Search

Now showing items 1-10 of 27

Τες 3 του Μάρτι εν άσχημα να κλαεύκουν. Ο λόγος άγνωστος. - Κλαεύκεις τομ Μαάρτιν, στραώννεις ταμπέλιν γιατί τρέχουν τα κλήματα και πάει η δυναμί του. Το νερόν, δηλ. Οι χυμοί των κοπτομένων τον Μ΄σρτιομ κλημ΄στων, θεωρείται ως φάρμακον προς θεραπείαν της οφθαλμιάσεως, περισυλλέγεται δε δια φιαλιδίου καταλλήλως δενομένου επί του κοπέντος κλήματος. Καθ' όλας τας ημέρας του Μαρτίου και ιδίως κατά την πρώτην και τελευταίαν, εάν ο καιρός είναι πολύ ψυχρός “Ο Μάρτις βάλλει τήε ρκά στόφ φούρνον”, διότι κάποτε μια γραία ηθέλησε να ειρωνευθή τον Μάρτιον, οτι δεν τον φοβείται πλέον ούτε εκείνον ούτε το ψύχος του. Την γραίαν ταύτην ο Μάρτιος δια να εκδικηθή, διότι τον ειρωνεύθη ούτω, ηνάγκασε μα θερμάνη κλίβανον και να εισέλθη εντός αυτού δια το δριμύ ψύζος το οποίον έκαμε επίτηδες δι αυτήν. [ Τούτο λέγεται μάλλον δια τον Ιανουάριον, δανεισθέντα πρός τούτο μιάν ημέραν από τον Φεβρουάριον. Ούτω δικαιολογείται η ελάττωσις των ημερών του Φεβρουαρίου κατά δύο, λαμβανομένου υπ' όψιν, οτι την υπόλοιπον ημέραν ο Φεβρουάριος εδάνεισεν εις τον Μάρτιον εν καταστάσει μέθης “για να τοβ βούν στο χόρτον”.

Κληρίδης, Νέαρχος (1924)

Περί των θησαυρών φρονούσιν εισέτι οι Κύπριοι, ότι καθ’ έκαστον έτος οι θησαυροί κατά την λειτουργίαντης Μεγάλης και Αγίας Κυριακής ,οπότε ο ιερεύς ψάλλει τον ‘’Καλόλ λόον’’, ήτοι το πρώτον αναστάσιμον τροπάριον, όπου υπάρχουσι τοιούτοι,ανοίγει ‘η γή και φαίνονται,εφ’όσον διαρκεί ούτος ψαλλόμενος. Όστις δε τύχη παρών, δύναται να τον λάβη. Κατ’άλλην δ’ εκδοχήν ανοίγει η γή,καθ’όν χρόνον αναγονώσκονται οι πρώτοι στίχοι του Ευαγγελίου :’’Εν αρχή ήν ο Λόγος και ο Λόγος ήν προς τον Θεόν και ο Θεός ήν ο Λόγος’’

Φαρμακίδης, Ξενοφών Π. (1923)

Κατατάρταρα (τα)=τάρταρα, βάθη, έγκατα της γής : ''έχωσεν το μέσ'στα κατατάρταρα της γής.

Ερωτόκριτος, Ιωάννης (1925)

Οκτρός= εχθρός, διάβολος

Ερωτόκριτος, Ιωάννης (1920)

Καντήλα=λυχνία :’’Λυπητερά, λυπητερά να κατεβώ στον Άδην για να βρώ τηγ καντήλαν σου να τηγ γεμώσω λάδιν .’’Παρά Κυπρίσης πιστεύεται, ότι έκαστος άνθρωπος έχει έν άδη λυχνίαν ανημμένην, η οποία τηρείται εν όσω ζώ ούτος και ότι έκαστος αποθνήσκει μόλις ένθελε στεσθώ τι λυχνία τον αύτη ένεκεν ελλείψεις ελαίσυ η άλλης αιτίας. Διο και όταν της αποθνήσκει, λέγεται συνήθως : ‘’’εσβησεν η καντήλα του-ετελλείωσε το λάδιν του.

Ερωτόκριτος, Ιωάννης (1920)

Τοιχοκούντης.Ούτω καλείται ο σκύλος,διότι κατα τινα παράδοσιν,εν ώ ο βασιλεύς των σκύλων ούρει επί τινός τοίχου,ο τοίχος εκρημνίσθη και κατεπλάκωσε τούτον. Έκτοτε δε πάς των ουρών πλησίον τοίχου,σηκώνει τον ένα πόδα του,ίνα εν ανάγκη κουντήση(=σπρώξη ή βαστάση)τον τοίχον και μη καταπλακωθής.

