dc.contributor.author | Νεστορίδης, Κ. | |
dc.coverage.spatial | Λακωνία, Γύθειο | |
dc.date.accessioned | 2016-01-15T11:10:21Z | |
dc.date.available | 2016-01-15T11:10:21Z | |
dc.date.issued | 1921 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.11853/297439 | |
dc.language | Ελληνική - Κοινή ελληνική | |
dc.language.iso | gre | |
dc.rights | Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές | |
dc.rights.uri | https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.el | |
dc.title | Παραλειποντες τα περί των διαφόρων ονομασιών εκ τη παραγωγές της λέξεως Βρικόλακες περί ών άλλοι προ ημέν έγραψεν, θα είπε μεν μόνον ότι λέγεται ή πιστεύεται εν Μάνη περί Βρυκολάκων. Ως εντή άλλη Ελλάδι ούτω εν Μάνη πιστεύεται ότι εκείνη γίνονται βρυκόλακες, όσοι διήλθον τον βίον των εν αμαρτίαι. Υπόδειξε αυτών είναι τα σώματα, τα οποία μένουν άλειωτα και ευρίσκονται κατά των ανακομιδιών εκ ετάφησαν σώα εις αβλαβή. Βρεκολακάζουσι δε κ εκείνη, οίτινες απέθενον αφορεσθέντες μη τυχόντες συγχωρήσεως. Βρεκολακιάζουσι προ τούτους εκείνη ών το λείψαναν διεσκάλισε γαλή. Αιτία τούτου είναι ότι η γαλή θεωρείται ως πονηρόν πνεύμα, ως διάβολος. Βρεκολακάζουσι δ’επίσης κ’ τα νήπια, τα οποία αποθνήσκουσιν αβάπτιστα. Πιστεύουσιν ότι κ’ οι αλλόθρησκοι κ’ Τούρκος βρεκολακιάζουσι μεταβαλλόμενος. Οι Βρεκόλακοι εξέρχονται μετα θάνατον τν μνημείων ‘ς την ημέραν συνήθη όμως κατά πάσαν ετέραν πλήν του σαββάτου, διότι τότε γίνεται λειτουργία δια τας ψυχάς και ο θεός έχει αυτής επί του τάφου. Δια τούτο τα σάββατα είναι αβλαβές ως αναφέρει κι ο Καρναφόν. Εξερχόμενος δε επισκέπτονται τους ειδικούς των πειράζοντες κι βλάπτοντες αυτούς. Συνήθως δε τρώει ότι ευρίσκωντε και τρώει ως σκύλα. Εντεύθεν κ η παροιμία λάφτει δεν τον βρεκόλακα. Ούτω λέγεται ότι Βρεκόλακας είχε την συνήθειαν να μεταβαίνη κατά πάσαν εσπέραν ‘ς την οικίαν τον κ’έτρωγε τον χυλόν ζεστόν δια των χειρών του λαμβαίνων αυτού, όν η γυναίκα του έθετε επί του λιακού. Η γυνή εννοήσανα τούτω προσεκάλεσε τους αδελφούς του, ήτινες νεκροφυλαλήσαντες συνέλαβαν αυτόν επειδή ο Βρεκόλακας τους παρακέλεσε να μη τον κακωνήσει, την διέταξαν να μεταβή ‘ς βουνού και εκεί να μένη ήσυχος χωρίς να βλάπτη μηδένα, να παίζη δε όργανον όταν διέρχεται διαβάτες. Ότι οι Βρεκολάκοι βλάπτουσι τους οικείους την καταφαίνεται εκ της κοινές παροιμίας.: <Ο βρεκόλακας τη γενειάτου κυνηγάει> Εν Κρήτη άλλοτε δε καταχανάδες, ονομάζονται οι Βρεκόλακοι ερήμουσαν ολόκληρον χώρτον. Εν Χίω πιστεύουσιν, ότι ο Βρεκόλακας εν καιρώ νυκτός κτυπά την θύραν φωνάζει ένα των οικούντων ‘ς του αρπάζει την φωνήν του εν απαντήση. Αλλά τούτο εν Μάνη αποδίδονται εις τα φαντάσματα. Κατά τον Καρναφόν ο βρεκόλακας συνέρχεται κ με την γυναίκα του κ καθιστά αυτήν έγκυον. Έκ τινός παραμυθείου του Παπαγιάννη δημοσιεθέντως εν Παρνασσώ(τομ. 