Search

Now showing items 1-10 of 389

Όμοιος τον όμοιο κι η κοπριά τα λάχανα

Κορακίτης, Δ. (1920)

Όμοιος ομοιώ αει πελάζει...

Το σκοινί το βάνεις μονό και δέ σώνει και το βάνεις διπλό και περισσεύγει

Κορακίτης, Δ. (1920)

Δηλαδή θέλεις να κάμης κάτι τι και βαργειέσαι το κάνεις μισό, ημιτελές, κατόπιν όμως χαλά και αναγκάζεσαι να το ξανακάμης γερό...

Το σκάψιμο και σκάλο να μην ιδώ μπροστά μου, στον τρύγο και γω και τα παιδιά μου

Ρωμαίος, Κωνσταντίνος Α. (1920)

Είπε αποφθεγματικά η αλεπου

Ατταλειώτισσα λέγεται διότι το εικόνισμα ήλθε από την Αττάλειαν. Ο μύθος είναι ο εξής : Ένας καλόγηρος έμενε πλησίον ενός σπηλαίου, ευρισκομένου εις την περιφέρειαν του χωριου Εγχάρες. Πλησίον του σπηλαίου αυτού είχε κτισθεί και ένα μοναστηράκι όπου έμενε ο καλόγερος. Κάθε μέρα λοιπόν πήγαινε ο καλόγερος και ήναφτε το καντήλι του σπηλαίου. Σημειωτέον οτι το σπήλαιο αυτό είναι και εκκλησία, ονομαζομένη “η Γέννησις του Χριστού”, διότι τάχα εκεί εγεννήθ' ο Χριστός. Το εικόνισμα “Γέννηση” εύρον εκεί και εκ τούτου ωνομάσθη “Γέννηση”. Όταν πεινούσε ο καλόγερος, επήγαινε στο χωριό των Εγκαρών, που έκειτο απεναντί του, σε ένα ύψωμα κτισμένο και ζητούσε ψωμί και άλλα τίνα και έτρωγε. Αλλά οι κάτοικοι του χωριού ενόμισαν οτι ο καλόγερος τους εξαπατούσε και οτι αυτός επήγαινε για τις γυναίκες των, όταν αυτοί έλειπαν στην εργασία των και για να τον καταστρέψουν επήγαν επάνω στο μοναστήρι του και τουπαν οτι εχθροί ήρθαν να τους χαλάσουν και μόνον να μπή μέσα σ' ένα βαρέλι να τον κρύψουν, γιατί θα τον χαλάσουν κι αυτόν μαζί μ' αυτούς. Τον έβαλαν λοιπόν εις το βαρέλι να τον φυλάξουν και τον σκέπασαν από πάνωβ σαν ρέγγες με ξύλα καρφωτά. 'Επειτα τούδωκαν και κατρακύλησε κατά το γκρεμνό και έπεσε μέσα στο ποτάμι που έτρεχε από κάτω και έλυωσε από την κατρακύλα. Αυτά όμως όλα έπραξαν κατά του καλογέρου αδίχως, γιατί ο καλόγερος ήταν αθώος. Έγινε λοιπόν μια πλημμύρα αμέσως κι εγκρεμνίσε όλα τα σπίτια του ψωριού, το δε βαρέλι το πήρε η πλημμύρα και το έφερε στον Αμίτη (περιθαλάσσιον Εγκάρων). Το σώμα του λοιπόν έγινε φίδι και δεν άφηνε κανένα να περάση από κεί χάμω, γιατί όποιος περνούσε, τον έτρωγε. Έγινε λοιπόν φοβερό ζήτημα στον κόσμον και τέλος μια βασιλοπούλα απο την Αττάλειαν μαζώνει στρατό και έρχεται στην Νάξον για να σκοτώση το φίδι αυτό, αλλα κανένας από τους στρατιώτες δεν ημπορούσε να το σκοτώση. Τέλος ζητά και η βασιλοπούλα ένα όπλο για να προβολήση κι αυτή όπου κατώρθωσε να το σκοτώση κι αφού το σκότωσε, έπεσε χάμω ένα μικρό εικονισματάκι που είχε μέσα στο στήθος της, το οποίον έιχε φέρει από την Αττάλειαν. Έπεσε τότε όλός ο στρατός να το σηκώση αλλά δεν εσηκώνετο κι αναγκάστηκαν να κτίσουν εκεί εκκλησίαν. Το δε χωριό που ησέβησε κατεστράφη τελείως, σώζονται σήμερον ακόμη τα ερειπιά του. Κατ' άλλην ,αρτυρία δεν κατέστρεψαβ τον καλόγερο οι κάτοικοι του χωριού, αλλά μόνος του, για να μη συλληφθή υπό των εχθρών εισήλθε μέσα εις μιαν οπήν, η οποία άρχεται από το κέντρον του σπηλαίου καθέτως και καταλήγει εις τους πρόποδας του όρους όπου διέρχεται ο ποταμός και έγινεν άφαντος.

