Search

Now showing items 31-40 of 272

Στο βουνό Τσιούκα του Βετερνικιού, κοντά σε κρημνό, ξεχύνεται από τρύοα άφθονο νερό. Νομίζει κανείς οτι το νερό πέφτει από ένα μεγάλο αγγείο. Η παράδοση αναφέρει οτι στο μέρος αυτό βρέθηκε ένα χάλκινο κακάβι με τρείς κρουνούς, σε σχήμα σταυρού. Οι χωριανοί ξηγήσανε οτι το κακάβι είταν της Αγίας Παρασκευής. Γι αυτό το βάλανε στην εκκλησιά του Μοναστηριού της. Αλλά την άλλη μέρα, το κακάβι δεν υπήρχε στη θέση του. Είχε φύγει, όπως λένε με θεία θέληση. Γκαλντέρουσα = κβλχ. Είδος χαλκίνου ή ξύλινου αγγείου.

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)

Λίγο πιο πανω απ’το Ξυλοπάροικο, του Κόζιακα, κατοικούσε ένας πελώριος δράκος που το ψήλος του ξεπερνούσε τρείς αξιάλες. Ο δράκος είταν ένα Βασιλόπουλο που μεταμορφώθηκε, από θεία οργή. Κάθε δεκαπενταύγουστο, τη μέρα της Παναγίας, ροβολούσε στο χωριό και έτρωγε την πιο όμμορφη κοπέλλα. Οι κάτοικοι τρομοκρατημένοι αποφάσισαν να μη γιορτάσουν τη Παναγία με γλέντια και χορούς, όπως γινόταν κάθε χρόνο. Την παραμονή όμως της γιορτής, η Παναγία παρουσιάσθηκε σε μια θρήσκα γριά και της είπε να κάνουν το πανηγύρι όπως πρίν και αυτή θα τους προστατέψει. Την άλλη μέρα το χωριό μετά τη θεία λειουργία, έστησε στο μεσοχώρι το χορό ο Δράκος φάνηκε να έρχεται, για ν’αρπάξει το θύμα του. Αλλά μόλις πλησίασε, μια αόρατη δύναμη τον έσπρωξε βίαια και τον έρριξε κάτω απ’το βουνό. Το κομμένο κεφάλι του κύλισε λίγο και πετρώθηκε. Τα’άλλο σώμα του σχημάτισε μια βαθειά χαράδρα με παρακλάδια τα πόδια του. Ανάμεσα από τη χαράδρα ξεχύθηκε ποτάμι το αίμα του που έβαψε το χώμα κόκκινο. Το πετρωμένο κεφάλι και η χαράδρα με τα παρακλάδια της, δίνουν ως τα σήμερα τη τερατώδικη μορφή του γιγάντιου δράκου.

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)

Δυο τυφλοί Δεσιώτες, κάθε δειλινό πήγαιναν και καθόνταν στο πεζούλι μιας βρύσης της Δέσης. Έτσι η βρύση, νοματίσθηκε από τους χωριανούς «Οργκί»(2) [Οργκί=Κβλχ οι τυφλοί]

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)

Το μοναδικό φανταχτερό κυπαρίσι του Μοναστηριού, έπειτα από σεισμό, έπεσε κι έσπασε τον εξωτερικό τοίχο. Μια μεγάλη σχισμάδα φαντάζει ως σήμερα στον τοίχο. Λένε πως ο σεισμός γίνηκε από θεία οργή, γιατί κατατρεγμένα γυναικόπαιδα από Αρβανίτες, παραβιάσανε το άβατο και μπήκανε μέσα. Άλλη εκδοσή της παράδοσης, λέει πως κάποια Τουρκάλα, πιθανά η γυναίκα του Πασά Τρικάλλων, θέλησε να μπεί στο μοναστήρι αν και είξερε οτι την είσοδο την απαγόρυε ο κανονισμός του, αν και γνώριζε τις συνέπειες που είχε ο ηγούμενος επιτρέποντας τούτο. Η χανούμισσα όμως επέμεινε να μπεί. Μόλις όμως πάτησε το πρώτο σκαλί της ξύλινης σκάλας, ξέσπασε τρομερή μπόρα με βροντές και αστραπές. Τα νερά κατεβαίνοντας με ορμή μετακίνησαν ένα βράχο που κατρακυλώντας παρέσυρε και πλάκωσε τη χανούμισα. Ακόμα και σήμερα, το κοτρώνι αυτό, στέκει ολόρθο πιό κάτω απ' το μοναστήρι. Οι χωρικοί το νοματίζουν “της Κυρας το μάρμαρο”.

