Αναζήτηση

Αποτελέσματα 21-30 από 125

Σταυραγκάθθι – το= αγκάθα μονόχρονη, πολύ φουντωτή που βγαίνει στα καλλιεργημένα χωράφια. Βγάζει χυμό στο αίμα, γι’ αυτό τη λένε και ματαγκάθθα. Παράδοση: Με το σταυραγγάζζιν έκαμαν το στεφάνιν του Χριστού γι’ αυτό δα βγκάλλdει γαίμα.

Παπαχριστόδουλος, Χ. (1932)

Στα Παραείσια της Μονολίθου κοντά σ’ένα γκρεμμό έχει έχει έναν πολύ όμορφον σπήλιο που τον λέν Δρακόσπηλιο γιατί κατοικούσεν εκεί μέσα ένας δράκος. Ο δράκος αυτός εξουσίαζεν όλον το μέρος εκείνο κι’είχεν κι’έναν ωραίο περιβόλι, που δείχνουν ίσα με σήμερα τον τόπον και το λέν Παραείσια (Παραδείσιος κήπος.)Τον κήπον αυτόν έζεχνε με τα μπροστινά δόντια του που’ταν σαν τσάππες. Μιαν αυγήν παραμονή του Σταυρού μια Μονολιθιατοπούλα επήεν εκεί να κόψη κλαδιά. Ως την είδεν ο δράκος την άρπαξε και την πήρε στον σπήλιο του. Εκεί μέσα την είχεν κλεισμένην και για να μην του φύη έγλυφε τα πόδια της πολλές ημέρες και τα ‘καμεν λεφτά σαν τσιγαρόχαρτο. Δεν είξερε πώς να γλιτώση από τα χέρια του η κόρη και μια μέρα ύστερα απού να χρόνο εκεί που τον εψείριζε πάνω στα γόνατά της τον εποκοίμησε. Μαμαλιστή τότες έφυ(γ)εν από τον σπήλιο λέγοντας από μέσα της : -Ας είχεν την χάριν ο Σταυρός την δόξαν ο Νικήτας. Μάνα κι’ας ξημερώνουμουν στην πόρταν του σπιτιού μας που’ναι γιορτή δική μας. Ο δράκος που τον θυμό του ένοιξε μιαν τρύπα στο σπήλιο με τα δόντια του. (Δρακόσπηλος= Το σπήλαιον αυτό κατά την γνώμην μας είναι το Πανείον ακρωτήριον της αρχαίας Ρόδου.)

Βρόντης, Αναστάσιος (1930)

Είχεν μια λειχούσα μαντατόρισσα κι έπιασεν μιαν νύχτα το δρόμο για να πάη στην μάντραν της. Είδεν το φεγγάρι που ‘φεγγε σα μέρα κι εθάρρεψεν πως ήταν αυκή, κι ήταν μεσάνυχτα. Κοντά σ’ ένα ποταμό είδε τις Ανερά(δ)ες να χορέβκουν και που τον φό(β)ον της έθελεν να κοφτάρη. Ως την εί(δ)αν οι Ανερά(δ)ες εκοντέψαν τη, μ’ έν εμπορέσαν να γκίσουν πάνω της, γιατί στην νάκα του παιδκιού της είχεν βάγενο σταυρό. Εφύασιν γιάουρας που κει και φεύγοντας εφωνάζασιν ούλλες μαζί: «καίει! Καίει!» [λειχούσα= λεχώνα, κοφτάρη= να τρέξη, νάκα= Το φορητόν λίκνον από φαντό παννί που βάλλουν τα μωρά, όταν θέλουν να παν στη δουλειά κι έχει σχέση με την Ομηρική νάκη]

Βρόντης, Αναστάσιος (1939)

Γιαννί και Γιαννάκι το = πουλί ο κκοκινόλαιμος παρουσιάζεται τον χειμώνα στα μύρτα και τα βατόμουρα και παρακολουθεί τον γιώργο στο σπόρο. Παράδοση: η κίκλα εμάλλωσαμ με το γιαννί κι εκόιναρεν το (το πεισμάτωσε) Είπε τον η κίκλα: ’’Γιάννη, Γιάννη τσακνοπόη’’. Εθύμωσεν ο Γιάννης και λέει της: Κίκλα μαυροπόδγκια το μερί μου κάμνει γάμο, τ’ αντερίμ μου αντιγάμο, τα μέσα μου, τα όξω μου γιμώνουν τρείς λακάνες.

Παπαχριστόδουλος, Χ. (1932)

Κάποτες η μοίρα ετάνυε (άγγιζε) τα άθθιτα (στάχτες) και της είπαν να μοιράση ένα παιδί που γεννήθηκεν εκείνην την ώρα. Η μοίρα είπεν: ότι τάνω να τάνη. - “Ξαναμοίρασε” της είπαν γιατί δεν είναι δίκηο θεού να πιάννη άθθιτα ένα τέτοιο όμορφο παιδί. - Δεν μπορώ να κάμω αυτό γιατί αν μπορούσα θα έκαμνα την χάριν αυτή και σε κείνες τες κοπέλλες που σαν μώνουν λέν: Να χαρώ την μοίρα μου. Το παιδί εκείνο όπως το μοίρασεν η μοίρα δεν έφευγεν από τες στάχτες και το βγάλαν σταχτοπούλι.

