Browsing by Place recorded

Now showing items 1-10 of 10

Τα ξωτ΄κα τς Μπούριας

Απκάτ από τον Αϊ – Μνά τς Στράτσιανης είναι μία σπλιά μεγάλ’ και σκοταδερή, πόχ’ δυο ρούπες ίσα που να χωράη άνθρωπο να μπαίν’ τ’ απίκουπα, να ζβαρνίζεται μέσα και να βγαίν’ απ’ την άλλ’ ρούπα. Μέσα σ’ αυτή τη σπλιά είναι μια Χάρ’ που παίρν’ τς θέρμες απ’ τς θερμασμένους και γιατρεύονται τα μαραζιάρ’κα παιδιά που δεμ πιάνουντ’ από κριγιάσ’, όσ’ έχουν κιτρινάδα και σπλήνα, οσουνούς έπεσε το χουλιαράκ’...

Ρεμπέλης, Χαράλαμπος (1929)
Η νυφίτσα

Αυτό το μικρό ξούντιο που τρυπών’ στους τοίχους, στις πέτρες, στα κούφια δέντρα, στις καλύβες και στα κελάρια μια φορά κι έναν καιρό, όπως μου ΄λεγε η κάκω μου η Στεφανίγαινα, ήταν τσιουπί και τι τσιουπί! Χρυσοτσιούπ’ και χρυσονοικοκυρά. Ήταν αρραβωνιασμένο και ‘τοίμαζε όλα τα προικιά τ’είχε λευκάν’ το παννί για να φειάκ’ τα ‘ποκάμ’σα, είχε ράψ’ τα φουστάνια του, είχε γυφάν’ τα ποδιές του, είχε πλέξ’...

Ρεμπέλης, Χαράλαμπος (1929)
Η αρκούδα

Για τ’ν αρκούδα μου λέγ’ ο Θώμο Βλάχος πως ήταν μια βολά κι έναν καιρό νύφ’ και τ’ν ήλεγαν Μαρούσιω, μόν’ η πεθερά τ’ς ήταν κακιά, την τυραννούσε νύχτα μέρα και δεν τ’ν άφνε σε ‘σύχαση. Μια μέρα η πεθερά τ’ς τς έδωκε ένα ποκάρ’μαλλί λάγιο και ας είπε να πάη στο λάκκο να το πλύν’… να το πλύν’ ΄όσο να γέν’άσπρο. – Άμ… γένεται καμιά βολά άσπρο το λάγιο το μαλλί, μωρ’ καψομάννα; - Γένεται και παραγένεται…...

Ρεμπέλης, Χαράλαμπος (1929)
Δωδεκαήμερο. Πιστεύουν ότι τις μέρες αυτές βγαινουν τα δαιμόνια. Τα δαιμόνια αυτά είναι λυτά όλο το δωδεκαήμερο. Μόλις αγιαστούν τα νερά χάνονται. Οι μαννάδες εκφοβίζουν τα παιδιά με τη φράση ''θα σε πάρ'ν τα δαιμόνια ή δαιμονικά.''

Οικονομίδης, Δημήτριος Β. (1953)
Άγιος Ναούμ

Εις την όχθην της λίμνης Οχρίδος, εν μαγευτικώτατη τοποθεσία, έχει ιδρυθή μονή επ’ ονόματι του θαυματουργού αγίου Ναούμ. Η μονή είναι πλουσιωτάτη νύν, ενώ τα πρώτα έτη που εκτίσθη, λέγουν, ήτο πτωχοτάτη. Περί του τρόπου δε καθ’ ον προήλθεν η ευπορία της διηγούνται οι ευλαβείς χωρικοί της Βέρμπιανης τα εξής. Ότε εκτίσθη η μονή είχε μόνον υπό την κυριότητα της εν ζεύγος βόων, αλλά μίαν ημέραν ο ζευγάς,...

Καψάλης, Γεράσιμος (1914)
Λυκοφάγωμα (το) φανταστικόν ον έχον μορφήν θηρίου, όπερ εν καιρώ νυκτός περιέρχεται τους βαθείς χειμάρρους. Σπανίως εκβάλλει φωνήν, εξαφανίζεται δε μόλις ακούση αλέκτορα.

Ρεμπέλης, Χαράλαμπος (1929)
Ξωτκιές (οι) φανταστικαί νύμφαι της νυκτός ωραίαι, αίτινες αρέσκονται να παίζουν και να λούωνται εις τα ρυάκια και εις τα πηγάς. «Ξωτκιά» λέγεται και η πολύ ωραία γυνή και ιδίως η εύσωμος νύμφη. «Σου είναι μια ξωτ’κιά» είναι μια πολύ ευειδής.

Ρεμπέλης, Χαράλαμπος (1929)
Ο αφωρεσμένος και το λυκοφάγωμα

Ο Κήτο Τσιέλεγκας έζησε ενενήντα πέντε χρόνια και πέθανε εδώ και λίγα χρόνια στη Βούρμπιανη. Όλη του τη ζωή πιστικός και τζιόμπανος. Πρόβατα πολλά δεν είχε,μόν’έτσ’ κάποιος παλιός γκουτζιάμπασης τον είπε μια φορά τσιέλεγκα κι έτσι το πήρε κι αυτός και τα παιδιά τα’και τα’αγγόνια του για παραγκώμ’κι απόμεινε.Τα βουνά τάξερε με την πιθαμή,οι ρούγες,τα μονοπάτια,τα σύρματα,οι κλεφτόβρυσες όλες δικές...

Ρεμπέλης, Χαράλαμπος (1929)
Το γλυκονέρ' τς Μπλίζγιαννης

Το Γλυκονέρ’ είν’ ένα νερό γλυφό που κατασταλάζ’ από ‘να σκέμπ’ κοντά στη Μπλήζγιαννη και πέφτ’ κόμπ’ς, κόμπ’ς, έτσι σα δάκρυ σε μια γούρνα ανάμεσα σε μια φοβερή λακκιά κι ο κόσμος το παίρν’ για ιλιάτσ’ και γιατρεύουνται πολλοί άρρωστοι άμα πιούν κι άμα λουστούν μ’ αυτό το νερό κανά δυο – τρεις βολές. Σ’μά σ’ αυτό το σκέμπ’ βγαίν’ν τη νύχτα τα μεσάν’χτα οι ξωτκιές, κάτ’ νυφάδες όμορφες, όμορφες κι...

Ρεμπέλης, Χαράλαμπος (1929)
Το Μάρτη εξετάζουνε για τις γριές. Η 1ή του Μαρτιού αντιστοιχεί με την πιό ηλικιωμένη γριά του χωριού, η 2ή με την κατά σειρά 2ή σε ηλικία γριά ως τις 13. Και ξετάζουν αν είναι καλότυχη ή κακόψυχη. Αν είναι καλή μέρα, η γριά είναι καλή και αντίθετα. Όταν τελειώνη ο Μάρτιος λέμε την παροιμία της γριάς : “Πρίτς Μάρτη τα ξεχείμασ' η bάbω τα γιδάκια της”. Δανείστηκε τρείς μέρες απ' το Φλεβάρη κ την ξεπάγιασε...

Οικονομίδης, Δημήτριος Β. (1953)