Προστέθηκαν πρόσφατα

Αποτελέσματα 8621-8640 από 142579

Χέλι

Μεγαλόπρεπο βουνό, ξεπετιέται ανάμεσα Σκληνιάσα-Παλιά Γουδοβάσδα, το Χέλι. Η ράχη του σε σχήμα χελιού είναι γυμνή, ενώ οι πλαγιές του, στολίζουνται από γιγαντόκορμες οξιές. Η παράδοση αναφέρει ότι ένας γεροτσοπάνης, καταιβαίνοντας σε βρύση του βουνού, να πιεί νερό, αντίκρυσε ένα χέλι να τρυπώνει στο στόμιο της βρύσης. Άλλη παράδοση αναφέρει, πως μια άνοιξη, που τα πρόβατα ανέβαιναν στις βοσκές του...

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)
Αφορισμό

Άλλος αφορισμός διαβάστηκε, σε λειβάδι που διεκδικούσαν οι Βετερνικιώτες από τους Λαντζονίτες. Το μέρος πάρθηκε από τους Βετερνικιώτες που δεχτήκανε τον αφορισμό. Λένε ότι το ελάτι, κάτω από το οποίο διαβάστηκε ο αφορισμός, ξεράθηκε αμέσως. Από τότες, οι χωριάτες των γύρω χωριών, πειράζοντας τους Βετερνικιώτες τους νοματίζουν « Οι Αφορισμένοι».

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)
Βρύση Κοκότου (Περτουλίου)

Σε λειβάδι, μπροστά απ’ το παλιό Χατζηγακέϊκο Πύργο, βοσκούσαν οι κόττες των γειτονικών σπιτιών. Μια απ’ τις κόττες αυτές η πιο μεγάλη απ’ τις άλλες, μαύρη σαν ελιά, με λιρί μεγάλο σαν κοκόρου είχε το ιδίωμα να λαλεί σαν κόκορας, ή κόκκοτας όπως λέγανε οι κάτοικοι τον κόκορα. Έτσι η μαύρη κόττα έγεινε Κοκότου. Όταν οι κάτοικοι κτίσανε τη βρύση αντί για αρνί, προσφέρανε την Κοκότου στους μαστόρους,...

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)
Νοτίως των Γοριανών ευρίσκεται το χωρίον Γραικικόν, του οποίου το όνομα ερμηνεύεται «Κανάλι». Πιθανώς εδώ θα έγινε η έξοδος του νερού της λίμνης όταν αυτή εδέχθη τους όγκους της κατολισθήσεως της ανατολικής πλευράς του Ξεροβουνίου.

Γεωργούλας, Σωκράτης Δ. (1966)
Τ' Αράπη η Βρύση

Ο Τούρκος Μπέης-Μισγίρ, Κονιάρος κτηματίας, έχτισε στα Λεσιανά μια βρύση, που οι χωριάτες δεν νοματίσανε με τ’ όνομά του, αλλά για κοροϊδία την είπανε «βρύση τ’ Αράπη» επειδής αυτός, σαν υπηρέτης του Μπέη, φύλαγε τη βρύση.

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)
Στην Καισαρειά(1) ήταν ο βασιλιάς Καίσαρας και γι’ αυτό δεν την άλλαξαν το όνομα. Ήταν εκεί και φρούριο. Είχαν δύο υπονόμους και η μία γαλαρία κατέβαινε στον Αλιάκμονα και έπαιρνε νερό και η άλλη άβγαινε στα Εφτά Πλατάνια, ώστε αν ανακαλύψουν την μίαν να πάρουν νερό από την άλλην. Στα εφτά Πλατάνια(2) έχει εκεί πολύ νερό. Όταν ανακάλυπταν οι εχθροί, οι κλέφτες την μίαν γαλαρίαν κατέβαινε ο κόσμος...

Δευτεραίος, Άγγελος Ν. (1965)
Παλαιό χωριό

Ήταν αλλού το χωριό κι’ επειδή ήτανε κ’νούπια, ανέβηκε το χωριό απάνω. Ήταν 40 σπίτια. Βρίσκουμε στη γης μισούρες, λαηνάκια, πυρουστιές και τείχια τον ανήφορο. (Σμόκοβο) Πρωτοχτίστηκαν στη γειτουνιά του Τσάπαλου.

