Αναζήτηση

Αποτελέσματα 21-30 από 199

Ο θησαυρός εν Κύπρω καλείται ευρετή η λέξις ετυμολογείται εκ του ευρίσκω. Η ιδέα περί της υπάρξεως θησαυρών είναι γενική αλλά δεν είναι εύκολος η ανακάλυψις των, συμβαίνει δ’ έν ολιγίσταις περιπτώσεσι τυχαίως ν’ ανακαλυφθώσι τούτο όμως δεν συμβαίνει πάντοτε, διότι τυχαίως ν’ ανακαλυφθώσι τούτο όμως δεν συμβαίνει πάντοτε, διότι η ευρετή θεωρείται ιερόν αντικείμενον και πρέπει αγιός τις να ροματίση τινά (= οραματίση, εμφανισθή καθ’ ύπνους) προς ανακάλυψίν του. Ο οραματισθείς οφείλει να μεταβή εις το υπό του αγίου υποδειχθέν μέρος, χωρίς εις ουδένα ν’ ανακοινώση το όραμά του, ουδέ εις τον πλησιέστερον συγγενή του αφού δε μεταβή , όπου ο θησαυρός, πρέπει να σφραγίση τον τόπο δια του τύπου του Τιμίου Σταυρού όταν δε αρχίση να σκάπτη πρέπει να μη ονιλή αφού δε τον ανεύρη να τον μετακομίση εις την οικίαν του σιωπηλώς. Αν δε το ανακοινώση με την οραμάτισιν ή ομιλήση κατά την όρυξιν ή κατά την μετακόμισιν, ο θησαυρός θα χαθή και αντ’ αυτού θα εύρη άνθρακας εσβεσμένους. Η Επιστήμη Χαραλάμπου, κάτοικος του χωρίου Μονής της επαρχίας Λεμεσού, καταγομένη δε εκ του χωρίου Βάσας της παρά το χωρίον Σανίδας της ιδίας επαρχίας, γυνή εξηκοντούνις, μοί διηγήθη ότι ο Άγιος του χωρίου της ερομάτισε τον πατέρα της, ότι εις την τοποθεσίαν <Κούντουρος> υπάρχει ευρετή και να υπάγη προς ευρεσίν της ούτος δε αφού ηγέρθη εκ του ύπνου λίαν πρωί περιχαρής παρέλαβε την σύζυγόν του και μετ’αυτής μετέβη εις το υποδειχθέν μέρος. Υπήρξε δε μεγάλη η έκπληξις του, όταν εύρε μεν το αγγείον, όπως το περιέγραψεν εις αυτόν ο άγιος, αλλά κενόν. [Βλ. Πολίτου Παραδόσεις σελ. 1003.] (ανακάλυψιν του- Αυτ. σελ. 1008 κε.) ( άνθρακας εβεσμένους – Αυτ. σελ. 1001 κε.)

Φαρμακίδης, Ξενοφών Π. (1916)

Κατατάρταρα (τα)=τάρταρα, βάθη, έγκατα της γής : ''έχωσεν το μέσ'στα κατατάρταρα της γής.

Ερωτόκριτος, Ιωάννης (1925)

