Αναζήτηση
Αποτελέσματα 101-200 από 390
Ώρα καλή Γιανν'. Κουκιά σπέρνω
Για κείνους που δεν έχουν αντίληψη και νομίζουν άλλ' αντ' άλλων
Αγαπά ο κάπηλας το μεθυσμένο, μα γαμπρό δε τον κάν'
Για κείνους που αγαπούν για το συμφέρο, και που δε θυσιάζουν τίποτε δικό τους
Ο Μάρτ' ς δέ λείπ' πέ τή σαρακοστή
Για κείνους που παντού ανακατεύουνται και χώνουνται όπως καί ο Μάρτης, που πάντα, όπως κιάν πέσει η Πασκαλιά, βρίσκεται στη σαρακοστή μέσα
Δε σε βαστάει ο κώλος σου
Δεν τολμάς
Αμ' συ κόμ' πε κάτ' τη μπαμπά σ' την ασκιά πορπατείς
Για τους άπειρους και ανίδεους νέους, που ζητούν να έχουν πρωτοβουλία
Bουκιά στο στόμα μ' δεν έβαλα
Στη μεγάλη πίκρα, οπότε λείπει κάθε όρεξη για φαγητό
Να σε πη ο παππάς σταφτί
Κατάρα, όταν είναι κανείς ωργισμένος, κι ακούει διαρκώς απάντηση: τί; τί;
Αλλού ο παπάς κι αλλού τα ράσα του
Τα φαινόμενα δεν είναι σύμφωνα με τα πράγματα. Κείνον που νομίζουν πλούσιο, πολλές φορές δεν έχει
Γυρέψεως μη δόσεως, κλέψεως συγχωρήσεως
Την λέει λογοπαίζοντας ένας, που πήρε κρυφά κάτι ανήκον σε φίλο του, π΄ αρνήθηκε να το δώσει, όταν του το ζήτησε
Πέρα βρέχ'
Δεν καταλαβαίνει. Για τους απρόσεχτους και τους αδιάφορους και γι' αυτούς που προσποιούνται άγνοια, ωσάν να πρόκειται για πράματα ασήμαντα λ.χ. Για βροχή σε κάπιο τόπο μακρυνό
Στα πέρ' αμπέλια βρέχ'
Δε μ' ενδιαφέρει. Το πράμα γίνεται πολύ μακρυά από δω
Βράζ' πε το ζουμί τ'
Πάσχει στενοχωρείται οικονομικώς
Ηύρε το μάστορά τ'
Ερμηνεία: Βρήκε τον όμοιό του και τον εκδικήτή του. Για τη φιλία των φαύλων, που κοιτάζουν ν' απατήσουν ο ένας τον άλλον και που είναι πιο πανούργος και πιο δυνατός ο καθένας από τον άλλον
Κόμ' γάλα μυρίζ' το στόμα τ'
Λέγεται για μικρά παιδιά που δε λογαριάζεται η γνώμη τους ή που πρέπει οι πράξεις τους να κριθούν με επιείκια για την ηλικία τους
Άσκημος κι άσκημ' τι α φάμ' πόψα;
Για τα κορίτσια που δεν πρέπει να κοιτούν στην ομορφιά του άντρα που θα παρουν, μα την ικανότητα. Η παροιμία λέγει τι όγια μπορεί να πη η ωύφη στον άσκημο της άντρα στο τραπέζι έχοντας πολλά να φάει και τι στον ωραίο που ...
Μη μπαίν'ς σταχούρ' μπροστά πέ τον αφέτ'
Για τους προπετείς και τους αυθάδεις,που βιάζονται και προλαβαίνουν τους ανωτέρους στην ομιλία.
Αρχίσαμ' πάλ' πέ την άλφα
Εξ' αρχής αρχίσαμε τή δουλειά γιατί χάλασε η πρώτη από απροσεξία ή ατυχία
Σα δε διής πε τα μάτια σ' να μην πιστεύ' ς
Στα λεγόμενα των άλλων ναπιστής. Για τους εύπιστους.