Λουκάτος, Δημήτριος Σ. (1959)
Φτελιά

Στην Καρβουλιπινίτσα, κοντά στο Παλιόκαστρο, σώζουνται ερείπια που μαρτυρούν την ύπαρξη παλιού συνοικισμού. Η τοπική παράδοση αναφέρει πως είταν άλλοτε εδώ, χωριό αρχαίος ναός(1) και Βυζαντινή εκκλησία, που καταστράφηκαν όπως λένε από πολέμους και αρρώστειες. [Αρχαίος ναός= Αφιερωμένος στη Θεά Αρτέμιδα, με την ιδιότητα της Ειλειθυίας Θεάς προστάτριας της καλής γέννας των γυναικών Παραμφερής Καστριώτη...

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)
Λουκάτος, Δημήτριος Σ. (1959)
Της Αρχόντισσας το νερό

Στον Άη Σιέρο τα παλιά τα χρόνια εζιούσεν ένας άρχοντας κι’ είχε γεναίκαν του μιαν καλή κοπέλα φερμένη που ξένα μέρη. Η αρκόντισσα ήτον πολύ πονόψυχη και μια μέρα λέει στον άντρα της. Η ψυχή μου πονεί σαν βλέπω τους χωριανούς να κουβαλούν νερό που μακρυά. Έννοια σου, γεναίκα και θα βάλω μαστόρους να φέρουν το νερό μέσα στο χωριό. Με τα χρήματα του άρχοντα ήρτεν το νερό μέσα στο χωριό και το βκάλασι...

Βρόντης, Αναστάσιος (1950)
Θεσσαλονίκη, Νοέμβριος. – Πάμε στην Τούμπα; Μου λέει κάποιος φίλος μου, θα περάσουμε ωραία. – Ποια Τούμπαν; Εις την Θεσσαλονίκην υπάρχουν πολλές τούμπες και εντός και εκτός της πόλεως. Ανάγκη μιας διευκρινίσεως εδώ. Μια φορά και ένα καιρό ως θέσις «Τούμπα της Θεσσαλονίκης» ήτο γνωστή η περιοχή η περί την μεγάλην Τούμπαν, προς την δυτικήν έξοδον της πόλεως και επί της Εγνατίας ακριβώς οδού, η μεγάλη...

Άγνωστος συλλογέας (1936)
Παλιοχώρι

Τα πολλά ερείπια, που είναι κοντά στο μοναστήρι Παναγιάς του Γαρδικιού μαρτυράνε την ύπαρξη παλιού χωριού. Η παράδοση αναφέρει ότι οι κάτοικοι εγκαταλείψανε το χωριό από τα πολλά φίδια που βγαίνανε εκεί. Λένε πως τα φίδια ανεβαίνανε στα μπισίκια (κούνιες) των παιδιών, τα τσιμπούσαν ή μπαίνανε απ’ το στόμα τους στην κοιλιά. Έτσι το μεγάλο θανατικό που έπεσε στο χωριό, ανάγκασε τους κατοίκους να φύγουν...

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)
Πλάκα Μονολιθίου

1. Η τοποθεσία αυτή παλαιότερα ήτο μια δασώδης έκτασις, η οποία ανήκεν εις το μοναστήριον της Πλάκας ευρισκόμενον εις την περιοχήν του χωρίου Ραφταναίοι Ιωαννίνων. Το μοναστήριον τούτο ήτο το «μχουστ» κέντρον συναλλαγών της περιφερείας….. 2. Ο ηγούμενος του μοναστηρίου κάποτε φιλοξένησε έναν Τούρκο. Ο Τούρκος, ο οποίος είδε τον πλούτον του μοναστηρίου θέλησε να το «τουρκέψη» (να το κάνη δικό του)....

Γεωργούλας, Σωκράτης Δ. (1966)
Οι ψευτοαγορές του Αλήπασα ας Τζούρτζα

Στη Τζούρτζα υπάρχει παράδοση κατά την οποία οι δημογέροντες αρνηθήκανε να πωλήσουν το χωριό τους, στον Αλήπασα. Ο προεστός Θανάσης Ντάκας ή Καλαμαρτζής, για να αποφύγει την πίεση του Αλή, απάντησε διπλωματικά στον αντιπρόσωπό του, λέγοντας «όχι μονάχα η Τζούρτζα, αλλά όλο το μολλαλήκι (1) δικό του είναι». Ο πονηρός όμως Αλής δεν αρκέστηκε στα λόγια και αξίωνε να του σταλεί ο τίτλος ιδιοχτησίας. Ο...

