Search

Now showing items 21-30 of 28370

Της γριάς οι σωροί (τοπ.) και ενταύθα ως και εν πολλοίς άλλοις χωρίου της Γορτυνίας υπάρχει η Πανελλήνιος παράδοσις της γρηάς εκέινης, ήτις πλησιάζοντος του τέλους του μηνός Μαρτίου, εφέρθη υπεροπτικώς περιγελάσασα τούτον δια της παροιμιωδουςπλέον παραμεινάσης φράσεως : “Πρίτς, Μάρτη, τα ξεχείμασα τα προβατάκια μου”. Μετά την τρομεράν εκδίκησιν του Μαρτίου, κατά την παράδοσιν, οι διερχόμενοι εκ του μέρους εκείνου έρριπτον και από μιάν πέτραν, προς αιώνιον ανάθεμα της γραίας. Ούτω εσχηματίσθησαν εκ των ριπτομένων λίθων ενταύθα τρεις σωροί, προς ούς οι διερχόμενοι νυν διαβάται θεωρούσι καθήκον να ρίπτωσι και ούτοι από ένα λίθον. Αλλαχού συνήθως υπάρχη εις μόνον σωρ΄'ος, “της γριάς ο σωρός” καλούμενος, εν Βλόγκω δε “της γριάς ο τροχός”.

Σακελλαριάδης, Χ. (1923)

Εν Πελοποννήσω πιστεύεται ότι κάθε χωργιό ή κάθε περιοχή έχει και το στοιχειό της και το φυλάει από άλλα γειτονικά στοιχειά που προσπαθούνε ναν τους βλάψουνε. Εις τα πεδινά χωρία της Ηλείας τοιαύτη υπήρχε πρότερον η πεποίθησις ότι υπήρχον Στοιχειά, ώστε ήσαν και άνθρωποι, Ζονδιαραίοι (ζούδιο=Στοιχειό) οι οποίοι ηδύναντο με εξορκισμούς να καρφώνουν τα στοιχειά εις δένδρα ή εις τοίχους ερειπών ή εις βράχους κ.τ.λ. Οι τοιούτοι δια να εμπνεύσουν την περί Στοιχειών πεποίθησιν του λαού, την νύκτα μετεμορφούντο εις Ζούδια ή Στοιχειά. Σημειωτέον ότι εκεί, πριν ή εμφυτευθούν σταφιδάμπελοι κ.τ.λ διεχείμαζον εις τα λειβάδια πολλ΄;α ποίμνια, οι δε ζωοκλέπται εμηχανώντο πολλά δια να τρομοκρατούν τους ποιμένας και κλέπτωσιν ανέτως. Τα νύν δεν υπάρχουν Ζουδιαραίοτ, του λαού ξυπνήσαντος.

Κορύλλος, Χρήστος Π. (1926)

Παρά τα Ηπειρομακεδονικά σύνορα, υπεράνω της μεγάλης βλαχικής κωμοπόλεως Σαμαρίνης, υψούται η δασώδης κορυφή του Λύγγου, ήτιε διέσωσε το αρχαίον αυτής όνομα υπό το νεώτερον Σμόλυγγος και ής το ακρότατον σημείον είναι φαλακρόν. Εκεί επί της φαλάκρας ευρίσκεται η πρώτη των λιμνών τούτων της Πίνδου, εν μέσω ομαλού εδάφους, έχουσα περιφέρειαν 320 βημάτων και σχήμα εντελώς κυκλικόν. Το βάθος αυτής δεν εγένετο δυνατόν μέχρι σήμερον να καταμετρηθή ως και των άλλων δύο επίσης, ένεκα δε του μεγάλου βάθους το χρώμα του ύδατος της φαίνεται υποπράσινον, εμπνέον φρίκην και ανατριχίασιν. Τρέφει δε βατράχους και ιχθύς μεγάλους μέλανας και δυσειδείς. Αλλ’ εν γαλήνη πλήρη είναι ορατοί εις τον πυθμένα αυτής προς τας όχθας λίθοι λευκοί ογκώδεις, περί ών διηγούνται οι περί αυτήν βιούντες κατά το θέρος βλαχοποιμένες, ότι ο Δράκος της λίμνης ταύτης ήλθε ποτέ εις μονομαχίαν μετά του Δράκοντος της Λίμνης Τύμφης, απέναντι του Σμολύγγου κειμένης και χωριζομένης απ’αυτού υπό του ποταμού Αώου. Βουβούσα νύν λεγομένου εκείσε. Και ότι ούτος μέν ελιθοβόλει εκείνον εκσφενδονίζων λίθους παμμεγίστους, οίτινες είναι οι και νύν εν τω βάθει της λίμνης ορώμενοι, ενώ ουδόλως περί αυτήν φαίνονται βράχοι, αλλ’έδαφος ομαλόν, ως είρηται και δάσος κάτω αδιέξοδον και παρθένον ο δε Δράκος της Λίμνης του Σμόλυγγου έριπτε κατά τούτου ολοκλήρους κορμούς πελωρίων δένδρων, οίτινες διακρίνονται ακόμη εν τω πυθμένι της λίμνης της Τύμφης, ενώ πέριξ δεν υπάρχουσι δάση, αλλά βράχοι υψηλοί και απότομοι.