Νικολαΐδης, Αναστάσιος (1923)

Ανεράα

Ερωτόκριτος, Ιωάννης (1920)

Ανακατσ'ώ = αηδιάζω. Μεταφ : φοβούμαι τα πνεύματα ''άραξα που τα μνήματα τζ' ανακάτσασεν η καρκιά μου'' ''ήν ανακατσιασμένος τόπος τα μνήματα την νύκταν,''

Ερωτόκριτος, Ιωάννης (1920)

Τάρταλον (το)= επανάστασις, ανταρσία-χωρικός τις ομιλών περί των Τούρκων της Κύπρου και περί της συμπλοκής αυτών κατα την εορτήν του Κατακλυσμού Αγ. Πνεύματος)μετα των Χριστιανών εν Λεμεσσώ και θέλων να δείξη ότι έχασαν πλέον πάσαν ισχύν είπεν. Θέλουν βασίλειον για να κάμουν τάρταλσι, εις ερώτησίν μου δια να μου εξηγήση την λέξιν τάρταλον, ειπωκρίθης <Πρέπι να τους βοηθήση κανένας βασίλειος για να μπορήσσουν να κάμουν στη Τσιώπρον, πόλεμον για να σηκωστούν εναντίον τους Χριστιανούς. -Απαντά και πλ. Τάρταλα σημαίνει τους εν τω οικίω έριδας και φιλουκιας (ως επήεν έσσω τσαι ίκαμεν τους τάρταλα)

Φαρμακίδης, Ξενοφών Π. (1924)

Κατά την εν Καρμήν κρατούσαν παράδοσιν ‘’Δράκος’’ ωνομάσθη η θέσις και η πηγή εκ μιας μεγάλης μάχης ήτις έλαβε χώραν εις την ύπερθεν κοιλάδα και τα υχώματα του αγίου Δαρίανος μεταξύ των στρατευμάτων της Ρήγαννας τα’άηλαρκού και των εχθρών αν της, καθ’ήν καταμηδόν έρρευσε το αίμα μέχρι της πηγής. Άλλοι λέγουσιν ότι η πηγή εφελάττετο υπό Δράκου, εξ αθ’ και έλαβε το όνομα. Ημείς δε λέγομεν ότι είναι η πηγή των Δαιμόνων της εποχής του αγ.Ιλαρίωνος του Μεγάλου, αίς η λαική φαντασία εις Δράκοντας μετέτρεψε και εξωμοίωσεν. Επί φυσικού ερριζωμένου ογκολίθου ου μακράν της πηγής. Επί της δεξιάς πλευράς του δρόμου-Καρμίου-Δράκου-Λευκοσίας περι τος 50 πόδας από της πηγής, εύρηκαν αρχαιότατος μέγας λαξευτός έλλην. Σταυρός, ύψους 2 ποδών, μήκους… 10 δακτύλων. Πλησίον δε της πηγής δεικνύεται μέχρι σήμερον ογκόλιθος κινητός στρογγύλος εις το μήλον του Δράκου, αναφέρεται δε και το Καντζέλλιν του Δράκου όπερ η παράδοση θέτει επί της προς των πηγών οδώ, προς το Κάρμιν, να κωλίτη την ελευθέραν δίαβασιν. Ο Σταυρός είνε, γνωσιόν, το σύμβολον κατά του Διαβόλου και αιδόλως απίθανον να χρονολογήται από των χρόνω της αγ.Ιλαρίωνος τεθείς ως φόβητρον των πονηρώ πνευμάτων. Κατά παράδοσιν λαικήν εκ Καρμίου ο ειρημένος Σταυρός είναι ο Σταυρός όπου εκατέβαινον ο άγιος Ιλαρίων εις την βρύσιν του Δράκου. Αυτή είναι η σαφεστέρα εξήγησις επιβεβαιούσαν την ημετ.γνώμην περί το σπηλαίον της Λαιπάτσας ως του πραγματικού Γερομητηρίς το Αγίο Ιλαρίωνος του Μεγάλου εις των οπαδών αυτό.

Περιστιάνης, Ιερώνυμος Κ. (1920)

Search

Filters

Κατατάρταρα (τα)=τάρταρα, βάθη, έγκατα της γής : ''έχωσεν το μέσ'στα κατατάρταρα της γής.

Οκτρός= εχθρός, διάβολος

Ανεράα

Ανακατσ'ώ = αηδιάζω. Μεταφ : φοβούμαι τα πνεύματα ''άραξα που τα μνήματα τζ' ανακάτσασεν η καρκιά μου'' ''ήν ανακατσιασμένος τόπος τα μνήματα την νύκταν,''