Η κεραμαμή
Μια φορά κι έναν καιρό μια μαμή επήρε τα κωλόπανα νους κοπελιού να πα τα πλύνη στον ποταμό. Εκειά που ΄πλυνε επήδανε ένας αγαστρωμένος αφορδακός απάνω στην πλύστρα τζης και δεν τον ήφηνε να πλύνη. Να τόνε πετάξη πέρα, κι αυτός να ξανάρθη. Στο ύστερο του λέει: «Πήνε, κακομοίρη, πέρα και την άλλη μέρα που δα κοιλιοπονάς, δα ρθη να σε ξεγεννήσω και σένα.» Μιας και τα ΄πε κειανά τα λόγια, ο αφορδακός επαραπάντησε ντελόγο. Μα κείνος δεν ήτονε αφορδακός μόνο ‘τονε νεράιδα. Και σε κάμποσες μέρες να το νεράϊδο στην πόρτα της κεραμαμής. «Έ, μαμή, κεραμαμή, η γυναίκα μου κοιλιοπονά, μόνο σκώσου να ρθης να την ξεγεννήσης. Σηκώνεται η μαμή ντελόγο, παίρνει τ’ αμπράκι τζης κι εκλούθανε του νέραϊδον κι επηαίνανε. Στο δρόμο κειά που πηαίνανε τση λέει αυτός: Κεραμαμή , το νού σου! Αν είναι θηλυκό το κοπέλι δα σε φάω ντελόγο, πάλι κι είν’ ασυρνικό δα σε γεμίσω φλουριά! Πάει η μαμή ξεγεννά τη νεράϊδα κι ίντα να γεννηθή; Θηλυκό! Εδάν ίντα να κάνει; Πασπατεύγει στην τζέπη τζης, βρίσκει έναν κομμάτι κερί, κάνει τον ένα κερένιο κοκόνιο και βάνει του το. Θωρεν το ο νεράϊδος, θαρρεί πως είναι ασυρνικό το παιδί και γεμίζει την κεραμαμή φλουριά και μησεύγει. Αυτή, πάει ντελόγο στο σπίτι τζης, φράσσει όλες τις τρύπες με πεντάλεες, βάνει και το κόσκινο από πίσω από την πόρτα αμπούμπουρα και πάει και θέτει; Σε μια στίξην ώρα, να το νέραϊδο κι εχτύπανε την πόρτα. Έ μαμή, κεραμαμή, κερένιον ήτον το βλιοβλιό κι ήλυσε μέσα στο θέρμο. Μα ωστόσο ήκραξεν ο πετεινός κι ήφυγεν ο νέραϊδος κι ετσά γλύτωσεν η κεραμαμή. [πλύνη στον ποταμό= Οι πραχτικές μαίες έπλυναν και πλύνουν ακόμη και σήμερα τα πανιά της λεχώνας και του νιογέννητου οχτώ μέρες ύστερα από τη γέννα, αφορδακός= βάτραχος, πήνε= πήγαινε, κοιλιοπονάς= έχεις ωδίνες τοκετού, επαραπάντισε= πήγε παραπέρα, αμπράκι της= πράγματά της,ντελόγο= αμέσως, εδά= τώρα, πασπατεύγει= ψηλαφεί, κοκονιό= το ανδρικόν μόριον, θαρρεί= νομίζει, αμπούμπουρα= μπρούμητα, βλιοβλιό= ανδρικόν μόριον, θερμό= κοχλιαστό νερό]
Place recorded
Κρήτη, Λασίθι, ΛατσίδαRecording year
1937Source
Αρ. 1105, σελ. 231 – 232, Μ. Λιουδάκι, Κρήτη, Λατσίδα, 1937Collector
Source index and type
1105, Αρχείο χειρογράφωνItem type
ΠαραδόσειςTEXT
Language
Ελληνική - Διάλεκτος - ΚρητικήDrawer
Παραδόσεις ΚΣΤ΄ - ΛΣΤ΄Legend classification (acc. Politis)
Παράδοση ΚΣΤLegend title
Η κεραμαμήInformant
Μαμάκι, Αντριαννιά Γυναίκα 80Collections
Except where otherwise noted, this item's license is described as Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές
Related items
Showing items related by Text, collector, creator and subjects.