Browsing Παραδόσεις by Collector "Άκογλους, Ξενοφών Κ."

Now showing items 1-10 of 10

Μερικά μόνιμα σημεία εμφανίσεων

Από την παράδοση, τις φαντασιώσεις και τις διηγήσεις, είχεν επικρατήσει η δοξασία, ότι στα παρακάτω σημεία μένανε μονίμως ξωτικά. Σ’ όλο το μήκος της ρεματιάς της Υπαπαντής (Ορμίν), μάγισσες και αράπηδες, σ’ ορμίν τη φουρουντζάβας τη Σοφούλας τη Τσαναχτζή, αράπης, ση Κουθουρίδη τ’ οσπίτ’, αράπης, ση Χαμπίνας τ’ οσπίτ’, αράπης, ση Σοφίας τη Φανίας, μάγισσα, σε Καπαλούσας, μάγισσα στ’ αποχωρητήρια της...

Άκογλους, Ξενοφών Κ. (1939)
5 τ' Απρίλη – Απρίλ πεσί

(Βλέπε και παραπάνω 9 του Μάρτη). Τη φουρτούνα της 5 τ' Απρίλη τη θεωρούσαν μεγαλύτερη και τη φοβότανε περισσότερο. Είχανε γι' αυτό την ενδεικτική έκφραση : Την γραίαν τ' Απρίλ πέσιν εσέγκεν – ατην σό χαλκόν αφκά = Την γριά η 5 τ' Απρίλη την έβαλε κάτω από το καζάνι. Το ρητό προήλθε από τον εξής μύθο : Μια γριά, μόλις βγήκε ο Μάρτης πήρε το κοπάδι της με τα πρόβατα και κίνησε για τις θερινές βοσκές....

Άκογλους, Ξενοφών Κ. (1939)
Προφύλαξη από ξωτικά

Εκτός τα μέτρα που αναφέρονται σε άλλα κεφάλαια (Εγκυμοσύνη, Γέννα κ.τ.λ. σελ. 23 και 26), για προφύλαξη από τα ξωτικά χρησιμοποιούσαν κι άλλους τρόπους: - Απόφευγαν γενικά να περνούν τη νύχτα από ρεματιές. – Παίρναν μαζύ τους φανάρι. – Σφύραγαν ή τραγουδούσαν στο δρόμο. – Άμα καταλάβαιναν πως κοντεύει να τους κυριέψει ο φόβος κ’ η αυθυποβολή κόντευε να σημειώσει την εμφάνιση των ξωτικών, άρχιζαν...

Άκογλους, Ξενοφών Κ. (1939)
Άλλες φαντασιώσεις

Εκτός τα παραπάνω πιστεύανε στην υπόσταση και άλλων κακοποιών στοιχειών σαν και τα παρακάτω: Η Τάβαρα – ο εφιάλτης. Τη φανταζόντανε την ταβάρα σα μια γυναίκα μαύρη και μεγαλόσωμη που καθότανε στο στήθος των ανθρώπων την ώρα του ύπνου και με τη μαύρη και βαριά χερούκλα της εμπόδιζε την αναπνοή τους. Πρόκειται ασφαλώς για τον εφιάλτη.

Άκογλους, Ξενοφών Κ. (1939)
Ξωτικά

Η ιδέα για τα ξωτικά μεταβιβαζόταν από γενεά σε γενεά με την παράδοση. Ίσως επιδρούσαν κ' οι εξορκισμοί της εκκλησίας κατά των πονηρών πνευμάτων, που η φαντασία του λαού παρεξηγόντας τάδωσε μορφή και υλική υπόσταση. Οπωσδήποτε κι αν έχει το πράμα, το γεγονός είναι ότι οι Κοτυωρίτες πίστευαν ότι υπάρχουν ξωτικά.

Άκογλους, Ξενοφών Κ. (1939)
Μερικές εξηγήσεις

Η παράδοση που μεταβίβαζε από τη μια γενεά στην άλλη την ύπαρξη των ξωτικών αυτών, οι φοβέρες που έκαναν οι σπιτικοί στα παιδιά από μικρά, η ελαττωματική πνευματική, ψυχική και ηθική διαπαιδαγώγηση και οικογενειακή αγωγή, η σοβαρή επίδραση που εξασκούσαν ολοφάνερα οι διηγήσεις των τετατολόγων που αναφέραμε, καθώς και το πνεύμα γενικά κ η πρόσφορη στενόκαρδη ψυχολογία που δημιουργούσε χρόνια ολάκερα...

Άκογλους, Ξενοφών Κ. (1939)
Ο Χάρος

Όπως αναφέραμε στα σχετικά κεφάλαια (Κηδείες σελ. 223 και Νηστείες σελ. 250), τις ψυχές τις έπαιρνε ο Αρχάγγελος Μιχαήλ και βοηθούσε κάποτε κι ο Άη Λευτέρης. Αυτή είναι η παράδοση, από τη Χριστιανική πλευρά, για την τελευταία πράξη του δράματος της ζωής, την ώρα που πρόκειται να πέσει η αυλαία. Φαίνεται όμως ολοκάθαρα ότι έμειναν και λείψανα της παλιάς ελληνικής θρησκείας κι δοξασίας για τον σπουδαίο...

Άκογλους, Ξενοφών Κ. (1939)
Πίστευα ότι τα μεγάλα φίδια είχανε τασάκια πάνω στο κεφάλι τους, που τα φύλαγαν κυρίως στη φωλιά τους, όπου έμεναν και όταν ψοφούσαν. Το τασάκι αυτό είχε τη μαγική ιδιότητα να διπλασιάζει τα χρυσά νομίσματα που θάβαζε κανείς μέσα. Γι’ αυτό οι αφελείς όλο κ’ επιζητούσαν να βρούν κανένα τέτοιο τασάκι σε εξοχικά μέρη όπου μπορούσε να υπάρχουν φωλιές φιδιών. Η δοξασία κυρίως επικράτησε από ανάλογα παραμύθια....

Άκογλους, Ξενοφών Κ. (1939)
Οι βρυκόλακες

Πίστευαν ότι βρυκολακιάζουν κυρίως μωαμεθανοί. Γι αυτό απόφευγαν γενικά να περνούν τη νύχτα από Τούρκικα νεκροταφεία. Παραδεχόταν όμως ότι βρυκολακιάζουν κάποτε και χριστιανοί αμαρτωλοί, ύστερα από ψεύτικον όσκο, από κατάρα, από φόνο που τυχόν είχανε διαπράξει στη ζωή τους. Οι βρυκόλακες στη φαντασία του λαού είχαν μορφή σκελετού ανθρώπου, που ερχόντανε κ’έξυναν με τα νύχια τους τις πόρτες ή τους...

Άκογλους, Ξενοφών Κ. (1939)
Βλαβερές επιδράσεις

Στις μάγισσες απόδιναν πολλές παθήσεις, κυρίως των μικρών παιδιών, που ήταν ανεξήγητες. Μα κ’ οι παραπάνω φαντασιώσεις είχαν κάποτε τις βλαβερές τους συνέπειες και σε μεγάλους. Θ’ αναφέρομε δυο παραδείγματα συγκεκριμένα, ένα με μάγισσες κ’ ένα με αράπη. Α) Κορίτσι δώδεκα ετών η Σοφία Γρηγοριάδου – η Τζόφα τη ΧατζήΓοργόρ’ – πήγε ένα απόγευμα μετά τον εσπερινό μαζί με συνομήλικη φιλενάδα την, την Θυμίαν...

Άκογλους, Ξενοφών Κ. (1939)