Αναζήτηση
Αποτελέσματα 1301-1333 από 1333
Φράξε το ρέμα στην πηγή να μη γενή ποτάμι, γιατί αν γενή, δεν σταματά, ότι κανείς κι αν κάνη
(1953)
Δηλαδή εις κάθε κακόν που δύναται να σου συμβή, πρέπει ευθύς εξ' αρχής να δώσης την δέουσαν προσοχήν, καθόσον βραδύτερον θα είναι αδύνατον ή δυσκολώτατα να θεραπευθή
Βάνει κι' η κοσκινού τον άντρα της με τους πραματευτάδες
(1912)
Εν τη παροιμία ταύτη ανευρίσκομεν τα στοιχεία της λαϊκής πεποιθήσεως περί του τις είναι έμπορος. Ο λαός δεν είναι όσον ο εμπορικός νόμος αφειδής εν τη απονομή της ιδιότητος ταύτης. Η σύζυγος του πωλητου κοσκίνων, η θεωρήσασα ...
Ο κάμπος το βλέπει κι' ο λόγγος τ' ακούει
(1955)
Δηλαδή, όταν είσαι στον κάμπο, σε βλέπουν ότι κάνεις κι όταν είσαι στο λόγγο,σ' ακούν ότι λες
Ο ένας τό μακρύ του κι ο άλλος τό κοντό του
(1950)
Από τήν πλήρη έκφρασιν “ο ένας έλεγε τόν μακρύ του λόγο κι ο άλλος τόν κοντό του λόγο” εγεννήθη η ανωτέρω βραχυλογία επί γνωμών αντιθέτων λεγομένων απλώς πρός συζήτησιν καί όχι πρός συνεννόησιν. Αλλά παραλειφθέντος του ...
Όποιος ξοδεύει δεκοχτώ και δε σοδεύει τριάντα, στη φυλακή τον βάζουνε και δεν ηξέρει γιάντα
(1912)
Συνιστάται η μετριότης των οικιακών δαπανών και η οικονομία, ήτις ευλόγως εθεωρήθη ως μία των αρραγών βάσεων, εφ ων στηρίζεται το εμπόριον. Ούτω κ΄ εν τω εμπορικώ νόμω, ο έμπορος κηρύσσεται χρεωκοπίας ή συνεπής φυλακίζεται ...
Έχει ο Θεός
(1950)
Ευχή του ευρισκόμενου εις αμηχανίαν προ πάντων οικονομικήν, δηλαδή έχει ο Θεός πολλά αγαθά ώστε ελπίς να δώση και εις ημάς. Ότι ούτε νοείται το συμπλήρωμα της φράσεως μαρτυρεί η χαριτολόγος φράσις του Μακεδονικού ιδιώματος ...
Ούτε το διάβολο να ιδής, κουμπάρε μου, ούτε το σταυρό σ' να κάμ' ς!
(1953)
Ερμηνεία: Προκειμένου περί ανθρώπων αχαρακτηρίστων και ασυνειδήτων, οι οποίοι κατά την κοινήν έκφρασιν, δεν έχουν ίσιο κρέας απάνω τους. Με τους ανθρώπους αυτού του είδους, όχι υποθέσεις δεν πρέπει να έχεις μαζί τους, αλλ' ...
Γης Μαδιάμ
(1943)
Ολόκληρη η παροιμία στηρίζεται σε μια λογοπαικτική σύμπτωση, που οφείλεται σστην παρήχηση έξω από κάθε λογική. Η γη Μαδιάμ είναι μια χώρα ή πόλη στην Αραβία κοντά στην Ερυθρά Θάλασσα και τίποτε το ανώμαλο και καμμιάν ...
Όποιος δουλεύει βασιλιά, πρέπει το νου του νάχη! Όχι το νου του βασιλιά παρά τον εδικό του
(1959)
Ο Κανάρης δεν είχε να πληρώση τα δίδακτρα για να φοιτήση ο γιός του στη Σχολή των αξιωματικών του Ναυτικού, επειδή ο Όθωνας αντιπαθούσι τον θρυλικό πυρπολητή σαν παλαιό οπαδό του Καποδίστρια, και αρνιόταν να χορηγήση στο ...
Όταν ο μήνας έχει ρω βάλε μέσ' 'ς το κρασί νερό, όταν ο μήνας έχει ρω, μη βάλης μέσ' 'ς το κρασί νερό
(1917)
Όταν ο μήνας έχει ρω = Μάϊος, Ιούνιος, Ιούλιος, Αύγουστος
Της Κυριακής χαρά και της Δευτέρας λύπη
(1950)
Η φράσις επό πράγματος φαινομένου μεν ωραίου, αλλά φθειρομένου ταχέως, πράγματος δηλαδή, το οποίον το χαίρεται κανείς την Κυριακή και το κλαίει την Δευτέραν. Η χρήσις των ονομάτων Κυριακή και Δευτέρα δεν είναι τυχαία και ...
