Δαίμονας και δαιμόνια εννοεί ο νεώτερος Έλλην υπό Χριστιανικών μεν άποψιν τα πονηρά εκείνα πνεύματα, τα οποία εκπεσόντα της πρώτης αυτήν θέσεως παρά τω Υψίστω από φωτεινών και ενεργετικών πλασμάτων εγένοντο σκοτεινό κι επιβλαβή. Τα πονηρά ταύτα πνεύματα πολέμικτω Χριστιανισμού πειρώνται πάση δυνάμει ν’ αποπλανώσι τους ανθρώπους να παρεκτ΄ρεπωσιν αυτάς εκ πράξεως αντιχριστιανίως, εις το ψεύδη, την απάτην την κλοπήν των μύθων του φόνου. Αντιθέτως των πνευμάτων του την εκλαμβάνει τους δράκους, τα στοιχειά, τας στρίγγλας, τας Μοίρας, τας λαμίας, τους Καλικαντ΄ζαρους κι τα όμοια, λείψανα της Εθνικής αρχαιότητας. Και εν ώ ταύτα ευρίσκονται εν τόπης ωρισμένους οι δαίμονες έχουσι μεν ιδίους τόπας εκ’ κατοικίαν, είναι όμως πανταχού παρόντες. Οι δαίμονες ή τα δαιμόνια έχουσι διάφορα ονόματα. Ούτως ονομάζονταν αέρτα, τωλώνια, εξωτικά. Τα εξωτικά ή ξωτερικά εν Κύθνω καλούνται τα ξωτικά ή ξωνθικά εν Μάνη και είναι άρρενα και θηλυκά. Ταύτα φαίνεται ότι είναι οι έξων, οι έξωθεν οι ευτύς των εκκλησιαστικών συγγραφέων. Ο συνήθης και προσφιλής τόπος των δαιμονίων τούτων είναι αλλωχού μεν τα τρίστρατα, τα σταυροδρόμια. Εν Μάνη δε οι τόποι ούτοι τον ναντίον είναι προπύργια κατά πάσης προβολής των πονηρών πνευμάτων είναι το φόβητρον αυτών και μάλιστα των επιδημικών ασθενειών. Τα πνεύματα παρουσιάζονται συνήθως την νύκταν, ήτις είναι φοβερά ‘ς τον άνθρωπον. Και εν τη αρχαιότητα αι νύκτες είναι τω Μακάρων. "Μακάρων τοι νύκτες έαρυν" κατά τον Ησίοδον. Τούτον ένεκα δεν σφυρίζουσι την νύκτα, διότι σφυρίζει ο διάβολος. Δεν απαντώσην ΄ς τας προσλήσεις αυτών. Οι λοιόμενος δεν εξέρχονται την νύκτα. Ιδίως τα μεσάνυκτα είναι ο μέγιστας κίνδυνος. Κατά την πρωινήν εν δην του αλέκτορος εξαφανίζονται. Επικίνδυνα είναι τα πνεύματα και κατά την μεσημβρίαν, το ντάλιο μεσημέρι και τούτου ένεκα αποτρέπουσι τα παιδιά νε εξέρχωνται κατά την ώραν εκείνων. Και οι αρχαίοι Έλληνες και Ρωμαίοι επίστευον ότι η μεσημβρία είναι ιερά ώρα των θεών διότι τότε περιήρχοντο την γήν, επεσκέπτοντο τους ναούς αυτών ή μετέβαινον όπως διασκεδάσωσι, άλλος τσυνακτίον παρεδίδοντο ‘ς ύενον γλυκό. Όστις λοιπόν κατά την μεσημβρίαν τάραττε την ησυχίαν των θεών, επέσυρε καθ’ εαυτού την οργήν και δυσμένειαν αυτή. Τούτον ένεκα την μεσημβρίαν δεν εισήρχοντο εις τα ιερά. Ο Ιάσων κατά Απολλώνιον τον Ρόδιον θεωρείν τας Λιβυάς νύμφας την μεσημβρίαν αναγκάσθη ρκ φόβου ν’ αποστρέψη απ’αυτώ τους οφθαλμούς. Και η έμπουσα φαίνεται την μεσημβρίαν, και η εκάτη "μεσούσης τη ημέρας" εμφανίζεται τω Εν κράτει. Ο τειρεσίας, επειδή μετα της μητρός του Χαρκλούς εν μεσημβρία είνο των Αθηνών λουόμενων εκμωρήθη τυφλωθείς. Κει ο Ακταίων διεσπάντως υπο κυνών, διότι είδε την Άρτεμην λουομένην μετά των νυμφεύδης. Κατά τον Θεόκριτον ο ποιμένας δεν ετόλμων να παίζη τον αυλόν εν μεσημβρία διότι ανεπεύετο ο Πάν. "Οι θέμης, ώπουμεν, το μεσαμβρυνών ου θέμης άμμεν συρίδεν τον Πάνα δεδοίκαμες η γάρ απ’ άλλας τηνί κεκμηνής αμετανόντας’’. Εκ τούτου οι μεταγενέστεροι αναφέρουσι δαίμονα μεσημβρινόν. Ούτως οι Ο μεταφράζουσι το του ψαλμωδού από θανατικού το οποίον περιπατεί εν σκότει από ολέθρον. Όστις ερημώνει την μεσημβρίαν δια του εκ από συμπτώματος κ δαιμονίου μεσημβρινού.. Δια τούτο ες τας ευχάς λέγεται "Φύλαξον αυτούς, Κύρτε, από παντός πονηρού κ’ δαιμονίον μεσημβρινού και νυκτερινού" Και "άγιε Πατάπιε, πάταξον πανκακόν κι δαιμοννικόν μεσημβρενών και μεσονυκτικόν". Και εν Μάνη τα τοιαύτα πνεύματα καλούνται "Μεσημερτάται". Οικούντι παθόντες τη ώρα εκείνη πιστεύονται ότι προσεβλήθησαν από αερικού, ούτως οι ανάπηροι ή άλλων ασθένειαν παθόντες λέγεται ότι έπαθον υπό αερικών. Και ο πατήρ του αξιόχου λέγεται ότι έπαθεν εξ ώρας αιφνιδίου. Κείτοι τα δαιμόνια, ισχύουσι κατά πάσαν νύκτα και μεσημβρίαν, εν Μάνη τοιαύτη ημέραι είναι η πρώτη Αυγούστου, ότε εξέρχονται όλα τα δαιμόνια, φουσάτα ολόκληρα κι αρπάζουσι παν το προστυχόν και ιδίως σινοπαίρνουσι τα παιδιά. Εν Ζακύνθω ημέρα είναι κ του Αγίου Ιωάννου! Εν Ζαγορίω της Ηπείρου κατά Μάρτιον τα δαιμόνια υπο κρόταλα και ήχους περιέρχονται την γήν, εισέρχονται ‘ς τας οικίας των ανθρώπων και καλούν τους ενοικούντας ονομαστί. Εάν δε τη απροσέκτης αποκριθή ευθή γίνεται άφωνος. Υπάρχουσι και τόποι εσκιωμένοι και δένδρα και ιδίως η κερετσέα (ηξυλοκερατιά), υφ’ ών οι καθήμενοι προσβάλλονται υπό αερικών ή δαιμονίων.