Search

Now showing items 51-60 of 125

Μυαρό το= ερπετό που κατοικεί στη στέγη και τους τοίχους των σπιτιών, σαν μικρή σαύρα. Όταν το δούν, του φωνάζουν : ''Σάβατοσ Σάβατο'', για να σταθή, να το σκοτώσουν και μυσερό. Το αυγό της όρνιας ατροφικό, μικρό. Πιστεύουν ότι τρώγει η όρνιθα μυαρά και το γεννά.

Παπαχριστόδουλος, Χ. (1932)

Όξω που τον Άη Αμώνη (Προφήτης Αμώς) στες Καλλιθηές έχει μια μεγάλη πέτρα τρυπημένη στη μέση. Που την τρύπαν της πέτρας αυτής περνούν τα αρρωστημένα παιδάκια για να βρούν την υγεία τους. Την πέτραν αυτήν την εκύλισεν από το μοναστήρι του ο Προφήτης Ηλίας γιατί ζήλεψε με τον Αμώνη, που του έκαμναν το καλύτερο παναΰρι

Βρόντης, Αναστάσιος (1930)

Μια άλλη ακόμα παράδοσις σώζεται στη Αρχάγγελο για το “φλετρό του φονιά”. Τον παλιό καιρό κάποιος Τούρκος είχε κλέψει την εικόνα της Παναγίας και αφού την εκάρφωσε την έρριξε μέσ' στο πηγάδι. Το νερό έγινε όλο αίμα και ξεχείλιζε. Μ' όλον τούτο η Παναγία διακρινόταν στο βυθό. Ένας καλός Χριστιανός την είδε και την πήρε. Έκτισε και ωραία εκκλησία για τη χάρη της εκεί όπου του φονιά του παρλυσε αμέσως το ανίερο χέρι. Το πηγάδι έμεινε σκεπασμένο ως την ημέρα που εγκαινιάστηκε η εκκλησία.

Κωνσταντινίδης, Κ. Ν. (1930)

Ένας Αρκαγγελίτης επέρασεν που τον Κερονιάτη του χωριού Μαρίτσα κι έπιασεν ένα λαήνιν που το (εί)δεν εκεία κοντά στο μαναστήρι. Ως έφκεν που κεί τον έπιασεν θέρμη και που το τούρτουρο δεν μπορούσεν να φύγη. Εκατάλαβεν το πώς τον ετιμώρησε ο Άγιος για το λαήνι που έκλεψεν κι είπεν : «Κερονιάτη μου, κάμε με καλά κι εγώ να σου φέρω ένα γομάρι αγκειά». Έγινε γιάουρας καλά κι έφερεν ένα γομάρι αγκειά που τα εξηφόρτωσεν μπρος στο μοναστήρι. Από τότες όσοι έχουν θέρμη πάσιν και ψήνουν από ένα αγκειόν και γιαίνουν. Αρκαγγελίτης = Κάτοικος χωριού Αρχαγγέλου, Κερονιάτης = Κύρου και Ιωάννου Αναργύρων, έφκεν = έφυγε, τούρτουρο = Το ρίγος της θέρμης, γομάρι = φόρτωμα

Βρόντης, Αναστάσιος (1939)

Στην Απολακκιά έχει ένα πη(γ)ά(δ)ι που το λεν της Κοπέλλενης. Στο πη(γ)ά(δ)ι αυτό επήε να γεμίση μια κοπέλλα την νύχτα κι οι Ανεράδες ως την είδαν της έβαλαν μια τσιππία (σκέπη) στο κεφάλι και την έκαμαν κι αυτήν Ανεράδα. Εγύριζεν κι αυτή πια μαζύ με τες άλλες Ανεράδες κι εξέχασε το σπίτι της και τους γονειούς της. Όλο το χωριό βγήκε να την γυρέβγκη αλλά δεν μπορούσαν να την βρουν όπου κι αν την εζήτησαν. Μια νυχτιά την πάντηξεν ένας χωριανός της στον ποταμόν, της έβγαλε την τσιππία και την πήρε στο χωριό καλάτη πια. Τη τσιππία την βρήκε πάλιν μια μέρα η κοπέλλα την φόρεσε κι εγίνηκεν Ανεράδα κι έφυε. [Την παράδοσιν αυτήν μας την διηγήθηκεν ο φίλος Ανδρέας Παπανδρέα.]