Πάρε πόδι
(1950)
Εις την Δημητσάναν προς τον μη θέλοντα ή βραδύνοντα να προσελθη λέγεται ειρωνικώς και εις τονον επιπλήξεως πάρε πόδι κ' έλα! Επειδή το πόδι είναι όργανον του βαδίσματος, αυτό πρέπει να κινήση τις και επί το εικονικώτερον ...
Άλλα πάσχει ο γάϊδαρος κι' άλλα ο γαϊδουργιάρης
(1916)
Μιά φορά ένας γάϊδαρος είδε τον αφέντη του όπου έβανε το ψωμί του 'ς το τράστο γιά να φάη το γιόμα 'ς το χωράφι και είπε με το νού του. Άμα πάμε 'ς το χωράφι ο αφέντης μου θά κρεμάση το τράστο με το ψωμί 'ς τή συκιά πού ...
Θέλοντας ο βλάχος και μη θέλοντας ο ζωγράφος, φόρεσε και σύ Χριστέ κόκκινα τσαρούχια!
(1953)
Ένας βλάχος συμφώνησε γνωστό του ζωγράφο να του φκιάση μια όμορφη εικόνα του Ιησού Χριστού, υπό τον όρον τα υποδήματα να είναι τσαρούχια κόκκινα! Δεν φορούσε ο Ιησούς Χριστός, αλλά υποδήματα, που συνήθιζαν τότε και οι άλλοι ...
Γαλάτα και μαλλάτα και τ΄ άρνί θηλ'κο!
(1953)
Ερμηνεία: Εύχεται και οι προβατίνες να έχουν αφθονο γάλα και πολύ μαλλί και αρνί να είναι θηλυκό λκαι όχι αρσενικό. Λέγεται δι΄εκείνους που τα θέλουν όλα δικά τους και οι άλλοι ας πάρουν όχι τα ανήκοντα εις αυτούς ή ελάχιστα μόνον
Του βάζω γυαλιά
(1950)
Η φράσις σημαίνει είμαι αξιώτερος, ικανώτερος από αυτόν ή τον παίζω ΄ς τα δάχτυλα ή τον απατώ. Προς ερμηνείαν αυτής είναι ανάγκη να ορμηθώμεν από τας ιδιωτικάς χρήσεις. Εις τη Ζάκυνθον βάρ τα γυαλιά σου σημαίνει πρόσεχε. ...
Βαστώ, κρατώ τη θέσι μου, τον βάζω ΄ς τη θέσι του
(1950)
Κυριολεκτικώς το βαστώ ή κρατώ τη θέσι μου δηλοί δεν εγκαταλείπω την θέσιν μου, ώτε να την καταλάβη άλλος, κατέχω αυτήν στερεά. Αλλά προς την θέσιν από τοπικής απόψεως παρωμοιώδη η κοινωνική θέσις από ηθικής απόψεως και ...
Μιά 'ς τό καρφί καί μιά 'ς τό πέταλο
(1950)
Η φράσις επί ανθρώπου μή έχοντος γνώμην σταθεράν, αλλ' επαμφοτερίζοντος κατά μεταφοράν από τόν πεταλωτήν, όστις καρφώνων τά καρφιά κτυπά καί εις τό πέταλον τό σφυρί τό μέν διά νά λάβη καί τούτο τήν προσήκουσαν θέσιν, τό ...
(Οι άλλοι όλοι) βαστούσαν τες γυναίκες των από τες βρακοζώνες
(1939)
Ερμηνεία: Συστράτευσαν τα γυναικόπαιδα, δεν ήσαν ικανός δια τα όπλα
Δεν έχει 'ς τον ήλιο μοίρα
(1950)
Ο λαός δια να χαρακτηρίση ένα άνθρωπον τελείως άπορον, φαντάζεται αυτόν ως στερούμενον του δικαιώματος ν' απολαμβάνη και αυτό το ηλιακόν φως και την ηλιακήν θερμότητα. Δεν έχει αυτός μερτικό μήτε 'ς τον ήλιο, όστις εν ...