Κρυστάλλης, Κώστας (1948)

Εις απόστασιν τεσσάρων περίπου ωρών, προς Ν. των Πατρών, επί της εις Καλάβρυτα αγούσης αμαξιτού, ευρήται η θέσις Κουμπάραις, αποτελούμενη υπό μικρών γκλόφων, αργιλωδών, διατεμνομένων υπό βαθειών χαραδρών, υπέρ τας οποίας υπάρχουσιν αι γέφυραι της αμαξιτού. Η θέσις αυτή ωνομάσθη Κουμπάραις, διότι, κατά την παράδοσιν διήρχετό ποτε εκείθεν Συμπεθεργιό, συνοδεία δηλ. γάμου μετά τε την νυμφίων, του κουμπάρου και την απαραιτήτου Νταουλίων. Εις μιαν δε καμπήν, την βαθυτέραν, της αμωμάλου και χαραδριώδους ταύτης οδού, ο κουμπάρος, ευρών ευκαιρίαν, ανεπλήρωσε τον γαμβρόν. Την απουσίαν ταύτην πράξιν ετιμώρησεν αμέσως ο Θεός, διότι απελίθωσεν επί τόπου συ μόνον τους εργάτας αυτής, αλλά και όλον το Συμπεθεργιό, με φείσθεν ουδέ των αθλίων γύφτων. Ούτω δε νύν, εις το μέρος τούτο της οδού, επειδή υπάρχουν και ψαμμίται λίθοι πλακοειδής, κάθετοι, αρκετά μεγάλοι εντός της εργίλου, εξ επαλλήλων στρωμάτων αποτελούμενοι, υπομέλαννες δε την χροιάν, ένεκε την επ’ αυτήν φυέντων και προ χρόνου μακρού αποξηραθέντων λεπτοφνήν βρυών, η φαντασία των περιοίκων χωρικών έπλασε επί την λίθην τούτην εκ διαβρώσεως του χρόνου, διαφόρους εικόνας ατόμων και γεγονότων. Εφ’ ενός λ.χ. των πλακοειδών τούτην λίθην λείψανα προεξέχοντα αποσαθρώθέντην επιπολαίην αυτού στρωμάτην, διαγράφουσι χονδρορειδώς πως, ως εν αναγλύφω, δυό σώματα αμθρώπων εικαστικώς επ’ αλλήλων κείμενα, ών διακρίνονται καταφανέστερον αι κεφαλαί, εστρογγυλεμένα δηλ. τμήματα του μη εισέτι αποσαθρωθέντος τελείως τμήματος του λίθου, οι κουμπάροι. Αφ’ ετέρου παρακειμένου πλακοειδούς λίθου απεικάζεται δήθεν το συμπεθεργιό, εν ομοιώματι ανθρώπων. Έναντι δε εις ικανήν απόστασην, επί κορυφής ενός των κωνοειδών λόφων, υπάρχει στρογγυλός πως μικρός ογκόλιθος, εφ’ ετέρου ογκωδεστέρου επικαθήμενος, οι ονεί ως κεφαλή και παρ’ αυτόν τυμπανοειδής της ογκόλιθος οράται., Το σύμπλεγμα των λίθων τούτων, παριστά κατά τον μύθον, τον απολιθωθέντα γύφτον μετά του ταβουλίου του! «Κοντά στα ξερά, καίγονται και τα χλωρά» Ο εις ουδένπατίσας δηλ. γύφτος απελιθώθη μόνον προς πλήρη παράστασιν της αισχρότητος του κουμπαρου. Τα νύν ο θέλων να ιδή τας παραστάσεις ταύτας, πρέπει να κατέλθη της αμάξης ή του αυτοκινήτου και να εισδύση εις την προμνησθείσαν χαράδραν.