Τρύγος, θέρος, πόλεμος, Μανίτσα, γιατρός, παπάς
Είναι τα τρία σπουδαία κι΄ απαραίτητα στον κόσμο πράγματα
Κατά το γιοργάν' σου ν' απλών'ς τα ποδάρια σ'
Γιοργάν = το πάπλωμα
Αν έφκιαναν γούλες οι μέλ'σσες μέλ', θάφκιανε κιο σκατομπάμπουλας
Όλοι οι άνθρωποι δεν είναι για όλα, ο καθένας ως εκεί που μπορεί
Τα λέγω την πεθερά να τ' ακούει η νύφ'
Δε λέγω απ' ευθείας ό,τι θέλω να πω σέναν, μα το λέγω γενικά ή αποτείνομαι σάλλον για να τακούσει αυτός που μ' ενδιαφέρει. Όταν μου λείπει το θάρρος ή η θέληση να προσβάλω έναν
Μοναχός μου το έκανα, μοναχός μου το βρήκα
Ότι παθαίνει κανέις εξ αιτίας του δεν το αποφαίνεται
Κατά τον καιρό σέρν' η Μάρω το χορό
Ερμηνεία: Για κείνον που ξαίρει να εκμεταλλεύεται τις περιστάσεις συμμορφώνοντας το χαρακτήρα του κατά την ανάγκη
Έχω μπουμπούνα στο κεφάλ' μου
Είμαι γεμάτος από μεγάλες φροντίδες
Να σε παντρέψουμ' Αποστόλ; Σεις ξαίρτε μαστόρ'
Για τους άβουλους και δίχως καμμιά θέληση ανθρώπους, που ό,τι τους πουν το δέχονται δουλικά ακόμα και την παντρειά
Κει που δε σε σπέρνουν μη φυτρών'ς
Μην ανακατώνεσαι παντου
Γω δε σκότωσα το μπαμπάμ'
Όταν θέλει κανείς ναρνηθή, γιατί δεν του αρέσει να κάνει κάτι η γιατί δεν είναι σωστό, τότε λέγει αυτή τη φράση
Με τ' μπουρίδα γκάιντα παιζ'
Πέτρα χωριό Σ. Εκκλησ.
Τόνα σε μυρίζ' τάλλο σε βρωμά
Για τους δύσκολους, που τα ψέγουν όλα
Όποιος άλλου λάκκου σκάπτει ευατόν πολλάκις θάπτει
Οι επίβουλοι τιμωριούνται πολλές φορές με τα δικά τους έργα. Πας να βλάψεις και την παθαίνεις
Γω τον διαβάζω, κείνος πέρα βρέχ'
Γι' αυτούς που, ενώ άλλοι τους συμβουλεύουν, αυτοί ούτε προσέχουν ούτε δίνουν σημασία στις συμβουλές
Άντρα θέλω, τώρα θέλω
Για τους πεισματάρησες, που απαιτητικά ζητούν να γίνει ένα πράγμα, μια τους θέληση αμέσως
Το γουδί το γουδοχέρ'
Για εκείνους που πάντα αντιμιλάνε και λένε και ξαναλένε τα ίδια.
Του το σφύριξα σταφτί
Του υπόδειξα κρυφά τι να πή και τι να κάνει.
Ο κόσμος ένε τοάφκος, πε κάτ΄ πε το βώκο μουσκάρ΄ γυρεύνα
Για κείνους που ζητούν κάτι τι εκεί όπου δεν ταιριάζει, κι αφίνουν να δουν εκεί όπου είναι ολοφάνερα. Τοάφ=αστείος λ.τ.