16, 540 κ εξής)ο βρεκόλακας ξακλήρτασεν ολόκληρον οικογένεια ιερέως. Οι βρεκόλακοι διαμένουσι συνήθως εντόπους ερήμους ή εις κοιλάδας, ούτως εν τη κολάδι Κατσκούν, ή Χώσιαρη. Εν τω δήμω Καρνουπόλεως παρά την οδόν την άγουσαν εκ Γυθείου κ’ Αρτόπολιν εβλέπετε βρεκόλακκας περιπάτων επί τω πλιτύων του βουνώ κ’ φ΄ρουν ράβδον μεγάλην. Εξαπέστειλε δε αυτόν εκεί αρχιερεύς εξορκίας αυτόν εν τω Λιμένι της αρεπόλεως. Εν οιτύλω υπήρχε τοποθεσία λεγομένη του Βρεκολάκου, διότι επιστεύετο ότι εκεί κατώ κουν Βρεκόλακες. Εν Καβάλω ημέρας κει νυκτός επί εβδομάδα ολόκληρον Βρεκόλακας ή φάντασμα ελτθοβόλει αοράτης δύο παίδας άρρενα κ θήλιν ποιμαίνοντας κ’ ανθρώπους εάν ήσαν. Μετά τρείς λειτουργίας απηλλάγησαν του πειρασμού τούτου. Η θεά του Βρεκόλακα εμποτεί φρίκων, διότι είναι μικρός, εις μαύρον είναι κ εν τω τάφω σωμάτων. Εντεύθεν λέγεται είναι μαύρος σα βρεκόλακας ή ,μαυρίζει σα βρυκόλακας είναι δε πλήρεις μίσους. <τους βλέπεις καταλερωμένους σα βρεκολάκους άγριους>. Κατά τον Καρναφόν έχουσι και πτερά. Πολλάκις εμφανίζονται υπό την μορφήν ήν είχον ζώντες. Όταν γίνηται ανακοσμίδη, και γίνεται πάντοτε εν σαββάτω, εάν ο αποθανών ειρεθή άλυωτος, άλλοτε ερρέντιζον αυτόν οι ιερείς δε αγιασμού τώρα μεταθέτουσι κι θάπτουσιν αυτώ άλλο μέρος. Η αρχή και βάση της πίστεως εις τον βρεκόλακα ειρίσκονται εν τη άρχει ότης. Ούτως εντώ Φαίδωνι του Πλάτωνος αναγιγνώσκομεν ότι αι ψυχαί των κακών ανθρώπων προ τιμωρίαν δια την προτέραν ζώου κι σκία περιπλανένται περί τας τάφους. Κει η ψυχή των βιαίης αποθανόντων περιτοστεί την γήν , των δε ατάφων μενόντων η ψυχή περιφέρεται περί το άταφον σώμα, ως δήλον εκ τω Ομησοκιώ ποιημάτων. Είδομεν ανωτέρω ότι κατά τον Καρναφώνα Βρεκόλακοι συνέρχονται μετά των γυναικών και καθιστάσην από τας εγκύμονας, αλλά τούτο επιστεύεται κ εν τη αρχαιότητα. Ούτω το φάσμα του ήρωα αστραβάκου συνήλθε μετα τη γυναίκα του Αρίστωνος, εξ ή εγεννήθη ο Δημόφαντος. Περί άλλων ομοιοτάτων περ’ημών βρεκολάκων προς τα αρχαία φάσματα βλέπεται ο βουλόμενος του Schmidt εν τώ πολλάκις μνημονιθέντα συγγράμματα. | |
dc.type | Παραδόσεις | el |
dc.description.drawernumber | Παραδόσεις ΛΖ΄- ΜΕ΄ | |
dc.relation.source | Αρ. 332, 334, Γύθειο, Νεστορίδης | |
dc.relation.sourceindex | 332 | |
dc.relation.sourcetype | Αρχείο χειρογράφων | |
dc.description.bitstream | D_PAA_06154w, D_PAA_06154w2, D_PAA_06154w3, D_PAA_06154w4 | |
dc.subject.legend | Παράδοση ΛΖ | |
edm.dataProvider | Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών | el |
edm.dataProvider | Hellenic Folklore Research Center, Academy of Athens | en |
edm.provider | Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών | el |
edm.provider | Hellenic Folklore Research Center, Academy of Athens | en |
edm.type | TEXT | |
dc.coverage.geoname | 258657/Λακωνία, Γύθειο | |