Βρόντης, Αναστάσιος (1930)

Κάτω από τον Άη Αμώνη πλάϊ στον παληό δρόμο των Καλλιθήων έχει ένα σωρό χνάρια, που έκαμναν στοις πόρινες πέτρες οι διαβάτες σαν περνούσαν από κεί. Μέσα στα αποτυπώματα αυτά των ποδιών έγραφαν και τα αρχικά γράμματα του ονόματος των οι διαβάτες για να δοκιμάζουν σαν ξαναπερνούν κατά πόσον εμαγάλωσαν τα πόδια τους . Τέτοια αχνάρια υπάρχουν και στο δρόμο Απολακκιλάς – Σκιάδι κι όποιος περάσει από κεί θεωρεί καθήκον του να κάμη τοα ποτύπωμα των ποδιών του στο αργιλώδες χώμα.

Βρόντης, Αναστάσιος (1930)

Όπως σε πολλά μέρη υπάρχουν αρχαία φρούρια καλούμενα Κάστρα της ϊΩρηας με το απαραίτητο δημοτικό τραγούδι έτσι και στον Φιλιέρημο της Ρόδου έχουμε το Κάστρο της Σουρηάς ή Μηδιάς όπως το λέγει η Ροδίτικη παραλλαγή. «Στο κάστρο του Φιλερήμου, που’ ταν το πιο γερό, Κάστρο της Ρόδου τον παληό καιρό κατοικούσε με την μάναν της μια όμορφη βασιλοπούλα. Για να κυριέψουν αυτό το Κάστρο οι Τούρκοι έστειλαν ένα στρατιώτην ντυμένον γυναικίστικα και παρουσιάστηκε κάτω από τον πύργο σαν εγκαστρωμένη τσοπάνισα. Εκαμώθηκεν πως την εκυνηγούσαν οι Τούρκοι και κλαίοντας παρακαλούσε να την αφήσουν να μπη μέσα στο κάστρο. Η πονόψυχη βασιλοπούλα πίστεψε στες ψεύτικες αυτές παρακάλιες κι άφισε την ψευτογκαστρωμένη τσοπάννισα να μπη μέσα με τα πρόβατά της. Την νύκτα τρεις στρατιώτες που σαν δεμένοι στην κοιλιά των κριάδων (κριών) άνοιξαν την πόρτα του κάστρου και μπήκεν ο στρατός που ταν φυλαγμένος στα κλαδιά του δάσους. Για να μην πιαστή η Βασιλοπούλα έδεσε τα μάτια του αλόγου της και καβαλλαριά έπεσε κάτω από το κάστρο κι εσκοτώθηκε». Αλλ’ ας αφήσουμε το σχετικό δημοτικό τραγούδι να τα πη καλύτερα και παραστατικώτερα. «Όλα τα κάστρα πήγα τα κι’ όλα εγύρισά τα Σαν της Μηδιάς το κάστρο, ποτές μου εν είδα Γύρω τριγύρω τοίχος και όλο σίδερα Δώδεκα χιλιάδες Τούρκοι το πολεμούν Χρόνους δεκατεσσάρους και δεν πέρνουσι, Κι’ ένα μικρό Τουρκάκι μιας μάγισσας ο γυιός Στο μπερπέρι πάει και μπερπερίζεται, Γυναικεία ρούχα βάλλει και ξανθά μαλλιά Κόβει δυό λεμόνια κι’ έκαμεν βυζιά Παίρνει και μαξιλλάρι κι’ έκαμεν κοιλιά Π’ όξω που τον πύργο πάει και δένεται, - Άνοιξε κοκώνα το κακόμοιρο Νάμπο να γεννήσω το βαρυόμοιρο. – Σκύλε προδότης είσαι και προδώνεις με, - Αν είμαι γω προδότης πέτρα να γενώ Και να με σαβανώνουν όξω στο στενό. Πάει ν’ ανοίξη η δούλα χίλιοι ήμπασιν Κι ώστα να καλονοίξη μύριοι ήρτασι. Κι η κόρη που το φόβο κι’ από την ντροπή Έπεσε που το κάστρο με τ’ άλλο της μαζί. Στο μέρος που σκοτώθηκεν η βασιλοπούλα εγέμησαν από το αίμα της κάτι λουλούδια αγριοβιολέτες που δείχνουν στους επισκέπτες οι Τριαντενοί. Λέγουν μάλιστα ότι ο μεταμορφωθείς Τούρκος απελιθώθη και ίσαμε πριν λίγα χρόνια ακόμη στες ποδιές του Φιλιερήμου υπήρχεν ένας μεγάλος βράχος που τον έλεγαν αγκαστρωμένη γυναίκα γιατί έμοιζε σαν γκαστρωμένη.