Δεν έχει πίστι, Θεό, δεν έχει το Θεό του
(1950)
Η φράσις δεν έχει πίστη ή Θεό λέγεται επι ανθρώπου εξωλεστάτου, διότι πάντοτε ο άθρησκος άνθρωπος εις την φαντασίαν του λαού παρίσταται ως τοιούτος. Η δεύτερη φράσις, δεν έχει το Θεό του περιέπεσεν εις ειδικωτέραν χρήσιν ...
Σκλάβα με θωρείς και παρθενιά γυρεύεις;
(1923)
Η λέξις ενταύθα την εξ αιχμαλωσίας η αγοράς δούλην τουρκικης οικογένειας, Η τελευταία συναπτει μετά της φιληδονίας και την ύβριν του τουρκου προσ τον ίδιον οίκον, του οποίου το υπηρετικόν προσωπικόν δεν δύναται να εργάζεται ...
Προικ' από χίλια πέρπερα και κακαϊδού αν πάρης, τα χίλια παν δεν έρχονται, κι η κακαϊδού σου μένει
(1912)
Ούχι η προιξ άλλα τα πνευματικά ηθικά και ψυχικά πλεονεκτήματα της γυναίκας λογίζονται ως τα μόνα άξια προσοχής
Ο λύκος έχει το σβέρκο χονδρό γιατί κάνει τη δουλιά του μόνος του
(1936)
Σημείωση: Για να γίνη μια δουλιά μας καλή πρέπει να ανακατευτούμε οι ίδιοι και να μην αναθέσουμε σε άλλους που δεν θα έχουνε το ίδιο ενδιαφέρον
Έπιασα έναν Τούρκο. - Φέρ' τον κάτω. - Τον φέρνω, μα δεν έρχεται. - Ας τον κι' έλα μοναχός. - Τον αφίνω, μα δεν μ' αφίνει
(1923)
Παραλλαγαί αυτής αντί της λέξεως Τούρκος έχουν την λέξιν κλέφτης, ερμηνεία: η πέμπτη φιλοπαιγμόνως πως δηλοί ότι όχι μόνον είναι κακός ο Τούρκος, αλλά και επ' αυτοφώρω συλλαμβανόμενος άδικων απειλεί τον αδικηθέντα
Λύσε με από τούτο το παλουκάκι και δέσε με στ' άλλο!
(1953)
Ήτο θανατοποινίτης και επρόκειτο να εκτελεσθή, αλλ' εν τω μεταξύ, όσο να τον δέσουν στο άλλο, του ήλθε χάρις. Ήτοι σε μια απελπιστική περίσταση και το ελάχιστον χρονικό διάστημα, χρήσιμο και ωφέλιμο είναι κάποτε
Ζώχο ζώχο έτρωγα, τα φίδια δεν φοβάμαι!
(1953)
Όλα τα χόρτα, ως γνωστόν, προπάντων τα άγρια χόρτα, είναι αντιτοξικά, με άλλα λόγια εξουδετερώνουν τα διάφορα δηλητήρια, τα οποία βλάπτουν τον οργανισμόν, είτε των ανθρώπων είτε των ζώων. Ο βασιλεύς όμως των αντιτοξικώνμ ...
Με τον ήλιο τα βγάζω, με το ήλιο τα βάζω, δρόμο δρόμο τα πηγαίνω, σε ξερό λάκκο τα ποτίζω, σε ξερή αγκορνιτσιά τα σταλίζω, τί έχουν τα έρμα και ψοφάνε;
(1949)
Η παροιμία είναι κοινοτάτη. Περί σημασίας δ' αυτής βλ. Λαογρ. Δ' 319 και 745. Άξια προσοχής είναι η επέκτασις αυτής προς επίτασιν της σκωπτικής έννοιας. ΣΤ. Δ. Βάζω = ή τα βοριάζω, Γκόρτσια = η αχλασιά
Ο Επίσκοπος του Δαμαλά
(1912)
Οι ισχυρισμοί του ελλογίμου κ.Φ.Κουκουλέ (πρβλ. Λαογραφ. Β΄ σελ. 548) περί της παροιμίας του επισκόπου Δαμαλά, ότι δηλ. Αυτή αναφέρεται ουχί εις αρχιερέα τινά της επισκοπής Δαμάλων, αλλ΄ εις μητροπολίτην Ναυπάκτου, δεν ...
Ακριβό το σφογγάτο
(1917)
Λέγεται εκ της υπερτιμήσεως πράγματος τίνος, προήλθε δε η παροιμία εκ του εξής θαύματος του Αγίου Γεωργίου.Έν τη παρελλησποντίω κώμη τη καλούμενη Ερέγ-κιοϊ, ένθα υπάρχει ναός του Αγίου Γεωργίου, γυνή τις χήρα έχουσα υιόν ...