dc.contributor.author | Σπανός, Χαράλαμπος Ν. | |
dc.coverage.spatial | Ικαρία | |
dc.date.accessioned | 2016-01-15T11:10:22Z | |
dc.date.available | 2016-01-15T11:10:22Z | |
dc.date.issued | 1955 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.11853/297450 | |
dc.language | Ελληνική - Κοινή ελληνική | |
dc.language.iso | gre | |
dc.rights | Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές | |
dc.rights.uri | https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.el | |
dc.title | Οι βουρβουλάκοι και τα φαντάσματα είναι άτομα που ζούνε και μετά τον θάνατον για να μεταδώσουν ή εκπληρώσουν ωρισμένας επιθυμίας ή παραγγελίας είς τους επιζώντας. Να επισκεφθούν πρόσωπα ή τόπους με τα οποία τους συνδέουν ωρισμένα γεγονότα. Εξ’αυτού φαίνεται ότι προήλθεν η παράδοσις ότι, μετά τον θάνατον η ψυχή, σε ωρισμένον χρονικόν δίαστημα 40 ημερών επισκέπτεται με τον άγγελον τους, όλα τα μέρη πούχει ματαβή με το γήινο της σώμα. Τοιαύτα φαντάσματα βλέπουν συνήθως όσοι έχουν ανεπτυγμένην την αιθερικήν όραση και όσοι πάσχουν από νευρική υπερδιέγερση ή από φόβο και ταραχή. Εις όλη την Ελλάδα ήσαν διαδεδομένες οι πρωτόγονες αυτές ιδέες περί φαντασμάτων και βουρβουλάκων και ξεχωριστά στο μικρό μας νησί. Εις τούτο φαίνεται ότι συνετέλεσε και η φύση του εδάφους του. Ψηλά βουνά, δάση, ρεματιές, λαγκάδια και βουνά, πλαγιές, απότομοι βράχοι και φαράγγια. Όλα αυτά εφαντάζοντο ότι ήσαν γεμάτα από τα πονηρά πνεύματα. Επιστεύετο μέχρι τέλους σχεδόν του περασμένου αιώνος ότι οι βρυκόλακες αυτοί (άνθρωποι αμαρτωλοί ή καταραμένοι από Παπά να μη λυώσουν)ξαναζωντανευαν μετά τον θάνατον. Εξήρχοντο τη νύκτα από τους τάφους και έβλαπταν διαφοροτρόπως τους ανθρώπους και ιδίως τις λοχώνες και τα παιδιά. Εάν μάλιστα συνέβαινε ν’αρρωστήση κανείς μετά τον θάνατον άλλου, επιστεύετο ότι η βυρνουλάκιασεν ο πεθαμένος και ζητεί να πνίξη τον άρρωστο. Τόσον δε ήτο διαδεδομένη αυτή η ιδέα που πολλάκις αυτοί οι ασθεβείς αυθυποβάλλοντο και έλεγαν ότι είδαν τον πεθαμένον που πήγανε να τους πνίξη. Αμέσως λοιπόν ειδικοί άνθρωποι ετίθεντο εις ενέργειαν. Πήγαιναν την νύκτα, ανοίγαν τον τάφον έβγαλαν έξω το πτώμα, το κομμάτιζαν με τα τσικούρια του χώνανε γκάζι και κατόπιν φωτιά. Η άνοιγαν οπή με λοστό στο τάφο έχυναν γκάζι και έβαζαν φωτιά. Ενάντια σ’αυτή τη τυμβορρυχία ειργάζθη πολύ ο Μητροπολίτης Σάμου και Ικαρίας Γαβριήλ. Λέγεται μάλιστα ότι ερράπισε κάποτε στο Πετροπούλι τον Κ. Ν. Τσελεκατον ειδικόν εις τοιαύτην εργασίαν τόσον που τούπεσε το φέσι του. Του φώναξε να γυρίση να το πάρη. Επειδή όμως κατάλαβε ότι θα ‘τρωγε κι άλλους πάτσους του απήντησε. ‘’Χάρισμα σου Δεσποτά μου! Χάρισμά σου’’. Φαίνεται ότι η χειροδικία αυτή του αειμνήστου Γαβριήλ είχε καλύτερα αποτελέσματα από τους αφορισμούς του διότι δεν επανελήφθη έκτοτε αυτή η πρόληψις. Την τοιαύτην δυσειδαιμονίαν του λαού εξεμεταλεύθησαν πολλοί πονηροί Ικάριοι. Διέδιδον τεχνικά ότι σε ωρισμένες τοποθεσίες και ώρες φαίνονται φαντάσματα για να μη κυκλοφορούν οι άνθρωποι και κάνουν αυτοί ανενόχλητα την δουλειά τους. Φοβερός τέτοιος διαδοσίας ήτο στην Δάφνη ο Ζαχαρινός Στάμουλος. Αυτός έβαζε μ’ένα κόφινα μέχρι τη μέση και κατόπιν έβαζε μια φουστακιά ως τα πόδια. Μετά πήγαινε στους κήπους πούτανε στη βρύση ή στου Κασαράντη το νερό, έβγαλε άγριες φωνές και ενώ οι Δαφνιώτες εκλείοντο εις τα σπίτια τους και αυτός δε άφηνε φασόλι, κολοκύθι, κέχρο, μελιτζάνα μπάμια και πιπεριά. Την άλλη μέρα οι γυναίκες όταν πήγαιναν στον κήπο, φωνές βλαστήμιες, θυμιάσματα και ξορκίσματα στο σπίτι. Κάποια όμως βραδιά παρευρέθηκε εκεί ένας δάσκαλος ο λεγόμενος κουρελιάρης. Όταν νύκτωσε ο Ζαχαρινός άρχισε τα ίδια. Τότε ο δάσκαλος ενεθάρρυνε τους χωρικούς πήρε δυο μαζί του και πιάσανε το φάντασμα. Το τι έγινε όταν βγάλανε τον κόφινα, και την φουστακιά και είδανε τον Ζαχαρινό δεν λέγεται. Λένε ότι έφαγε παρα μια τεσσαράκοντα. Και αφού τον γυρίσανε σ’όλα τα χωριά της Μεσαριάς με τον Κόφινα και την φουστακιά, έπαυσεν έκτοτε αυτή η πρόληψη του φαντάσματος της Δάφνης και όλης της Νικαριάς. | |
dc.type | Παραδόσεις | el |
dc.description.drawernumber | Παραδόσεις ΛΖ΄- ΜΕ΄ | |
dc.relation.source | Λ. Α. αρ. 2272, σελ. 152 – 154, Χαραλ. Ν. Σπανού, Ικαρία, 1955 | |
dc.relation.sourceindex | 2272 | |
dc.relation.sourcetype | Αρχείο χειρογράφων | |
dc.description.bitstream | D_PAA_06165w, D_PAA_06165w2, D_PAA_06165w3 | |
dc.informant.name | Φωκιανού, Ανεγνώστη | |
dc.informant.gender | Γυναίκα | |
dc.subject.legend | Παράδοση ΛΖ | |
edm.dataProvider | Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών | el |
edm.dataProvider | Hellenic Folklore Research Center, Academy of Athens | en |
edm.provider | Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών | el |
edm.provider | Hellenic Folklore Research Center, Academy of Athens | en |
edm.type | TEXT | |
dc.coverage.geoname | 261804/Ικαρία | |