Άγνωστος συλλογέας (1931)

Ονταν εμιλούσασιν τα ζά, η μέλισσα είπεν μια μέρα στο Θεό. Έχω κουράγιο, Θέε μου, να γεμώννω κάθε χρόνο μιαν βυτίνα μέλι, μα να μου δώσης το δικαίωμα, σαν γιακκάσω κανένα άνθρωπο, να πεθαίνη. <Όχι! Της είπεν ο Θεός. <Κάμνε όσο μέλι μπορείς, μα σαν γιακκάσης κανένα, θα ψοφάς>. Απο τότες η μέλισσα σαν γιακκάση κανένα άθθρωπο, μένει το κεντρούνι της εκεί που θα κεντήση, ξεκοιλιάζεται και ψοφά. (ζά= ζώα, γιακκάσης= δαγκώσεις)

Βρόντης, Αναστάσιος (1948)

Στα Κοσκινού, κοντά στο ξωμανάστηρο τ’ Άη Γιωρκού έχει μια βρύσην που την λέσιν του Σαραντιανού. Κοντά στη βρύσην πριν λί(γ)α χρόνια κόμα είχε έναμ μιάλον μάρμαμαρο που το σηκώσαν και το φέρασιν απού μακρυά σαράντα νιοί, τα πιο παλλικάρια του τόπου. Που τους σαράντα εφτούς νιούς επήρε ν’ όνομα κι «η βρύση του Σαραντανιού». [Κοσκινού= Χωριό της Ρόδου κοντά στην πρωτεύουσα, μιάλον= Μεγάλο]

Βρόντης, Αναστάσιος (1939)

Στες Καλλιθηές κοντά στον Άη Αμώνη είναι ένας βράχος μέσα στη θάλασσα που το λέν Κάτεργον. Το Κάτεργον αυτό ήτο λέγουν πρώτα αληθινό καραβί κι ήρτε με ληστοπειρατές στο μερος εκείνο για κλεψιά. Ήτον νύχτα, παραμονή του Προφήτη Αμώνη (Άμως) και κοπέλλες έπιασαν στον χορό. Ων άρχησαν να χορεύουν μια γρηά έπιασε στον εμπρός και τραγουδώντας έλεγε : “Χορέβγκετε κοπέλλες μου ώστα να' βγκη το φεγγάρι. Κι ώστα να βγκή το φεγγάρι Τούρκος θα 'ρτή να σας πάρη”. Τότε παρουσιάστηκεν ένας γέρος που 'ταν ο Προφήτης Αμώς κι είπεν κι' αυτός τραγουδιστά : Χορέβγκετε κοπέλες μου ώστε να βγκή το φεγγάρι και ώστα να βγκή το φεγγάρι πέτρα θα γίνη το καράβι. Δεν ήτον να ξετελέψη το τραγούδι του ο γέρος και το καράβι που 'ρτεν για κλεψιά εμαρμαρώθηκε.

Βρόντης, Αναστάσιος (1930)

«
1
. . .
3
4
5
6
7
8
9
. . .
13
»

Search

Filters