Κάθε πράμα δικό σ' κοντά σ' να τόχ'ς
Μη αφίνεις τα δικά σου έρμαια στους αρπαχτικούς ανθρώπους
Το γραμμένο άγραφο δε γίνται
Ερμηνεία: Το πεπρωμένο του κανένας να τ' αποφύγει είναι αδύνατο
Κάν' το δουλειά σε λέγω. Τακούς;
Δηλαδή φρόντισε γιαυτό πού σού μιλώ και μή αμελήσεις
Τί γέλι' ανάλατα εν αυτά;
Για τα άτοπα και άκαιρα γέλια
Δυό καρπούζια πε κάτ' πένα κολτούκ' δε χωρούνα
Κολτούκ = η μασχάλη. Δυό δουλιές μαζύ δύσκολα κανείς τις βγάζει πέρα
Κει που λαλούν πολλοί πετνοί αργεί να ξημερώσ'
Όπου ανακατεύουνται πολλοί, πάντα αργεί το τέλος
Δεν έχω ένδυμα γάμου
Γι' αυτούς που ντρέπονται να παρουσιαστούν μπροστά σε άλλον είτε γιατί τον έχουν δυσαρεστήσει ή γιατί δεν έχουν τα χρειαζούμενα συστατικά
Η γάτα για το ψάρ' πούλ'σε ταμπέλ' της
Ο λαίμαργος για τη υλική απόλαυση το πάν κάνει
Βρήκα το διάβολό μ' πε σένα
Για κείνους που πέφτουν αναπάντεχα σε δυσκολίες και κακές γνωριμίες
Α σε γδάρ' ζωντανό
Φοβέρισμα για κείνους που δανείζονται. Το γδάρσιμο ζωντανού είναι πολύ οδυνηρό, όπως του μυθολογικού Μαρσία
Ό,τι βρέξ' ας κατεβάσ'
Για τους απελπισμένους, που δέχονται το μοιραίο. Για την αδιαφορία σε κείνα που θ' ακολουθήσουν μια δουλειά, που αποφασίστηκε να γίνει δίχως άλλο
Ηύρε τον νταή τ'
Βρήκε τον όμοιό του και τον εκδικήτή του. Για τη φιλία των φαύλων που κοιτάζουν ν' απατήσουν ο ένας τον άλλον και που είναι πιο πανούργος και πιο δυνατός ο καθένας από τον άλλον
Με τον παρά μ' γ... και την κυρά μ'
Ερμηνεία: Για τους ανεξάρτητους, που δεν έχουν αναγκη, και κάνουν την δουλειά τους όπως αυτοί θέλουν χωρίς ανακατώματα άλλων
Άλλα κιάλλα ν' τα μεγάλα, τίποτ' εν της Μ. Παρασκευής το γάλα
Για πράγματα που μοιάζουν φαινομενικά, μα που στην ουσία δεν έχουν καμμιά σύγκριση. Ξεχωριστά, όταν ομολογά κανένας κάτι σοβαρό, μα κρύβει και κάτι πιο σοβαρό απ' αυτό που είπε
Μέφαγε ταφτιά μ'
Για τους ενοχλητικούς που αδιάκοπα ενοχλούν τον άλλο και επιμένουν λέγοντας και ξαναλέγοντας μια τους αξίωση.
Απ' τον τάφτι μπήκε και πε τάλλο βγήκε
Για κείνον που δεν δίνει σημασία στα λ'ογια του άλλου, στις συμβουλές των ανώτερων του ή τις ύβρεις των οχτρών τους.