Βρόντης, Αναστάσιος (1930)

Στην Αρχάγγελο πάνω σ' ένα ανηφορικό βουνό βρίσκεται ένα αρχαίο μοναστηράκι της Παναγίας της Τσαμπίκας που πήρε το όνομα αυτό από μίαν τσάμπα (σπινθήραν) που 'βλεπαν από μακρυά οι διαβάτες πρίν κάμποσα χρόνια. Εδώ πάνω μια γεναίκα σε καιρόν πολέμου άφισε το μωρό της και το εμπιστεύτηκε στην Παναγία λέγοντας της νς κλάματα : “Κυρά και γίνου μάνα και γίνου αδερφή μου. Και γίνου αντραδέρφη μου και θρέψε το παιδί μου”. Η Παναγία που σπλαχνίστηκε το παιδάκι γίνηκε μια μάυρη κατσίκα και το βύζανε ώσπου κι' ήρτεν η μάνα του σαν τέλεψεν ο πόλεμος και το πήρε. Τούτο όπως λέγει και ο κ. Κωνσταντινίδης σχετίζεται με τον αρχαίο μύθο της Αμαλθείας και γι' αυτό ίσως και οι στείρες γυναίκες τη; Ρόδου τάσσουν στην Παναγία την Τσαμπίκα να τες βοηθήση να αποκτήσουν παιδί. Πολλές βοηθά η χάρη της και το παιδί που γεννούν το λέν Τσαμπίκο αν είναι αγόρι και Τσαμπίκα αν είναι κορίτσι.

Βρόντης, Αναστάσιος (1930)

“Που πάνω που τη βρύση του Κερονιάτη κοντά στα Μαριτσά έχει ένα μυτωτό βράχο σαν πυραμίδα κι’εκεί πάνω λέουν πως το ετυλίετο ένα φίδι μεγάλο σαν έθελε να χωνέψη τα κατσίκια για τα’αρνιά που κατάπινεν ολάκκερα κάθε μέρα. Το φίδι αυτό το σκότωσεν ένας ριφιού ασβέστη άσβυστο και τον έφισεν κοντά στην φωλιά του φιδιού. Το φίδι το πήρε για ρίφι και το κατάπιε. Σε λίγο επήεν να πιή νερό κι ο ασβέστης έκαμεν ενέργεια κι έτσι έσκασε το φίδι”. Τούτο μας ενθυμίζει τον Φόρβαντα, ο οποίος κατά τον Υγίνον εφόνευσεν ένα πολύ μεγάλο φίδι, κι εξωλόθρευσεν όλα τα φίδια της Ρόδου, σαν τον επροσκάλεσαν στην Ρόδο όπως τους είπε το μαντείον.

Βρόντης, Αναστάσιος (1930)

Που πάνω που τα Μαριτσά έχει ένα αρκαίο μοναστηράκι που το λέσιν ο Σωτήρας. Εκεί λέσιν οι Μαριτσενοί πως υπάρχει ένα Στοιχειό που το λέσιν Καουκάκι. Το Καουκάκιν αυτό την ημέρα είναι κρυμμένο, και την νύχτα βκαίνει και πειράζει τους αθθρώπους που ξωμένουσι. Κανένας δεν επεκόττα να περάση που κείνο το μέρος ύστερα που το λιοβασίλεμα. (Μαριτσά=χωριό, επεκόττα= Ετόλμα)

Βρόντης, Αναστάσιος (1939)

Σαν πήραν το Κάστρο της Ρόδου οι Τούρκοι εδιώξαν τους Χριστιανούς που τα σπίτια τους. Πριν να μπουν στα σπίτια αυτά εκλείσαν τες παλιές πόρτες, οι Τούρκοι γιατί τες θεωρούσαν χρουσούζικες κι’ εννοίξασι καινούρκιες. Εγράψασι και στην Κόκκινη Πόρτα τα λόγια. «Συ που νοίγεις τες πόρτες νοίξε και για μας ευτυχισμένες πύλες». Ένα που τα παλιά σπίτια του Κάστρου είναι του Δρακίδη που τόχει τώρα η οικογένεια του Χατζή Χαλήλη. Όπως μου έλεγεν ο Πέτρος ο Δρακίδης όσες φορές περνούσεν που το σπίτι αυτό η μάμμη του σταματούσε κι’ έκαμνε το σταυρό της για να τιμήση τους προγόνους της, που κατοικούσαν εκεί μέσα πριν πάρουν οι Τούρκοι τη Ρόδο.

Βρόντης, Αναστάσιος (1950)

«Σαν ήρταν οι Τούρκοι να πάρουν τη Ρόδο ένα παιδάκι στο Θόλο από Θεού εκροφήτεψε και είπε στους χωριανούς του το κακό, που έμελλε να γίνη στον τόπο. Σαν έβγαλαν τα Άγια το παιδάκι αυτό άρχισε να λέη το «Πιστεύω» μέσα στην εκκλησία του Άη Γιάννη του Θεολόγου με αυτά τα λόγια: Πιστεύω εις ένα Θεόν Πατέρα Παντοκράτορα μας πλάκωσαν τα κάτεργα και όσοι με ακούσετε γρήγορα να τρέξετε και τα βουνά να πιάσετε. Ο παπάς του έκαμε την παρατήρησι, αλλά το παιδάκι επέμενε να λέη πως έτσι το βρε γραμμένο στο χαρτί. Δεν ήτο να τελειώση η λειτουργία και οι Τούρκοι επάτησαν το χωριό, έσφαξαν τους ανθρώπους κι΄ έκαψαν την εκκλησία. Από την εκκλησίαν αυτήν του Θεολόγου επήρε το όνομα το χωριό Θεολόγος- Θόλος.»

Βρόντης, Αναστάσιος (1930)

«
1
2
3
4
5
6
. . .
13
»

Αναζήτηση

Φίλτρα