Οχτώ περίπου εγγλέζικα μίλια στα βόρεια της Λευκωσίας, σκαρφαλωμένο στες πλαγιές του Πενταδακτύλου ευρίσκετο πριν από πολλά χρόνια κάποιο μικρό χωριό. Σ’ αυτό το χωριό κατοικούσε κι ένας γέρος με την γρηά του. Ένα βράδυ έπεσε όπως πάντα στο κρεββάτι του, αλλά το πρωΐ δεν ξανασηκώθηκε. Δεν άφηνε πίσω του κανένα άλλον εκτός από την γρηά του. Και αυτή τον έκλαψε δυο μερόνυχτα. Μερικές γειτόνισσες έμειναν κοντά της για να την παρηγορήσουν και να την βοηθήσουν. Μα την τρίτην μέρα γύρισαν κι αυτές στα σπίτια τους αφήνοντας την μόνη. Σιγύρισε λοιπόν το φτωχικό της, έπλυνε μαγείρεψε κάτι για να φάη, τάϊσε τις κότες της, πήγε τις δυο γίδες της σ’ ένα γειτονικό λειβάδι να βοσκήσουν κι έπειτα πέρασε από την πλατεία για να πη στον μπακάλη του χωριού να της βρη δυο εργάτες για να σπείρουν το χωραφάκι της. Όταν γύρισε στο σπίτι της, έφαγε κάτι ανόρεχτα κι έπειτα σκέφτηκε ν’ ανοίξη το μεγάλο ερμάρι για να δη τι λεφτά της είχε αφήσει ο μακαρίτης και να κάμη τους λογαριασμούς της. Ήξερε, βέβαια πόσο ήταν πάνω – κάτω το μικρό κομπόδεμά τους. Μα ήθελε να είναι πιο σίγουρη. Αλλά τότε πρόσεξε πως έλειπε το κλειδί. Η γρηά του κάκου έψαξε σ’ όλο το σπίτι. Δεν κατάφερε να το βρη πουθενά. Πως θάκανε τώρα για ν’ ανοίξη το ερμάρι; Στο μικρό εκείνο χωριό δεν υπήρχε κανείς κλειδαράς. Κι έπρεπε να φωνάξη ένα γείτονά της. Έλα, Χριστέ και Παναγιά! Θα της ζήταγε ένα σωρό λεφτά. Αν πάλι έσπαζε το ερμάρι δεν θα είχαν κατόπιν που να κρύψει τα λεφτουδάκια της. Σιγά – σιγά νύχτωσε κι η γρηά κατάκοπη όπως ήταν έπεσε να κοιμηθή. Και τότε να τι έγινε. Σε μια στιγμή η γριά ξύπνησε ξαφνικά ακούγοντας χτυπήματα στην πόρτα της. – Ποιος χτυπάει; Ρώτησε. – Εγώ είμαι ο άντρας σου! Η γρηά σταυροκοπήθηκε. Δεν μπορεί να είσαι ο άνδρας μου διότι από τρεις μέρες βρίσκεται στο χώμα. – Αυτό είναι σωστό, απάντησε η φωνή. Αλλ’ ήρθα για να σε παρηγορήσω και να σου πω ναρθής να με βρης γρήγορα. – Αν είσαι συ, είπε η γρηά, πρέπει να μάθης κάτι: Βρίσκομαι σε μεγάλη στενοχώρια, γιατί έχασα το κλειδί του ερμαριού, όπου έχουμε τα λεφτά μας. – Μη στεναχωριέσαι γυναίκα, θα βρεθή το κλειδί, απάντησε η φωνή. Αύριο θα ξανάρθω και θα σου πω γι’ αυτό. Όταν η γρηά ξύπνησε το πρωΐ, δεν ήξερε αν είχε ιδή όνειρο ή αν είχε μιλήσει πραγματικά με τον άντρα της. Ρίχτηκε ωστόσο στις δουλειές κι η ημέρα της κύλησε ήρεμα. Το μυαλό της πήγαινε ολοένα στον άντρα της και τα λόγια που της είχε πει. Το βράδυ ξανάπεσε να κοιμηθή. Κι όπως και την προηγούμενη νύχτα άκουσε και πάλι να χτυπούν στην πόρτα της. – Άνοιξε γυναίκα, εγώ είμαι, είπε η ίδια φωνή. Τρέμοντας από τον φόβο της η γρηά κατέβηκε από το κρεββάτι της κι άνοιξε την πόρτα της. Αλλά δεν μπήκε κανείς. Σε λίγο, άκουσε, ωστόσο, μια φωνή που της έλεγε από πολύ κοντά: - Τώφερα το κλειδί. Το είχα βάλει μέσα στο κυριακάτικο παντελόνι μου που μου φόρεσες όταν πέθανα. Αλλά δεν μπορώ να σου τ΄αφήσω, γιατί είμαι ένας πεθαμένος. Κι οι πεθαμένοι δεν έχουν το δικαίωμα να γυρίζουν πίσω τίποτε από ό,τι τους έβαλαν στον τάφο τους. – Ά, άντρα μου, είπε η γρηά, κι εγώ η δυστυχισμένη τι θα γίνω; Πως θα τους πληρώσω; - Δεν μπορώ να σου τ΄αφήσω , ξαναείπε η φωνή. Αλλά θα κάμω κάτι άλλο. Δόσε μου το χέρι σου. Θ’ αφήσω πάνω το αποτύπωμα του και θα πας σ’ ένα κλειδαρά να σου φτιάξει άλλο. Η γρηά άπλωσε το χέρι της κι ένοιωσε τότε ένα πόνο τόσο δυνατό που λιποθύμησε. Ήταν σαν να την έκαιγαν με καφτό σίδερο. Την άλλη μέρα είδε πάνω στην αριστερή παλάμη της ένα αποτύπωμα κλειδιού. Το δέρμα της ήταν κατακκόκινο σαν να το είχε κάψει στη φωτιά. Δεν είπε, ωστόσο, τίποτα σε κανένα κι αφού τακτοποίησε το σπίτι της, έφυγε για την Λευκωσία. Εκεί πήγε σ’ ένα κλειδαρά και τούδειξε το χέρι της. – Μπορείς να μου κάμης ένα κλειδί σαν αυτό; του είπε. Ο κλειδαράς της ετοίμασε το κλειδί, και αυτή το επέστρεψε πίσω στο χωριό της, όταν νύχτωσε. Κλείστηκε στο σπίτι της κι έβαλε το λειδί στην κλειδαριά. Αλλά ένοιωσε τόση συγκίνηση, καθώς το άκουσε να γυρίζη μέσα σ’ αυτήν, που έβγαλε μια άγρια κραυγή και σωριάστηκε λιπόθυμη. Την άλλη μέρα μερικές γειτόνισσες τη βρήκαν νεκρή. Την έβαλαν τότε σ’ ένα φέρετρο και το άλλο πρωΐ την συνώδευσαν ως την τελευταία της κατοικία. Αλλ’ όταν έφτασαν στην γωνιά του νεκροταφείου, όπου είχαν θάψει πριν από λίγες μέρες τον άντρα της, είδαν πως το χώμα που σκέπαζε τον τάφο του ήταν αανσκαλεμένο σε μεγάλο βάθος. Άντρες και γυναίκες σταυροκοπήθηκαν κι ο άρχοντας του χωριού πρόσταξε ν’ ανοίξουν το φέρετρο του γέρου. Όλοι είδαν τότε πως κρατούσε στα χέρια του ένα μεγάλο κλειδί μαυρισμένο στην άκρη και πιτσιλισμένο με σταγόνες αίμα…..