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)

Ένα ρέμα του Χαλικιού νοματίσθηκε έτσι, γιατί λένε, πως αγωγιάτες είδανε να τριγυρνά εδώ ένας Σατανάς, ψηλός λιγνός ολόμαυρος με φλογάτα μάτια. Για να τον διώξουν οι αγωγιάτες , κάνουν το σταυρό τους και του προτείνουν τους σταυρούς που έχουν κρεμασμένους στα στήθια τους. [Βάλια αλ δαίμονλου= Κβλχ το ρέμα του διαβόλου, το διαβολόρεμα, επικίντυνο στις κατεβασιές του.]

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)

Κάτω στο δρόμο Σγκαβαλιάς – βρύσης Μπατσογιάννη Περτουλιού ένας όμμορφος και ίσιος, χωματερός καβαλλάρης, πλαισιωμένος από ελάτια, ξεπετιέται απ’ το βουνό Μποτούρα. Η μεγάλη θέα π’ ανοίγεται απεδώ έκανε το ρωμαντικό Σαρακατσιάνο γεροτσέλιγκα Λιούπη να στήνει κάθε καλοκαίρι τα βλαχοκόνακά του στο μέρος αυτό. Λένε ότι ο μπάρμπα Λιούπης, καθισμένος έξω απ’ το καλύβι του κι αγναντεύοντας τον Κόζιακα διηγήθηκε σε παλιούς Περτουλιώτες εξωφρενικό περιστατικό που συνέβηκε τάχα στον ίδιο και που μένει τώρα σαν παράδοση. Ο μπάρμπα Λιούπης, έλεγε, ότι μαζί μ’ ένα Αρβανίτη, πήγε σε καμπίσιο χωριό. Στο σπίτι που μείναν είχε πολλά ψύλια που δεν τον άφησαν να κοιμηθεί. Τότε, λέει, σηκώνεται ο Αρβανίτης, και βάζει στο τραπέζι το μαχαίρι του, ανάποδα, με τη μύτη πάνω, ύστερα πρόφερε κάτι λόγια κι οι ψύλλοι μαζευτήκανε στη μύτη του στημένου μαχαιριού. Έτσι κοιμήθηκε καλά, δίχως ενόχληση. Το πρωΐ πάλι ο Αρβανίτης είπε κάτι λόγια και οι μαζωμένοι σαν τόπι στο μαχαίρι ψύλλοι φύγανε!

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)

Κάτω απ' τις πετρόσκαλες Βαλκάνου – Κωθωνιού, η παράδοση τοποθετεί τα άντρα των φαντασμάτων. Λένε πως βγαίνουν στο δρόμο, τις νύχτες, πότε μια γάτα παρδαλή, πότε ένας παρδαλός σκύλος και πότε ένας άνθρωπος καλοντυμένος. Τα φαντάσματα αυτά, πάνε πότε μπρος πότε πίσω απ' το διαβάτη. Αλλοίμονο στο διαβάτη αν μιλήσει. Χάνει τη φωνή του, τον πέρνουν μαζύ τους τα φαντάσματα και χάνεται ολότελα. Χαρακτηρισρικά οι χωριάτες λένε: “τον πήρε την κρίση, πάρθηκε το χέρι ή το πόδι, τον λόχιψε, σκλίσκι, οι άνθρωποι λουχεύουντα σκλίζουντα απ' τους σκέλους.” [λουχεύουνται= Πιθανώτατα το ρήμα λογχίζομαι, σκλίζουνται= Από το Σκύλος ή Σκέλος. Ο δαγκωμένος από το σκέλο].

