Search

Now showing items 3161-3168 of 3168

Όσο πατείς την έχερη τ' αλέτρι χαμηλώνει κι' όσο γρινιάς τσ' αγάπης σου τόσω κοντά σιμώνει

Κριάρης, Αριστείδης Ι. (1920)

Έχερη= το τιμόνι του αρότρου, όπερ κρατεί ο οργώνων την γην και διευθύνων το άροτρον. Αλέτρι= άροτρον...

Έπιασα έναν Τούρκο. - Φέρ' τον κάτω. - Τον φέρνω, μα δεν έρχεται. - Ας τον κι' έλα μοναχός. - Τον αφίνω, μα δεν μ' αφίνει

Καψάλης, Γεράσιμος (1923)

Παραλλαγαί αυτής αντί της λέξεως Τούρκος έχουν την λέξιν κλέφτης, ερμηνεία: η πέμπτη φιλοπαιγμόνως πως δηλοί ότι όχι μόνον είναι κακός ο Τούρκος, αλλά και επ' αυτοφώρω συλλαμβανόμενος άδικων απειλεί τον αδικηθέντα...

Ας ση σκυλλί το ποδάρ' το λιθάρ' κ' εγουεύω

Παπαδόπουλος, Άνθιμος Α. (1929)

Δε λυπουμαι την πέτρα από του σκυλλιού το πόδι...
Ερμηνεία: Επί υπαλλήλου φερεπόνου και σκληραγωγημένου, όστις από μίαν εργασίαν υποβάλλεται εις άλλην χωρίς αναπαυσιν...
Παραλλαγή: Ας ση σκυλλί το ποδάρ' το λιθάρ' μ' εγουεύ' ς...
Τουρκική: Ittin ayaghi dachdan mi essirkiorsum = του σκύλλου το πόδι από την πέτρα λυπάσαι;...

Η σταυράγκαθους ήdαν αλλοτι δέdρου κι’ είχι άλλου όνουμα, αμ’ γίνικι άγκαθους γιατί dου gαταράσκι η Παναγιά. Όdις ήdα(2) να σταυρώσ’ dου Χστό μαζουχτήκαν απουβραδύς ούλα τα δέdρα κι δώκαν λόγου να μην αφήσ’ τσι Βροι να κόψ’ ξύλο για να κάν’ dου σταυρό. Του πουρνό σκουθήκαν ταχειά ταχειά οι Βροι να κόψ’ ξύλου για dου σταυρό. Πήραν τα δέdρα τόνα μι τ’ άλλου (4) αμ’ ‘οποιου δέdρου χτυπούσαν μι του τσικούρ παρτσαγιαdίζdαν(5) κι γίναν ψούχλα. Μόν’ η σταυράγκαθους στάθκι κι κόψαν ξύλου κι σταυρώσαν dου Χστό. Κει θα dου σταυρώναν, ούλους η κόσμους έκλιγι κι κειος έσκαζι απ’ τα γέλια. Τότι dου gαταρίσκι η Παναγιά κι dουν είπι: «D’ κατάρα μ’ ναχς απ’ τα εικουσί μ τα νύχια. Δέdρου είσ’ κι αγκάθους να γίν’ς, να σε πατή κι να σι καταριέτι και η κόσμους.» Κι απού τότι γίνηκι αγκάθους κι του αίμα τη Χστού ρίζουσι μες στου κουρμί τ’. [Σταυράγκαθους= Είδος ακάνθας με ερυθρόν χυμόν. Κόπτων τις τοιαύτ άκανθαν βλέπει εις το μέρος της τομής μικρότατα σταγονίδια ερυθρού χυμού. Το σπάνιον τούτο φαινόμενον ώθησε τον λαόν να προβή εις εξήγησίν του δια του ανωτρώ μύθου. Όdις ήdα= όταν επρόκειτο, ταχειά ταχειά= πολύ ενωρίς, τόνα μι τ΄άλλου= το ένα μετά το άλλο, παρτσαγιαdίζdαν= εθρυμματίζετο].