Βουνό με βουνό δε σμίγ'
Ερμηνεία: Για πράγματα που μπορεί να συμβούν κάποτε. Κάποτε θ΄ ανταμωθούμε
Τον έστριψε η βίδα τ'
Δε λειτουργεί καλά το μυαλό του
Τον δώκαν τα παπουτσια στο χέρ'
Ερμηνεία: Τον απόδιωξαν, τον απόλυκαν από τη δουλειά
Πε κάτ' πε τάχερο περπατεί
Για τους ύπουλους ανθρώπους, που κρυφά και μυστικά κάνουν τη δουλειά τους, δίχως να τους αντιληφθούν οι άλλοι
Έρριξε πέτρα πίσ' ντου
Ερμηνεία: Για κείνον που έφυγε και δε ξαναφάνηκε άλλη μια
Τα πολλά παιδιά ένε φτώχεια
Όποιος έχει πολλά παιδιά δυσκολεύεται να τα θρέψει, να τα ντύσει, να τα μεγαλώσει
Όλα τάχ' η Μαριωρή μόν' ο φερετζές τής λείπ'
Για τους πάσχοντας ανθρώπους, που κυνηγούν πράγματα ανώτερα από τη δύναμή τους
Αυτό δεν ένε, πέσ΄ απίδ΄ να σε φάγω
Για τους στενόχωρους, που βιάζονται να δουν το αποτέλεσμα μιας δύσκολης δουλειάς
Ο Χριστός βλόγ' σε πρώτα τα γένεια τ'
Ο καθένας πρώτα για τον εαυτό του φροντίζει κύστερα για τους άλλους. Στην ευλογία το χέρι του παπά υψώνεται κοντά στα γένεια του, που τον δείχνει σαν να βλογά πρώτα τον εαυτό του
Γελά πε τη κόσμου τις νουρές και τη δικιά τ΄δε γλέπ'
Για κείνον που διασύρει τα σφάλματα των άλλων παραβλέποντας τα δικά του
Κ' οι σκούτες ντου γελούν
Δηλαδή είναι περίχαρος, και η όψις του γελά ως και οι άκρες των ρούχων του
Πε το σιγανό το ποτάμ' να φοβάσαι
Για τους ανθρώπους που υποκρίνονται τον φιλήσυχο και τον ταπεινό, και σε απατουν στην κρίση σου. Χωρίς να σε βάζουν την ανησυχία και την υποψία, σε κάνουν αθόρυβα το κακό
Πολυτεχνίτ'ς κερμοσπίτς
Ο ανηπρόκοπος άνθρωπος, που καταπιάνεται χίλιες δουλιές δίχως καμιά προκοπή
Ρώτα ρώτα και πε το μυαλό σ' πέξω μη βγαίν'ς
Δηλαδή να ζητάς και τις συμβουλές των άλλων, μα μη κάνεις άλλο απ' ό,τι σύ αποφασίζεις για σωστό
Τι γυρεύ' η αλεπού στο παζάρ';
Ο ένοχος αποφεύγει τους τόπους που είναι εύκολο να τον γνωρίσουν. Μη πηγαίνεις εκεί όπου δε σε ταιριάζει
Βάλτου αλάτι
Για ένα πράμμα βρώμικο, που θέλει αλάτι. Μεταφορικά για την δουλεια που χάθηκε και πάει
Πρώτος ας εν, κιάς εν και στα κρομμύδια
Για τους φιλόδοξους ανθρώπους που αγωνίζονται για τη φιλοπρωτία και σε πολύ ταπεινα πράγματα και αναξιόπρεπα
Πήρε πρόσωπο γύρευ' και αστάρ
Για τους αυθάδεις και αδιακρίτους, που τη φιλία και την ευγένεια ζητουν να την εκμεταλλευτουν λογιώ – λογιώ//Λέγεται και : τον δώκαν πρόσωπο
Αυτό δεν έν μόν' πέσε πήττα να σε φάγω
Δίχως κόπο μήν περιμένεις τίποτε καλό
Η προκοπή πε ταφτιά τ' τρέχ'
Για τον αναξιο κι ανηπρόκοπο άνθρωπο
Προβιά στα δώδέκα
Δηλαδή παντου ακριβά, παντου χαμένα όπου κιάν πας και κινηθής
Αργιά και πάντ' αγάπ'
Όσο λιγώτερο βλέπει έναν κανείς, τόσο πιο επιθυμητός γίνεται. Η αραιά συναναστροφή κρατεί την αγάπη πιο θερμή
