Ο κακός αγέρας
Του Μπουγιατζαλί απ' του κιράν' χάλασι μούν δγιό δέντρα καραάτσχια πόμναν ικεί . Παρακάτ μεργιά είνι Παλικλήσ' απάν 'ς τουν τεπέ, 'ς την τούμπα. Έναν καιρό έσκαψαν 'ς του Παλικλήσ' για χρήμα χάλευαν παράδις κι βρήκαν ένα guiβguiρ. Κατέβκαν δγιό μέτρα, μα φοβήθκαν να παν παρακάτ'. Πατσιούρας, ένας γέρους, πάει του χώμα σ' έναν τζοbάνουν απ τς. Πετράδις, έδειξιν του χώμα και τς είπιν “Να μη σκάψτι, θα βγάλ' αγέρα. Dομάν αγέρας θα βγή κι θα πειράξ' τουν κόσμου με τρεις ώρις δρόμου δε θα μείν' ούτι ζώου ούτι άνθρουπους. Εξ ώρις θα πιρισσέψ' και δε θ' αφήσ' τίπουτα”. Φοβήθκαν και μετά δε χτύπ'σαν. Είνι κούφχιου καταή, θαν ουdάς καίει και καντήλα μέσα κ' έχ' κ' εικουνίσματα μέσα, πως έχ'ν εκκλησίες. Τα λιγαν κ' οι παππούδες μας κ' οι bαbαδις μας. [Παλιούρι= Χωρίον της κοιλάδος του Κιζίλ Ντερέ, 5 ώρας απέχον από το Διδυμότειχον. Τα περί το Διδυμότειχον χωρία, εκ των οποίων κατά το πλείστον προέρχονται αι κατωτέρω παραδόσεις, δύνανται να διαιρεθούν εις τέσσαρας ομάδας σαφώς απ' αλλήλων διακρινομένας εκ της διαφοράς της ενδυμασίας, ιδία των γυναικών, εκ της οποίας εξηγείται και η έλλειψις επιγαμίας μεταξύ των διαφόρων χωρίων, μολονότι ταύτα διατελούν εις πάσαν άλλην επιμειξίαν. Δυτικώς του Διδυμοτείχου εις την κοιλάδα του Κιζίλ Ντερέ: 1. Κ' φόβ νου, Τσαουσλί, Ασβεστάδες, Καρά μουνάρ, Ακ μπουνάρ, Καντήκιοϊ, Κουρουτζί, Τζομπανλί, Σκουρτοχώρι, Κουλακλί, Τατάρ, Παζαρλί, Γενίκιογιου (Μάριδες, Καπιτανοί, Παραπάγγιδες, Καμπσ'ιανοί). 2. Παλιούρι, Τοκμάκι, Αλπουχώρι, Ιμπλεντίν, Τσαμπάζ, Καρλί, Ελληνοχώρι (Βουν'ήσ'ιοι). Ανατολικώς του Διδυμοτείχου περί τον Έβρον και πέραν αυτού: 3. Κουστή, Λουλί, Ψαθάδες, Καράμτζα, Καβακλί, Γιαούπ, Κούρτ, Ζαλ'φάκ', Τσιαλί, Καράιλια, Τσιφλικάκ', Γενίκιογλου, Εσκίκιογιου, Πραγκί, Πετράδες, Κούλελι, Καπουτζί (Περατ'ν'οί, Γκραβαντίρδις, Τσοκμάν'δις). Νοτίως δε περί το Σουφλί. 4. Καρά Μπεηλί, Σαλτίκ', Μάντρα, Σουφλί, Κουρνουφουλιά, Δαδιά, Καβατζίκ', Πασμακτσί, Κιουπλί, Ντογαντζί. Δια την απόδοσιν των φθόγγων των τοπικών ιδιωμάτων βλ. Στ. Κυριακίδου, Ελλην. Λαογραφίαν, 1923 σελ 432 κε. Περί του γλωσσ. Ιδιώματος Σουφλίου βλ του αυτού, Γλωσσογεωγραφικά εν Λεξικογρ. Αρχείω τ. ΣΤ' σ 379, Δια τεχνικάς δυσκολίας οι άρρινοι ηχηροί φθόγγοι εδηλώθησαν δια λατινικών στοιχείων. Κιιράν= τουρκ. Χολέρα, καρράτσχια= δρύς, τεπέ= κορυφή, ύψωμα, guiβguιρ= τοίχος λιθόκτιστος, Dομάν= καπνός κατ' άλλον “κακός αγέρας”, θαν ουdάς= σαν δωμάτιο].
Τόπος Καταγραφής
Άδηλου τόπουΧρόνος καταγραφής
1923Πηγή
Γ. Α. Μέγας, Λαογραφία Ζ, 1923, σελ. 465 – 466Συλλογέας
Ευρετήριο και είδος πηγής
Λαογραφία, Ζ, ΠεριοδικόΣχετιζόμενα κείμενα
Βλέπε παραδόσεις περί ασθενειών Γ. Α. Μέγα σε. 466 – 488Τύπος τεκμηρίου
ΠαραδόσειςTEXT