Δημητριάδης, Λ. (1955)

Δεν θέλει να βλέπουν το προσωπό της. Ένας ιερεύς πήγε να την ξεσκεπάση. Πέφτει κάτω, πρίσκεται και πεθαίνει από τότε ο άρρωστος. Έκτοτε όλοι φοβούνται να δούν το πρόσωπο της.

Κοκολιού, Λ. (1961)

Ο Θεός λέγουν πως κρατεί την γήν εν τη παλάμη του προσηλών ατενές το βλέμμα προς αυτήν. Και οτι αν παραβλεμματίση ( στρέψη αλλαχού το βλέμμα), αμέσως θα καταστράφή. [Παράδοσις πιθανώς πλασθείσα προς εξήγησιν της εικόνος του Παντοκράτορος. Σ. τ. Δ.]

Φαρμακίδης, Ξενοφών Π. (1916)

Ονομάζεται ούτω από το εξής : Ευρέθη η εικόνα μέσα σε μια σχισμή γέρικου δένδρου. Ένας ιέρακας κυνηγούσε ένα περδιλίκι. Αυτό μπαίνει μέσα στη σχισμή του δένδρου. Κάποιος γεωργός που έτρεξε για να πιάση το περδίκι, ευρίσκει την εικόνα. Έτσι ωνομάσθη Παναγία του 'Ιέρακα, του Άρακα.

Κοκολιού, Λ. (1961)

Λέγεται οτι η Παναγία αυτή δεν ήθελε να προσκυνούν οι γυναίκες. Κάποια Ρήγαινα είπε : Εγώ είμαι Βασίλισσα και θα με δεχθή. Πηγαίνει, αλλά πέφτει στα γόνατα. Δεν μπορεί να σηκωθή. Τότε λέει η Ρήγαινα. Βοήθαμε Παναγία να σηκωθώ, να προσκυνήσω και να σου δώσω όσα μέρη βλέπει το μάτι μου γύρω από τον τόπον αυτόν. Έτσι και έγινε. Προσκυνεί, δωρίζει στην Παναγία πολλά μέρη της περιοχής και άνοιξε ο δρόμος για να προσκυνούν και αι άλλαι γυναίκες.

Κοκολιού, Λ. (1961)

Θεραπεύει τον κοιλόπονον στα παιδιά κυρίως. Λέγουν: πήρε το παιδί μου πόνος. Τρέχουν. Παίρνουν λάδι και αλείφουν το πονούν μέρος. Η χάρη του Αρχαγγέλου δίδει την θεραπείαν του πόνου. Δια τούτο οι πιστοί τάζουν αφιερώματα κέρι να πονούντων μελών του σώματος. Κάποτε πήρε χολέρα τα γύρω χωριά. Οι χωρικοί πιστεύουν πως στην Πάνω Ζώδια δεν έπαθε κανένας γιατί ο αρχάγγελος έκλεισε την περιοχή στην νόσο. Κάποιος από γειτονικό χωριό έφυγε για να σωθή και η φωτιά έμεινε αναμμένη επί 40 ημέρες και έκαιγε την νόσον.