Ανδριώτης, Νικόλαος Π. (1926)

Εις ωριαίαν από της λαγγάδας απόστασιν υπάρχει βαθεία κ’ δασώδη τελιτός απολήγουσσα εις την θάλασσα, ήτις καλείται ‘’του Κονίμ το μνήμα’’. Ουδείς των εντοπίων εγχώρισε τον Κονίμ ή ακριβείς πληροφορίας γινώσκει περί του θανάτου του φαίνεται όμως ότι ο Κονίμ ήτο ήρωας κ’ ότι απέθανε πρό δυό ή ‘ς επέκενα εκατο ντάδων έτως με σίακον θάνατον. Το εκεί χυθέν αίμα του έγινε τελεσίμι, το οποίον ολίγους μόνον των εκείθεν διαδακών αφήνει ανενοχλήτους όθεν ταύτας σπεύδουσι πρως της δύσεως του ηλίου ν’αναμακρηθώσεν εκείθεν, μόνον κ φωνή του κατεχθονίου εκείνου τελεσίμι φρίκην εμεντεί τοις τε ανθρώπους ς’ ισή ζώσις πολλοί με διεβεβαίωσν ότι ήκουνταν ιδίος ωσί την επάραιαν εκείνω γενών. Αλλά ‘ς αυτά τα πλοία έχουνε το τελεσίμι τους ‘ς ουχί εν μάλιστα, αλλά δύο. Και το μέν εν ονομάζεται ο καλαφάτης του καικιού, το δ’έτερον το πουλί του καικιού. Όταν εν τινι πλοίω ακούει τον κρότον ‘’τηκ-τάκ’’, τότε πρέπει να γνωρίζη ότι είναι ‘’ο καλεφάτης’’, όστις δια του κρότου προμηνύει ούριον άνεμον, αίσιον δε του πλούν ούτος ποτέ δεν φαήνται αλλά μόνον εκούεται. Εν Καμρλί ‘ς τους πέριξ χωρίους καλείται ‘’κολοκυθάς’’. Όταν δε ακούει την φωνήν ‘’τσί-τσί’’, τότε προμηνύει τρικυμίαν ή άνεμον ο ακούσιος μίαν των φωνών τούτων, ανακσενεί την σπουδαίαν ταύτην αγγελίαν τω πλοτάρχω όστις ή μεταβαίνει κ’ κατακρίνεται ησύχως κ την κλίνην αυτού αν ηκουσθή ο καλασθή ο καλαφάτης, ή αγρυπνεί ‘ς καρτερεί προσπαθών να φθάση εις τον πλεστέστερον λυμένα ‘ς εξασφαλισθώ κ’ πρόληψης αύτη εστί διαδεδομένη καθ’ άπαντας τους καντικούς της ανατολάς.

Μακρής, Παναγιώτης Γ. (1921)

Εμέν μάννα 'κ' εγέννεσεν, εμέν κύρις 'κ' εποίκεν, εμέν κορώνα ξέρασεν απάν' 'ς σο μεσοστρατίν, έσειξεν το φτερούλιν ατ'ς κ' εμέν εκαταρέθεν 'να μη χαρής, να μη χαρής, να μη καλόν ελέπης

Παπαδόπουλος, Άνθιμος Α. (1929)

Εμένα μάννα δεν γέννησε, εμένα πατέρας δεν έκανε, εμένα κόρακας ξέρασε απάνω 'ε το μεσοστρατί, κίνησε τη φτερούγα του και με κατραράστηκε...
Ερμηνεία: Επί του διαρκώς δυστυχούντος...
Παραλαγαί: Εμέν μάννα 'κ' εγέννεσεν, εμέν κύρις 'κ' εποίκεν, εμέν κορώνα ξέρασεν 'ς ση ποταμί την άκραν = Στου ποταμιού την άκρη...
Παραλαγαί: Εμέν μάννα 'κ' εγέννεσεν, εμέν κύρις 'κ' εποίκεν, εμέν κορώνα ξέρασεν 'ς σην Μαυροποταμίαν...

Ο κάτης κι' αν εγέρασε κι' άλλαξε το μαλλί του, μουδέ τη γνώμη τ' άλλαξε μουδέ τη κεφαλή του