Κορακίτης, Δ. (1920)

Μεγάλος είν' ο πλάτανος και κάνει και κουβάρια, μικρός είναι κι αγκάραθος και βγαίνει και τ' αμμάθια

Κριάρης, Αριστείδης Ι. (1920)

Αγκάραθος = Είδος φυτού ακανθώδου

Δράκος, δράκοι (δράτζοι)= φαντασιώδεις γίγαντες και τέρατα της κυπριακής μυθολογίας. Οι δράκοντες ή δράκοι αναφέρονται εις δημώδη άσματα και διηγήματα και θεωρούνται ως υπεράνθρωπα όντα έχοντα σωματικήν δύναμιν τεραστίαν, ωδενά δύνανται να μετακινούν όρη και βουνά.

Ερωτόκριτος, Ιωάννης (1920)

Άη Σπυρίδωνα επααίνενε και του παdηξένε ένας φτωχός και τούπενε : “Άη Σπυρίδωνα, επήα στου πλούσιου, του γύρεψα γέννημα να πάω στο μύλο ν' αλέσω να φάν τα παιδιά μου και δε μουδωκένε. Τούπα, σα μου λάχουν τα λεφρτά θα σου τα φέρω, λέει του, δε σου δώνω”. Είπε dου ο Άη Σπυρίδωνας : “Πάαινε κι έννοια σου!” Σαν επάαινένε ο φτωχός ερρσούδιενε και ηλεένε : Καλέ Προφήτη μου Ηλία και Άη Σπυρίδωνα μου, καλέ δε με λυπάσαι; Όdον επάαινενε ο φτωχός είδενε ο Άη Σπυρίδωνας το λαφιάτη (όφιν) και τον έπιασενε στο χέρι του και γινηκένε χρυσό βραχιόλι. Εφωνάξενε του φτωχού : Έλα δώ, φτωχέ κοdά μου” Βγάνει το βραχιόλι και του το δώνει. Λέι του “Να, και πάαινε στου πλούσιου και όσο θές έπαρε γέννημα” (κριθάρι). Ο πλούσιος τούπενε : “Πάρε όσο θές”. Επήαινε ο φτωχός κι ηπήρενε. Σα dου λάχανε λεφτά του φτωχού επήαινε στου πλούσιου και του 'πενε : “Να τα λεφτά που κάνει το γέννημα σου και δώσε μου το αμανάτι (αντίτιμον, δηλ. Το βραχιόλι) που σούδωκα να το πάω τ' Άη Σπυρίδωνα. - Παιδί μου, εχαθήκενε, δε dο βρίσκω.” Αυτός ο καμένος εστραφηκένε στον Άη Σπυρίδωνα και τουπενε.” Καλέ δε με λυπάσαι, Προφήτη μου Ηλία και άη Σπυρίδωνά μου, απ' τη Κεφαλλονιά; Ο πλούσιος ήνοιξενε τη gασέλα dου που τύχενε κρυμμένο για να το κρύψη πιο καλά κι είδενε το λαφιάτη που πορπατούσε μέσα. Αυτός ετρόμαξενε, την εσφαλισένε κι' έγινηκένε πάλι βραχιόλι. Του το ξαναζητά και του το 'δώκενε ο πλούσιος. Ο φτωχός επήενε στον Άη Σπυρίδωνα και του 'πενε ο Άη Σπυρίδωνας : “Πάαινε, πες του νάρθη εδώ.” Επήαινε ο πλούσιος στον Άη Σπυρίδωνα κι' είδενε εbρός του το λαφιάτη κι' άμα τον επιασένε ο Άη Σπυρίδωνας, εγίνηκενε πάλι βραχιόλι.

