Search

Now showing items 1-10 of 172

Από τες τοπωνυμίες «Δυομάχες» στα Σιάννα «Γιαιμαχί» στην Αρχάγγελο «Ευρωμάχεια» στο Βάτι το «Μυριάντρι» στη Λίνδο και τον «Πάμαχον» στο Μεσαναγρόν, μανθάνομεν επίσης διάφορα πολεμικά επεισόδια της Ρόδου. Και για μεν του Δυομάχες, λέγουν πως έγειναν εκεί κάποτε δυο μάχες, για το Γιαιμαχί πως χύθηκεν άφθονον αίμα σε κάποιαν συμπλοκή, για την Ευρωμάχεια ότι έγινε ευρεία μάχη. Για το Μυριάντρι λέγουν ότι ετάφησαν εκεί μύριοι άνδρες πολεμώντας τους εχθρούς για τη σωτηρία της πατρίδας. Στης Φάνες έχει μια βρύση που την λεν του Μαΐ γιατί εκτίστηκε με συνδρομήν όλων των κατοίκων πληρώνοντας ο καθένας χωρικός από μαΐ (παράν).

Άγνωστος συλλογέας

Κοντά στο πετροκοπιό της Μυλώνας, στην Κάππαρη είναι ένας μεγάλος σπήλιος, που τον λέουν της Καματερής. Μέσα στο σπήλιον αυτόν κατοικούσαν πολλές Ανεράδες. Μια απ’ αυτές εκειά τα μεσάνυχτα επή(γ)ε στο χωριό κι εφώναξε την μαμμή για να ξεγεννήση την κόρην της που κοιλιοπονούσε. Η μαμμή, που την πήρε για γυναίκα του χωριού κλούθηξε την Ανεράδα και επή(γ)εν μαζί της. Στον δρόμο κατάλαβεν η μαμμή πως την έπερνεν Ανεράδα μα θέλοντας και μη επή(γ)ε στον σπήλιο κι εξεγέννησε την λεχούσα. Σαν τελείωσεν η γέννα η Ανεράδα ευχαρίστησε την μαμμή κι έδωσεν της τον κόπον της. Με την ψυχή στο στόμα η μαμμή γύρισε στο σπίτι της και σαν κύταξε τα χρήματα που της έδωσεν η Ανεράδα είδεν πως ήτον όλα κάρβουνα.

Βρόντης, Αναστάσιος (1930)

<Στην μάνα του ποταμού της Σαλάκου υπήρχεν ένα θεριό με επτά γλώσσες. Το θεριό αυτό δεν άφινε το νερό να τρέξη και να γεμίσουν οι κάτοικοι αν δεν άφινε το νερό να τρέξη και να γεμίσουν οι κάτοικοι αν δεν του έπερναν να φάη κάθε βδομάδα μιάν κοπέλλα στολισμένη σαν νύφη. Με λαχνόν λοιπόν έστελλαν κάθε βδομάδα μιάν κοπέλλαν στη πηγή για να την φάη το θεριό το εφτάγλωσσο. Ήρτεν η σειρά και στην βασιλοπούλα την έντυσαν νυφιάτικα και με τραγούδια την πήραν του θεριού. Η κόρη δεμένη περίμενε από ώρα σε ώρα το θεριό. Αντί όμως το θεριό βλέπει να την πλησιάζη ένας νηός που ‘ταν ο Άης Γιώργης και την ρωτά : - Τι έχεις κοπέλλα μου κι είσαι τόσο λυπημένη ; Εκείνη είπε την αιτία κι ο νέος σε λίγο σαν παρουσιάστηκε το θεριό το σκότωσε με το κοντάρι του κι έφυε. Η κοπέλλα χαρούμενη έτρεξε στο χωριό και οι κάτοικοι σαν έμαθαν το σκοτωμό του θεριού έκαμαν μεγάλην διασκέδασιν και από τότε η πηγή εκείνη ωνομάστηκε Νύφη.>