Κορύλλος, Χρήστος Π. (1910)

Εδώ λένε πως παλαιά ήταν νερό κι έμενε ένας με τα δυο παιδιά του. Κάποτε που έλειπε ο πατέρας ήρθε εκεί κοντά μια καρακάξα κι έκανε σαν κατσίκα. Ξέρετε η καρακάξα είναι άτιμο πουλί, πολλές φορές κάνει σαν κατσίκα και κοροϊδεύει. Τόνα παιδί τότε, το μεγαλύτερο εφώναξε τ’ αλλουνού. Άει εκεί διώξε την κατσίκα. Εκείνο δεν πήγαινε κι έλεγε τ’ αλλουνού πως δεν πάει γιατ’ είναι καρακάξα. Τ’ άλλο του ξανάπε να πάη κι επειδή δεν πήγαινε, σα ζόρικο πούτανε του ρίνει μια πέτρα μεγάλη στο κεφάλι και το σκοτώνει. Κατόπι όμως πήγε κι είδε πως ήταν καρακάξα. Ήρθε κι ο πατέρας και σαν είδε τι έγινε έρριξε διάργυρο στο νερό κι εχάθη αυτό από τότε.

Σακελλαριάδης, Χαρίλαος (1930)

Η ίδια η μαμή, η Μπάμπα Βαγγελίτσα, μας είπε η ίδια πως είδε για το παιδί, άμα το γέννησε, πως ήρθαν οι Μοίρες στις τρεις βραδυές μετά τη γέννα. Ήσαν τρεις Μοίρες. Τότες οι λεχώνες δε σφαλούσαν την πόρτα καλά την νύχτα την αφήνανε λίγο ανοιχτή. Στον ύπνο της είδε πως άνοιξε η πόρτα τρεις φορές. Κάθε φορά έμπαινε από μία μία γυναίκα (Μοίρα). Αυτές έκατσαν κοντά στο σπίτι και είπαν μεταξύ τους. Λέει η μια. Άει (=έλα) να της το πάρωμε το παιδί». Η άλλη είπε «Ας το αφήσωμε να χαρή λίγο η μάννα». Η τελευταία λέγει «ας χαρή δεκαπέντε χρόνια». Εμπήκε στα δεκαπέντε χρόνια κι απέθανε το παιδί.

Σπυριδάκης, Γεώργιος Κ. (1961)

Στο Παλαιόκαστρον όταν το πήραν οι Τούρκοι στην τοποθεσία στου Μάλιου έδωσαν στα άλογά τους να φάνε κριθάρι το δειλινό και την άλλη μέρα που δίψασαν άρχισαν με τα πόδια τους να σκαλίζουν την γη εκεί που πέρναγε το υδραγωγείο από τη θέση καρβουνόβρυση στο Παλαιόκαστρο. Έτσι βρήκαν το νερό οι Τούρκοι και το έκοψαν. Μετά από τρείς μέρες παρεδόθη η φρουρά και τους πολεμιστές τους έσφαξαν, τα γυναικόπαιδα τα πούλησαν, τους γέρους τους πήραν και τους έρριξαν πάνω από την θέση αυτή (την δείχνει) τρόχαλο ή καμμιά πέτρα. Έζησε μόνο ένας ο λεγόμενος Κούσκουρος, ο οποίος κατοίκησε σε δασώδη περιοχή στη θέση Τζαφέρη. Αυτός μόνος του εκεί μέχρις ότου ήρθαν δώδεκα καπεταναίοι και έγιναν το όλον δεκατρείς φαμελιές. Μετά ήρθε ένας από τα βόϊον όρος από το Μπουρμπούσκό (νύν Βογάτσικο) Μελόπουλος οργανοπαίκτης του τυμπάνου. Κτυπούσε νταούλι και αυτοί 14 – 13 εργαζόμενοι και ο Μελόπουλος γύφτος νταβουλιτζής κατασκεύασαν τον αύλακα από την θέση Μάνα Αυλάκι (όριον Ριζωμάτων, Δασκιό) μέχρι την θέση Μύλος (6 χιλιόμετρα). Αυτά έγιναν στα 1432