Κορακίτης, Δ. (1920)

Η Σάρα και η Μάρα και μια στραβή σομάρα

Κορακίτης, Δ. (1920)

Μέσ' στα όλα, εκείνος που δε δίνει σημασία για κανένα...
Π.χ. Εσύ πεdάρα δε δώνεις για κανένα, η Σάρα και η Μάρα και μια στραβή σομάρα...

Ακριβός θαρρεί κερδαίνει και φυρά και δε το νοιώθει

Κριάρης, Αριστείδης Ι. (1920)

Φυρώ και φυράσσω=ελαλλούμαι, μειούμαι...

Οι καλικάτζαροι είναι νυκτερινά φάσματα, επιβλαβή εις τους ανθρώπους, επομένως και πολύ μισητά εις αυτούς. Προέκυψε δε η περί αυτών ιδέαν εκ της σημασίας της λέξεως, ήτις εκ της λάτιν. Cal-igo(=σκότος) και του ινδικού καlα (=ο θάνατος) παραγομένη περικλείει εν ταύτη την ιδέαν του τρόμου και της φθοράς και είναι προσοποποίησις της νυκτός όπως είναι και η πεφταργιά περί ης αλλαχού έγραψα και η Καλαμοδούτων περί ης ο κ. Ι. Δ. Καμπούρογλους εποίησεν υραίον παιδικόν ποιημάτων. Παρά του αλβανογλώσσις της Στερεάς Ελλάδος ο καλικάτζαρος καλείται Χάλκι, πιστεύεται δε παρ’ αυτήν ότι πριν (μετά Χριστόν;) οι καλικάτζαροι καταβαίνοντες εις την καπνοδόχο της οικίας έχεζον την στάκτην της εστίας. Δια τούτο όση στάκτη γίνη εν τη εστία αυτών κατά το Δωδεκαήμερον των Χριστουγέννων την εξάγουσι και την διασκορπίζουσι μακράν έξωθεν της οικίας, ενώ τουναντίον εις τινα χωρία της Κρήτης η δωδεκαήμερος αύτη στάκτη φυλάττεται επιμελώς ως αντίδοτον κατά της ερυσίβης των φυτών και εις τινας άλλας γεωργικάς περιστάσεις χρησμος. Εν Αθήναις πιστεύεται ότι οι καλικάτζαροι τρέπονται εις φυγήν και γίνονται άφαντοι επι τη εμφανίσει της αγιαστούρας την ιερέων τας ημέρας των Φώτων.

Ζωγραφάκης, Ιωάννης Ν. (1920)

«
1
2
3
4
. . .
39
»

Search

Filters

Όμοιος τον όμοιο κι η κοπριά τα λάχανα

Το σκοινί το βάνεις μονό και δέ σώνει και το βάνεις διπλό και περισσεύγει

Το σκάψιμο και σκάλο να μην ιδώ μπροστά μου, στον τρύγο και γω και τα παιδιά μου

Μεγάλος είν' ο πλάτανος και κάνει και κουβάρια, μικρός είναι κι αγκάραθος και βγαίνει και τ' αμμάθια

Η Σάρα και η Μάρα και μια στραβή σομάρα

Ακριβός θαρρεί κερδαίνει και φυρά και δε το νοιώθει