Βρόντης, Αναστάσιος (1930)

«Μέσα στο μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής στο Πλημμύρι της Λαχανιάς έχει ένα πηγάδι με άγιασμα. Εκεί επήεν κάποτες ο Δεσπότης της Λίνδου με δυο παπάδες της Λαχανιάς, τον Παπά Φέσα και ένα άλλον να λειτουργήση. Ο Παπά Φέσας ήτον απλός άνθρωπος και κατά λάθος έφισε το ζωνάρι του πάνω στην Αγία Τράπεζα. Ο Δεσπότης σαν είδε το ζωνάρι εκεί εθύμωσε πολύ και λίγο έλειψε να κάμη αργό τον κακομοίρη τον παπά. Σαν έβγαλλαν όμως τα Άγια, ο Παπά Φέσας με ευλάβειαν επροχώρησεν ίσα με το πηγάδι που ‘ταν κοντά στον νάρθηκα κι’ αμέσως εξέχυσε το νερό του κι΄έγινε μεγάλη πλημμύρα. Αυτό έκαμε τον Δεσπότη να φοβηθή και να καταλάβη πως ο Παπά Φέσας ήτον άγιος άνθρωπος. [Πλημμύρι= Είναι κοντά στην αρχαίαν Ιξίαν και σχετίζεται με την αρχαίαν Κύρβην η οποία κατεστράφηκεν από την μεγάλην πλημμύραν που γίνηκε στη Ρόδο την παληό καιρό].

Βρόντης, Αναστάσιος (1930)

Στα Σιάννα κοντά στην Γεννήτρα είχεν ένα Στοιχειό, που το λέ(γ)ασι. < Ο Χαραμαλλάς της Γεννήτρας> Ο Χαραμαλλάς εγένουνταν τη μιά ένας γά(δ)αρος, την άλλην αγριόγατος και την άλλη τρά(γ)ος, και κανείς (δ)εν επεκόττα να περάση τη νύχτα που κείνο το μέρος. Και ίσαμε σήμερα ντιριούνται να περάσουν την νύχτα οι Σιαννίτες, γιατί φο(β)ούνται μην τους φάη ο Χαραμαλλάς. (επεκότα= ετολμούσε, ντιριούνται= Δειλιούν)

Βρόντης, Αναστάσιος (1939)

1) Η μοιρασιά της Ρόδου, 2) Το λουτρό του βασιλιά (παλιές Ροδίτικες ιστορίες)

Άγνωστος συλλογέας

Στην παλιά βρύση της Κάλαθος έβκαιννει κανάν καιρόν πολύν νερόν κι αλέθασιν δώδεκα μύλοι. Μια μά(γ)ισσα επηέν κειά μια μέρα, για να πλύνη τα ρούχα του μωρού παιδκιού της. Το παι(δ)άκι της μά(γ)ισσας μαμμαλιστά επήεν κοντά στο μυλαύλακο και το πήρε το ρέμα κι επνί(γ)η. Τότες η μά(γ)ισσα που τη στενοχώρκιαν της έρριξε δκιάρκυρο στην μάναν του νερού κι από τότες ελι(γ)όστεψεν το νερόν της βρύσης. [μαμμαλιστά= τετραποδιτί, δκιάρκυρο= υδράργυρο.]

Βρόντης, Αναστάσιος (1939)

Σαν ήρτε ο Άης Σουλάς στη Ρόδο, επέρασεν και που την Σερωνή. Εκειά όξω που το χωρκιό είχασιν μεζεμένους πολλούς ψωρκιασμένους, κι ως είδεν ο Άης Σουλάς ελύπήθην τους, κι είπεν τους να λουστούν σε μια βούρνα που ΄τον εκειά κοντά. Ώς ελούστησαν, εγιάνασιν ούλλοι τους για μιάς κι εδοξάζασιν τοθ Θεό. Που τότες ούλλοι έχουν ψώρα πάσιν εκεί και με το νερό της βούρνας τ' Άη Σουλά γιαίνουν. Εχτίσαν και μοναστήριν εκειά στη βούρνα και κάμνουν παναϋρι κάθε χρόνο στις 30 του Δευτερόλη (Ιουλίου). (Άης Σουλάς = Απόστολος Συλλάς, Σερωνή = Χωριόν της Ρόδου, πάσιν = πηγαίνουν, παναϋρι = Πανήγυρις).