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)
Άλλη παράδοση πάλι λέγει ότι από το Μουρτάτ έγινε το Σαμοκόβ: - «Πε το μεγάλο το Σαμοκόβ της Βουργαρίας, διηγείται ο ογδοντάρης Νικόλας Μαλτέζης, κατέβκασι τα καποτνά τα χρόνια αθρώπ’ και γείδασι, στην άκρα το γιαλό στον Άγιο-Παύλο την άμδ’ την μαύρ’ πε το μανdέμ που γήρκουνdαν τέσσερες ώρες μακριά. Αυτοί γήdασι μαστόρ’ και γυθελάσι να νελού(2) το μανdεμ. Πήρασι τον bοταμό, τον bοταμό που λέσι dον...

Πετρόπουλος, Δημήτριος (1941)
Η προτερινή θέσις της Βράχας ήτο άνωθεν του σημερινού χωρίου εις απόστασιν ημισείας ώρας και εν τη θέσει όπου σήμερον κείται το ερειπωμένον παρεκκλήσιον Άγιος Γεώργιος. Περιελάμβανε πολλάς συνοικίας, κατ’ άλλους 9, κατ άλλους δε 14, ων τα ονόματα σώζονται μέχρι σήμερον ως τοπωνύμια, όπως «Άη Νικολακάδες», «Παλιόσπιτα», «Βαϊνάδες», «Χρυσικού» κ.α. Εις τας ανωτέρω τοποθεσίας υπάρχουν ερείπια, εξ ου...

Ράγκος, Ιωάννης (1939)
Οι γέροι

Μια φορά κ’ ένα καιρό δυο πολιτείες, μαλώσανε και κάνανε πόλεμο. Οι γερόντοι της μιας πολιτείας συμβουλεύανε τα παιδιά τους, πως πρέπει να κάνουν τον πόλεμο για νάναι σίγουροι για τη νίκη. Μα τα παιδιά δεν θέλανε ν’ακούσουν τις συμβουλές τους και μάλιστα θέλησαν να πάρουν τους γέρους να τους ρίξουν κάτω απ’ ένα βράχο, γιατί όπως λέγανε είταν άχρηστοι, ιδιότροποι χασομέρηδες και χαραμοφάγηδες. Μονάχα...

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)
Για την εύρεση της εικόνας της Παναγιάς της Αγιάσου λέγει ο λαός. Το εικόνισμα της Παναγίας το είχε φέρει στα παλιά χρόνια ένας επίσκοπος απ’ τα Ιεροσόλυμα. Τότε το χωριό βρισκόταν ακόμα στη θέσι της Πενθίλης, χτυπιόταν όμως τακτικά απ’ τους πειρατές και γι’ αυτό αναγκάστηκαν πηλοί να φύγουν. Υπήρχαν όμως και πηλοί που δε θέλησαν ν’ αφήσουν το χωριό τους και τα στερνά αναγκάσθηκαν κι’ αυτοί ν’ αφήσουν...

Δήμου, Φώτιος (1935)
Δεξιά τω εισερχομένω την Μέγδοβαν και πλησίον του χωρίου Μαυρομάτα ευρίσκεται το ερειπωμένον χωρίον Κύφον. Λένε, ότι το Κύφον είναι αρχαιότατον, απετέλει δε πρωτεύουσαν βασιλείοιυ, του οποίου ο βασιλεύς έλαβε μέρος εις την εκστρατείαν κατά της Τροίας. Ο πλούτος του βασιλείου των Κυφαίων ήτο αμύθητος. Το Κύφον κατεχώσθη, κατ’ άλλους κατεστράφη από χολέραν, οι δε εναπομείναντες κατέφυγον εις Κων/πολιν....

Ράγκος, Ιωάννης (1939)
Σκάλα Γκαβογιαννάκη

Στο δρόμο που οδηγεί στο Χαλίκι – Λεπενίτσα ανοίγεται στα βράχια η σκάλα αυτή. Η παράδοση αναφέρει ότι ο Δερβέναγας της περιοχής σκότωσε τον αδελφό του Γκαβογιαννάκη. Ο άλλος αδελφός αν και τυφλός καιροφυλάχτησε πάνω στο βράχο και σκότωσε το Δερβέναγα. Έτσι εκδικήθηκε το φονεμένο αδελφό του και απάλλαξε τον τόπο από ένα θεριό.

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)

DSpace at KEEL: Πρόσφατες εγγραφές

﻿