Τόν πήρα τόν αγέρα τ'
Τού αφήρεσα τό θάρρος του, τον υπόταξα στη θέλησή μου
Κλαίει ο διάβολος τα παιδιά τ'
Για κείνον που δε ξαίρει να τραγουδεί και σέρνει τη φωνή του σαν να κλαίει
Και οι Τούρκοι το κόφνα, μα όχ' πε το ντιπ
Για κείνους που υπερβάλλουν τα πράγματα και φτάνουν στο πιο άκρο σημείο. Οι Τούρκοι κάνουν περιτομή, μα δεν κόβουν και το πέος τους
Οι γυναίκες έχνα μακρυά μαλλιά και κοντή τη γνώσ'
Πειραχτικιά παρομοιώδης φράση για το μυαλό των γυναικών, που είναι αντίθετο προς το μάκρος των μαλλιών τους
Ό,τ' άκτσες που το θέλ'ς, γλήωρα το πιστεύ'ς
Για κείνον που πιστεύει ένα πράγμα σιγά σιγά επειδή το θέλει
Την κανόνα τ' κάν'
Δίκαια και κανονικά τιμωριέται. Κανόνας είναι η δικαία και κανονικιά τιμωρία, που ορίζουν οι εξομολογητές στους φταίστες
Πήρε τον κατήφορο
Πάει αυτός. Άρχισε να καταστρέφεται ακράτητα, όπως κανείς δεν κρατιέται στον κατήφορο
Άλλα λεγ' κι άλλα κάν'
Για τους ασύμφωνους με τα όσα υποσχέθηκαν τα κάνουν
Μη γελάς το γείτονα σ' να μη σε νάρτ' στο κεφάλ' σου
Η τύχη είναι ευμετάβολη κι ό,τι γελάς μπορεί να το πάθεις
Το γινάτ' βγάζ' το μάτ'
Το πείσμα πάντοτε βλάπτει και όσοι επείσμωσαν, πάντοτε κακόπαθαν
Της γούννας ντου το μανίκ'
Για τα πρόσωπα που δεν έχουμε μαζί τους κοινά συμφέροντα ή γνώμες, και που δεν εγκρίνουμε τις πράξεις τους, μη θέλοντας να πάρωμε πάνω μας την ευθύνη. -Τί; της γούννας μου το μανίκ' έν αυτόςς λένε
Άλλαξε η πάπια, κ' έβαλε τα σάπια
Ερμηνεία: Περιπεχτικά για τους φτωχούς, που φορούν καθαρότερα ρούχα τη μια φορά από την άλλη, αν και παλιά, και καμαρώνουν
Είναι ακμαίος, καίει στις φλέβες του το αίμα.
Για τους νέους και θερμόαιμους
Άλλα ντων άλλων μας λες
Για τασυνάρτητα και τα παράδοξα κι' ακατανόητα λόγια κανενός, άλλ' αντ' άλλων παρετυμολογ.
Πε το βελόν' πηγάδ' α νοίξουμ';
Θέλετε ναγωνιστούμε άδικα; με τα μικρά και ολίγα θα πιτύχουμε
Στα βελόνια κάθουμ'
Όμοια λέγεται “ κάθουμ' σταγκάθια. Είμαι στεναχωρημένος από τις υποψίες που έχω για κάτι
Η αλήθεια ένε πικρή
Η αλήθεια δυσαρεστεί κείνους που την ακούν, αλλά και σε κέινους που την λένε τοιμάζει πικρίες
Το αίμα νερό δέ γίν ται
Οι συγγενείς όσο κιάν μαλώσουν, πάντα θαγαπηθούν
Και στην Πόλ΄ πήγε το κατρανοκούμαρο μα πάλ΄ κατρανοκούμαρο γύρ΄σε
Για τους αδιόρθωτους και απολίτιστους, που δεν αλλάζουν ούτε τα χρόνια, ούτε η ξενιτειά, ούτε ο πολιτισμός άλλων τόπων
Ηύρε το μπαμπά τ' κι αυτός
Βρήκε τον όμοιό του και τον εκδικήτή του
Κάθεται πα στα βελόνια
Έχει ανησυχίες που τις γεννούν αι υποψίες του για τις δουλιές του, βιάζεται. Για τους ανυπόμονους και στενάχωρους
Θά σέ μάθω γώ τί θα πή βερύκοκο
Φοβέρισμα