Κοκολιού, Λ. (1961)

Στα βόρεια των Λευκάρων(1), μέσα στις πευκόφυτες βουνοκορφές υπάρχει ένα βουνό που έχει σχήμα κολούρου κώνου. Το βουνό αυτό ονομάζεται «κάστρο της Ρήγαινας». Λέγεται ότι πριν πολλά χρόνια μια όμορφη Ρήγαινα έκτισεν ένα κάστρο στην κορυφή αυτού του βουνού, που οι πλαγές του είναι απρόσιτες. Όταν έκτιζαν το κάστρο έφερναν νερό από μια κοιλάδα, μάλλον οροπέδιον, όπου ήταν μια βρύση που και τώρα υπάρχει. Οι άνθρωποι της Ρήγαινας μετέφεραν το νερό με υπόγεια υδραγωγεία. Η Ρήγαινα ζούσε ευτυχισμένη. Τα προϊόντα που παρήγαγεν η κοιλάδα, που ήταν πιο κάτω από το κάστρο, τα πήγαιναν στις αποθήκες του κάστρου. Έτσι δεν φοβόντουσαν από κανένα αποκλεισμό. Είχαν και νερό και τρόφιμα. Ένας ισχυρός βασιλιάς θέλησε να παντρευθή την όμορφη Ρήγαινα. Έστειλε «προξενιά» αλλά η Ρήγαινα δεν τα εδέχθη. Τότε ντροπιασμένος σκέφθηκε να ταπεινώση την περίφανη Ρήγαινα. Περικύκλωσε το κωνικό και απρόσιτο βουνό, όπου ήταν κτισμένο το κάστρο. Πολλές επιθέσεις του πήγαν χαμένες. Ότι δεν κατώρθωσαν τα όπλα, σκέφτηκε, θα το κατορθώση η πείνα και η δίψα. Αλλά όσο περίμενε τόσο απελπιζόταν. Σκέφτηκε ότι από κάπου θα επήγαινε νερό στο κάστρο, αλλά ήταν δύσκολο να ανακαλύψη, Κάλεσε τους συμβούλους του και σκέφτηκαν να αφήσουν ένα πολύ διψασμένο άλογο ελεύθερο. Το άλογο όταν διψά αντιλαμβάνεται από πού περνά νερό. Έτσι και έγινε. Εκεί όπου το άλογο άρχισε να «σκαλίζη», εκεί έσκαψαν. Οι υπόγειοι σωλήνες ανεκαλύφθησαν και το νερό δεν πήγαινε πια στο κάστρο, ώστε οι υπερασπιστές του κινδύνευαν να πεθάνουν της δίψας. Έστειλαν πρέσβεις δια να παραδοθούν. Όταν εισήρχετο όμως ο νικητής βασιλιάς στο κάστρο, μετάνοιωσαν και θέλησαν να αντιτάξουν μια απεγνωσμένη άμυνα. Τίποτε όμως δεν κατώρθωσαν και παρεδόθησαν. Όταν έμπαινε ο βασιλιάς στο παλάτι της Ρήγαινας, αυτή επήδησεν με το άλογο της έξω από το παλάτι και εξηφανίσθη. Η βρύση από την οποίαν έπερναν νερό στο κάστρο υπάρχει. Υπάρχει επίσης και η δεξαμενή, που κατέληγον οι σωλήνες του υδραγωγείου. [Λευκάρων= Κύπρος]

Χριστοδούλου, Βασίλειος (1953)

Στην Κοντέα υπάρχει ένα εξωκκλήσι χαλασμένο, του Αγίου Μάμαντος. Λένε ότι κάτω από το ιερό έχει ένα χαρτζί γεμάτο λίρες χρυσές, αλλά το φυλάει ένας μαύρος με τη μαγγούρα. Κάποτε ήλθε ο Άγ. Μάμας στον ύπνο ενός και του είπε να πάη τα μεσάνυκτα μόνος του νηα σκάφη και θα βρή τις λίρες, με τις οποίες να κτίση την χαλασμένη εκκλησιά. Μάλιστα του έδειχνε ο άγιος με το ραβδί του που να σκάψη. Αλλ΄εκείνος φοβήθηκε και δεν επήγε. Λένε ακόμη, ότι, εάν βρεθούν οι θησαυροί του Αγ. Μάμαντος όλη η Κύπρος θα τρώη με χρυσά κουτάλια

Νικολάου, Χρήστος (1953)

«
1
2
3
4
5
6
. . .
20
»

Αναζήτηση

Φίλτρα

Κατατάρταρα (τα)=τάρταρα, βάθη, έγκατα της γής : ''έχωσεν το μέσ'στα κατατάρταρα της γής.