Βρόντης, Αναστάσιος (1939)

Οι Κάοι γυρίζουν την νύχτα και φωνάζουν <Κάου κι εκάηκα> Άμα παντήξουν κανέναν άνθρωπον του λέουν <πάμπακος για μόλυβος ;> Όποιος ακούση την φωνήν αυτήν πρέπει να απαντήση : <Πάμπακος>γιατί άν πή <μόλυβος> θα τον καρφώση ο Κάος.

Βρόντης, Αναστάσιος (1939)

Μιαμ μέρα ο θεός εκατέβη στον κόσμο. Έγινεν γεροντάκι κι εγύριζεν να δή τι κάμνουν οι αθθρώποι. Πρώτα επήε στο ζευκά και τον είδε ζευκαρίζει. Πάνω στο άλετρον του δεν είχε σκοινί και για να γυρίση τα βώδκια του στην άλλην άκρια του χωραφκιού, έμπρεπε να τα ξεζεβλώση. Ο θεός τον ελυπήθηκεν και του έδειξεν να μπλέξη ένα σκοινί με βρούλλα κι έτσι δένοντας τα βώδκια από τα κούτουλα να μπορή να τα γυρίζη χωρίς να τα ξεζεβλώνη. Με τον τρόπον αυτόν ο ζευκάς έκαμνε πολλή δουλειά στο χωράφιν του. Ύστερις ο θεός επήε στη λεφανταριά και την ηύρεν να φαίνη χωρίς πατήτρες. Έκοβγεν την κλωστήν για να ξαναπεράση το μακούκκι από την ίδια μεριά. Ο θεός την ελυπήθηκε και της είπε να βάλη πατήτρες και χτυπώντας το πέταλο να ρίχνη το μακούκκι πρώτα από την μια κι ύστερις που την άλλη μεριά. Όπως της είπεν, έκαμεν κι επροώδευκεν η δουλειά της. Με καιρόν εξαναπέρασιν ο θεός για να δή τι κάμνει ο ζευκάς και η λεφανταριά. Επέρασε που τον ζευκά και τον ρωτά :<Ποιος σε έμαθεν να ζευκαρίζης με τον τρόπον αυτό και προοδεύκει η δουλειά σου;><Ο θεός>, είπεν ο ζευκάς. Ο θεός ευκαριστήθηκε με την απάντησιν αυτή του ζευκά και τον ευλόγησεν να σπέρνη έναν κουννίν και να κάμνη εκατό. Έφυγεν ευχαριστημένος που τον ζευκάν ο θεός κι επή(γ)ε στη λεφανταριά. –Ποιός σε έμαθεν να φαίνης έτσι; Την ερώτησεν ο θεός. –Μοναχή μου, είπε με περηφάνειαν η λεφανταρκιά. Εθύμωσεν ο θεός και την εκαταράσθη να δουλεύη νύχταν μέρα,να φαίνη, να ξεφαίνη και να βάλλη το φάμμαν της που κάτω που την αμασκάλη της και να το παίρνη στον ποταμό να το λευκαίνη. (ξεζεβλώση= να βγάλη τις ζέβλες τα καμπυλωτά ξύλα του ζυγού που περισφίγγουν τον λαιμόν των βοδιών, πατήτρες= Σαίτα)

Βρόντης, Αναστάσιος (1939)

«
1
2
3
4
. . .
18
»

Search

Filters

1) Η μοιρασιά της Ρόδου, 2) Το λουτρό του βασιλιά (παλιές Ροδίτικες ιστορίες)