Search

Now showing items 1-9 of 9

Έναμ παιδί με κόκκινοφ φεσάκι καθίζει στολ λαιμόν τ’ αθρώπου άμα γκοιμάται ανάσκελλα και κοντέβγει να τομ πνίξη. Πλώννει να το πιάση μ’ έν εμπορεί άμα μ πλώση να του πάρη το φεσάκι, κόφτει το παιδί, γιατί είναι γ καλό στον άνθρωπο να το πιάση. Τάσσει τον τότες το παιδί μαϊδgιά πολλdά, μ’ είναι γκαλά να μην της το δώση, όπου κι άμ πάη ύστερα, εν τοθ θωρούσι.

Παπαχριστόδουλος, Χ. (1932)

Σταυραγκάθθι – το= αγκάθα μονόχρονη, πολύ φουντωτή που βγαίνει στα καλλιεργημένα χωράφια. Βγάζει χυμό στο αίμα, γι’ αυτό τη λένε και ματαγκάθθα. Παράδοση: Με το σταυραγγάζζιν έκαμαν το στεφάνιν του Χριστού γι’ αυτό δα βγκάλλdει γαίμα.

Παπαχριστόδουλος, Χ. (1932)

Γιαννί και Γιαννάκι το = πουλί ο κκοκινόλαιμος παρουσιάζεται τον χειμώνα στα μύρτα και τα βατόμουρα και παρακολουθεί τον γιώργο στο σπόρο. Παράδοση: η κίκλα εμάλλωσαμ με το γιαννί κι εκόιναρεν το (το πεισμάτωσε) Είπε τον η κίκλα: ’’Γιάννη, Γιάννη τσακνοπόη’’. Εθύμωσεν ο Γιάννης και λέει της: Κίκλα μαυροπόδγκια το μερί μου κάμνει γάμο, τ’ αντερίμ μου αντιγάμο, τα μέσα μου, τα όξω μου γιμώνουν τρείς λακάνες.

Παπαχριστόδουλος, Χ. (1932)

Κάος και κάους (κοινόν) κόους (Απόλλωνα)= κείνος που γεννήθηκε τα Χριστούγεννα. Οι Κάοι γυρίζουν τη νύχτα κυρίως όταν πλησιάζουν τα Χριστούγεννα και αν βρούν κανένα με το ζώο καβουλλικούν στον κώλο του ζώου και ερωτούν <μόλυβος για μπάμπακος> αν πή ο άνθρωπος πάμπακος, θάναι ελαφρός σαν παμπάκι, αν πη μόλυβος, θάναι σαν μολύβι. Άμαν τους βαστάζουν ως το πουρνό, αν δεν τους αφήσουν να φύγουν, φωνάζουν : κάου κι εκάηκα και γίνονται άνθρωποι άμα ξημερώση. Πολλοί κυρώνουν σίδερα, τους βάζουν στα πόδια τους και βγάζουν ‘’καλικαντζάρους’’. Για να μη γίνη κάος το παιδί που γεννιέται τα Χριστούγεννα, του κάμνουν πουκάμισο μονομερήτικο, δηλ. σε μια μέρα εργάζονται εφτά Μαρίες, ξεχωρίζουν το παμπάκι, το λιάζουν, το μαγγανίζουν, το ξοδεύουν, το κλώθουν, το νελούν, το σύρνουν, το υφαίνουν, το ράβουν.

Παπαχριστόδουλος, Χ. (1932)

Μυαρό το= ερπετό που κατοικεί στη στέγη και τους τοίχους των σπιτιών, σαν μικρή σαύρα. Όταν το δούν, του φωνάζουν : ''Σάβατοσ Σάβατο'', για να σταθή, να το σκοτώσουν και μυσερό. Το αυγό της όρνιας ατροφικό, μικρό. Πιστεύουν ότι τρώγει η όρνιθα μυαρά και το γεννά.

Παπαχριστόδουλος, Χ. (1932)

Άλοον τ' Αγιωργιού = ζωύφιο λεπτό μεγαλόσωμο (ομάντις). Είναι 'γκακόν να το σκοτώσης, γιατί θυμώνει ο Άης Γιώργης

Παπαχριστόδουλος, Χ. (1932)

Μαλλιά (μαλgιά, μαλγκιά) της Παναγιάς= είδος κουσκούλας στα μαλλιά ξαθά στους θάμνους. Παράδοση: Τον γκαιρόμ που ζήτουν η Παναγιά το Χριστόν άμαν τον εσταυρώσαν οι Οβριοί, έκατσεν να ξεκουραστή κι ετράβαν τα μαλγκιά της πάνω στα κλαδγκιά. Που τότες νεμμά φτόδά το χορταράκι και τυλίει πάνω στα κλαδάκια. [νέμω= φυτρώνω]

Παπαχριστόδουλος, Χ. (1932)

Τριμμάτιες οι = φανταστικά πρόσωπα, αγριανθρώποι με τρία μάτια οτές προλήψεις, των οποίων το τρίτο μάτι βρίσκεται στο πίσω μέρος του κεφαλιού, ώστε βλέπουν συγχρόνως μπροστά και πίσω. Τριμματιά= η χώρα τους. Τριμμάτης λ. ύβρ.

Παπαχριστόδουλος, Χ. (1932)

Μια μαντρατόρισσα εκαυκκίστημ πό 'ν εφφουάται τον Απρίλλdη, εθύμωσεν γκαί κάμνει μια βροχήμ που της επήρεν ούλλdες τές έβδγκιαμ μ ήμπεμ που κάτω που το καζάνιν γη εγλύτωσε. Άμαν εκαλωσύνεψεν γκήβγκεμ που το καζάνιν ηύρεμ μοναχά τρείς κατσίκες, μιάν γκούτση, μιαν στραβήν και μιαν γ γερή κι εφώναξέντες ; τζούτι κουτσή, τζούτι στραβή, τζούτι τ' απομεινάριν του Θεού. Ο Θεός ελυπήθην την γής επλήθανεν τες πάλε σανγκαί πρώτα.

Παπαχριστόδουλος, Χ. (1932)