Δευτεραίος, Άγγελος Ν. (1975)

Λίμνη. Προ του λιμένος Αγ. Νικολάου υπάρχει μία λίμνη, νυν συγκοινωνούσα με την θάλασσαν, μεγάλου βάθους. Υποτίθεται ότι προήλθεν από καθίζησιν ηφαιστειογενή. Το βάθος της , μέχρι 90 μόνον μέτρων έχει υπολογισθή, κατά τας κρατούσας αντιλήψεις είναι απύθμενος. Οι Γερμανοί υποχωρούντες το 1944 έρριξαν μέσα στη λίμνη αυτοκίνητα και άφθονον πολεμικόν υλικόν, τα οποία εξηφανίσθησαν. Η Λίμνη ήτανε μια μεγάλη γειτονιά. Ήτανε Μεγαλοβδομάδα που ζυμώνουνε όλοι οι Χριστιανοί για του Χριστού τη Χάρη. Η παπαδιά τση γειτονιάς εβγήκε κι εζήτηξε προζύμι. Καμμιά γυναίκα δεν τσήδωκε, και τότες η παπαδιά εκαταρίστηκε και είπενε: «Αϊ που να βουλήξη ο τόπος». Κι εβούλιαξε ο τόπος κι η παπαδιά μαρμάρωσε. Ένας πετεινός ήβγαινε κάθε ντις και ντάη κι ήκραζε μέσα στη λίμνη, κι ένας βουτηχτής την είδενε την εκκλησία. Μια φορά βουτηχτάδες εβγάλανε τη μαρμαρωμένη παπαδιά, κι ένας αρχαιολόγος επήγε κι ήκοψε τα χέργια και την κεφαλή και τα πήρε κι εμίσεψε.

Φραγκάκι, Ευαγγελία Κ. (1949)

Κυλίdρησε ο τέντζερές και βρήκε το καπάκι του

Αποστολίδης, Μύρτιλος Κ. (1922)

Αναλόγος τη αρχ: Όμοιος ομοίω αεί πελάζει. Και τη: βρήκε ο Φίλιππος τον Ναθαναήλ...

Όση λύπη και νάχη ο άντρωπος, θάρθη στιμή που θα γελάση, γιατί και της Παναΐτσας τ’ αχείλι εγέλασε και ακρουμάσου να ιδής: όταν σταυρώσανε το Χριστό, σούμενα πετούμενα επήγανε ναν τη παρηγορήσουνε την Παναΐτσα πήγε κ η χελώνα με το παιδί της ντούκου ντούκου ναν την παρηγορήση. Τη νια μεριά όμως την κλώτσαγε ο ένας, την άλλη ο άλλος και δεν μπόρηγε να κοντοζυγώση την Παναΐτσα «Ήλιε μου και ζαφειράκι μου» λέει τότε κείνη στο χελωνόπλο της «άει να φύγουμε, τι δε μας πιάνουνε εμάς σε χαρτωσιά, μάιδε σε ρώτηση μας παίρνουνε Τόμου η Παναΐτσα «ήλιο και ζαφείρι». Το χελωνόπλο, γέλασε. Για ‘τρα, για ΄τρα, θα είπε μέσα της, το παλιοχελωνόπλο ναν το λέη ήλιο και ζαφειράκι! Και γέλασε. Κι από τότε όση λύπη νάχη κανείς, θα γελάση, γιατί γέλασε κ η Παναΐτσα.

Τσάκωνα, Μαγδαληνή Κ. (1944)

«
1
2
3
4
5
6
. . .
2837
»

Search

Filters

Κυλίdρησε ο τέντζερές και βρήκε το καπάκι του