Το κεφαλάρι του Δραγουνιού

Εις το Δραγούνι (1) τον παλαιό καιρό έβγαινε ένα κεφαλάρι μεγάλο και εχάνετο ‘ς τον κάμπο του Μποκού, ‘ς τη θέσι Καταλύματα όπου εκεί ήτανε μία αρχαία πολιτεία.(2) Μια φορά το βασιλόπουλο αυτής της πολιτείας επήγε κυνήγι με το άλογό του και όταν επέρναγε το κεφαλάρι, το άλογό του επήγε να πιη νερό, τότε εβούλιαξε μέσα και εχάθη. Η μάννα του η βασίλισσα ήτανε και μάντισσα, άμα το μαθε της κακοφάνη πολύ και έβαλε βουλή να χώση το κεφαλάρι. Λοιπόν άρχισε να μαζεύη τα μαλλιά της χώρας της κάθε χρόνο και ‘ςτα τρία χρόνια απάνω είχε μαζωμένα πολλά μαλλιά, έφκειασε ένα λεβέτι με σαράντα αρβάλια. Ήτανε αυτό τόσο μεγάλο που εσκέπαζε τη γούβα, που έβγαινε το νερό του κεφαλαριού. Η βασίλισσα επήρε και τρεις άλλες μάντισσες άμα ετοίμασε όλα τα πράματα και ήρθε ‘ς το κεφαλάρι. Πρώτα έρρηξε μέσα ‘ς τη γούβα τα μαλλιά, από πάνω έβαλε το λεβέτι, και έτσι έκλεισε την τρύπα του νερού. Ύστερα το νερό δεν είχε πούθε να βγη, γι’ αυτό εβούϊζε όλος ο τόπος γύρω ένα χρόνο. Στερνά το νερό εκείνο από λίγο λίγο έφαε τον τόπο εκεί από κάτω και ευρήκε ντοτό (3) τόπο και ξέσπασε σε τρεις φλέβες. Η μία έβγαινε ‘ςτο Άστρος κάτω ‘ς την ακρογιαλιά, όπου περνάνε τα καράβια και πέρνουνε το γλυκό νερό. Ο τόπος όπου βγαίνει το νερό από τη γη ‘ς την ακρογιαλιά είναι εώς ένα αλώνι. Η άλλη φλέβα βγαίνε ‘ς την Τσακωνιά. Η τρίτη φλέβα του νερού δεν ξέρουμε σε ποιο μέρος βγαίνει. Σημ. Σήμερον εν τη θέσει ταύτη υπάρχει μικρά τις πηγή, της οποίας το ύδωρ χειμωνός τε και θέρους είναι της αυτής ποσότητος. Οι δ’ εκείθεν διερχόμενοι αγρόται λέγουσιν ότι ενίοτε ακούουσιν υπόγειον ήχον. Την προκειμένην παράδοσιν πιστεύουσιν ως αληθή, αν δε τις φανή ενδοιάζων περί τούτου εκτίθεται εις τα ύποπτα και ειρωνικά αυτών μειδιάσματα. Ν. Αλεξόπουλος Δ.φ. Σχολάρχης. [Η πρώτη των παραδόσεων τούτων εν επιτόμω διατυπώσει έχει δημοσιευθή εν Δελτ. ιστ. ετ Γ σ.227 και εν ταις εμαίς Παραδός. Αρ.493 σ.273 βλ . Δραγούνι= Τούτο κείται επί της οδού της αγούσης από Τεγέας εις Καστρί του δήμου Τανίας, μακράν του χωρίου Ριζών περί τας δύο ώρας. 2. Ενταύθα ο Berard τοποθετεί τον τεγεατικόν δήμον των Γαρεατών. 1117. Η καταπολέμησις του αντιπάλου στοιχείου δια στεατίνων σφαιρών αναφέρεται και εις άλλας παραδόσεις, περί ως βλ. τας εμάς Παραδός. σ.1117-8, Η αρπαγή ωραίας γυναικός υπό στοιχείου ή Δράκου αναφέρεται εις τας παραδόσεις της εμής συλλογής υπ αρ.399 501. Η δε Δευτέρα παράδοσις ανάγεται εις την κατηγορίαν των περί κεφαλαρίων παραδόσεων. Περί του λόγου, δι ον προσφορώτατα προς απόφραξιν των πηγών θεωρούνται τα έρια και οι λέβητες. Βλ. Λαογραφία Α σ.329 -330]