Ο Χάρος και ο Κάτω Κόσμος
Για τη λαϊκή ψυχή ο άλλος κόσμος δεν έχει καμμιά σχέση με την άλλη ζωή της Χριστιανικής διδασκαλίας. Είναι μαύρος και σκοτεινός, παρόμοιος με τον Άδη των αρχαίων. Εκεί οι νεκροί δεν αισθάνονται τίποτα απ’ τις χαρές της ζωής, συνεχίζουν όμως να έχουν τις ίδιες ανάγκες και συνήθειες που είχαν και στη γή. Οι καινούργιοι νεκροί που τους συναντούνε, τους πηγαίνουν χαιρετίσματα και αντικείμενα απ’ τους ζωντανούς: Στον Άδη που θα κατεβείς, θα πά να σεργιανίσεις, εκεί θα δείς τη μάνα μου, να πά να τη φιλήσεις, λέει ένα τηνιακό μοιρολόι. Κι ένα άλλο: Που να βρώ φίλο μπιστικό και φίλο μπιστεμένο να στείλω της Ελένης μου πουκάμισο πλυμένο; Όπως και στους αρχαίους έτσι και σήμερα, ο Άδης βρίσκεται κάτω απ’ τη γή, γι αυτό λέγεται και 'Κάτω κόσμος". Τις ψυχές τις αρπάζει απ’ τα μαλλιά και τις πηγαίνει στον Άδη ο Χάρος, που δεν είναι άλλος από το Χάροντα των αρχαίων Ελλήνων. "Είναι μαύρος γιατί μαυρίζ’ τη gαρδιά". Απ’ αυτόν δεν είναι δυνατό να ξεφύγει κανείς. Ακόμα και ο ίδιος ο κουμπάρος του δε μπόρεσε να γλυτώσει. Η παροιμία λέει ότι: Μπροστά στου Χάρου τις πληγές βοτάνια δε χωρούνε, ούτε γιατροί γιατρεύουνε, ούτ’ άγιοι βοηθούνε. Κοντά σ’ όλ’ αυτά υπάρχει παράλληλα και η Χριστιανική αντίληψη ότι τις ψυχές τις παίρνει ο αρχάγγελος Μιχαήλ και τις πηγαίνει "στου Κυρίου αφέντη". Γι αυτό και οι γριές τον παρακαλούν να "μην έρθει μ’ αγρια φωνή" να τις πάρει, αλλά ήρεμα - ήρεμα, "με την ταπείνωση", όπως λέει μια σχετική προσευχή. ["Ο Αδης των σημερινών Ελλήνων", γράφει ο Μ. Νίλσον, "είναι ο άνευ υπάρξεως και παρηγοριάς υποχθόνιος κόσμος του Ομήρου, αν και η Χριστιανική διδασκαλία περί ουρανού και κολάσεως είναι γνωστή. Είναι εκπληκτικόν, ότι ο ομηρικός κόσμος των νεκρών ενετυπώθη τόσον βαθέως εις την συνείδησιν του λαού, ώστε ούτε η μυθολογία, ούτε ο Χριστιανισμός ηδυνήθησαν να τον εκβάλουν". (chantepie de la Saussaye. Lehrbuch der Religionsgeschichte, Tubingen 1925 ΙΙ 417, βλ. και Μ. Nilson στο παραπάνω βιβλίο του σελ. 115, εις Γ. Α. Μέγα στο παραπάνω βιβλίο του σελ. 10)(Που να βρώ… πλυμένο = Βλ. "Τραγούδια" (Μοιρολόγια και τραγούδια του κάτω κόσμου και του Χάρου) / δε μπόρεσε να γλυτώσει = Βλ. Παραδόσεις (χάρος) / Μπροστά... άγιοι βοηθούνε = Βλ. Παροιμίες / σχετική προσευχή = Βλ. ‘’τραγούδια’’(προσευχές))]
Τόπος Καταγραφής
ΤήνοςΧρόνος καταγραφής
1971Πηγή
Αλέκου Ε. Φλωράκη, Τήνος, Λαϊκός Πολιτισμός, Αθήνα, 1971, σελ. 242 , αρ. 3Συλλογέας
Ευρετήριο και είδος πηγής
Τήνος, ΒιβλίοΤύπος τεκμηρίου
ΠαραδόσειςTEXT
Γλώσσα
Ελληνική - Κοινή ελληνικήΣυρτάρι
Παραδόσεις ΛΖ΄- ΜΕ΄Κατάταξη παράδοσης (κατά Πολίτη)
Παράδοση ΛΗΤίτλος παράδοσης
Ο Χάρος και ο Κάτω ΚόσμοςΣυλλογές
Εκτός απ 'όπου διευκρινίζεται διαφορετικά, η άδεια αυτού του τεκμηρίου περιγράφεται ως Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές
Σχετικές εγγραφές
Προβολή εγγραφών σχετικών με κείμενο, συλλογέα, δημιουργό και θέματα.