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)

Τα στενά της Πόρτας, λαμπρό βυζαντινό κτίσμα, τα στολίζουν. Είν' η εκκλησιά της Παναγιάς με τις δύο μωσαϊκές εικόνες του Χριστού και της Παναγιάς, τοποθετημένες σε αντίστροφη τάξη από τη συνειθισμένη. Δεξιά ο Χριστός και αριστερά η Παναγιά. Στο υποθόλιο της εκκλησίας φαντάζει τοιχογραφημένη η εικόνα του ιδρυτή της Μιχαήκ Αγγέλου Κομνηνού Δούκα. Η παράδοση αναφέρει οτι στο 1854 οι Τούρκοι βάλανε φωτιά να κάψουν την εκκλησία, μα αυτή δεν κάηκε. Έπεσε μονάχα ο θόλος. Το θαύμα γίνηκε ύστερ΄από επέμβαση της Παναγιάς. (Πόρτα Παναγιά = Χτίστηκε στα 1283 ως μοναστήρι με το όνομα “Μονή των μεγάλων Πυλών”).

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)

Το 1884, μπήκε απ’ τ’ Ασπροπόταμο στο Μέτσοβο και αιχμαλώτισε τη Βασίλ’ Αρχόντισα. Η παράδοση αναφέρει ότι τα λύτρα που ζήτησε και πήρε ο Τάκος είτανε 43 οκάδες χρυσάφι, όσο δηλαδή είτανε το βάρος του σώματός της. [Βασίλ’ Αρχόντισα= Σημαίνει βασίλισσα. Είταν κόρη του Ν. Αβέρωφ και γυναίκα του Τζοανοπούλου. Λεγόταν Ευδοξία]

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)

Ανάμεσα απ’ το παλιό γκρεμισμένο γεφύρι και το βυρό της Καρπουζάς, κάτω στο παραποτάμι του Άσπρου, τον Ξεριά Περτουλιού, είταν άλλοτες ο μύλος, το μαντάνι και η ντριστέλλα του μπάρμπα Θάνου. Τα βουνά, ο Κεπτενέλος και η Φούρκα στο μέρος αυτό του παραποταμιού κατεβαίνουν απότομα και στην ολοπέτρινη όχτη, ανοίγουνται ένα σωρό φούρνοι. Λένε πως ο μυλωνάς ο μπάρμπα Θάνος, στήνοντας αποβραδύς τα βρόχια για να πιάσει ψάρια, τάβρισκε το πρωΐ καταξεσχισμένα. Παραφύλαξε ένα βράδυ, κι’ αντίκρυσε κάτι άγρια ξωτικά με κόκκινα μάτια, να βγαίνουν απ’ τις νεροσπηλιές, να πηδούν στις βάθες του παραποταμιού να προκαλούν φοβερή αναταραχή στο νερό, να σκούζουν παράξενα. Αν και ο μυλωνάς, είχε μαζί του ντουφέκι δεν τόλμησε να ρίξει, γιατί είξερε ότι αν πυροβολούσε η σφαίρα θα γύριζε πίσω και θα τον σκότωνε. Από τότες λένε ότι ο Θάνος δεν ξανάστησε τα βρόχια στο μέρος αυτό. Κι’ ακόμα λένε ότι από το φόβο του άφησε το μύλο κι’ έφυγε. [ντριστέλλα= Σλαβ. η νεροτριβή, φούρνοι= οι νεροσπηλιές, άγρια ξωτικά= Πρόκειται για το αγρίμι «ενυδρίς» κοινά βίδρα που φωλιάζει στις νεροσπηλιές. Βγαίνει και ψαρεύει τις νύχτες. Ξεσχίζει τα δίχτυα των ψαράδων και τρώει τα πιασμένα ψάρια.]

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)

«
1
2
3
4
5
6
7
. . .
28
»

Search

Filters