Εμφάνιση απλής εγγραφής

dc.contributor.authorΖωγραφάκης, Ιωάννης Ν.
dc.coverage.spatialΚρήτη
dc.date.accessioned2016-01-15T11:09:22Z
dc.date.available2016-01-15T11:09:22Z
dc.date.issued1890
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/20.500.11853/296055
dc.languageΕλληνική - Κοινή ελληνική
dc.language.isogre
dc.rightsΑναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές
dc.rights.urihttps://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.el
dc.titleΕις πολλούς επικρατεί η πρόληψις ότι ο φυτεύσας καρυάς μέλλει ν’ αποθάνη όταν ο κορμός αυτής αποκτήση πάχος ίσον με το του τραχήλου του. Η πρόληψις αυτή είναι συνδεδεμένη μετά τινος άλλης καθ’ ην τα δένδρα και ιδίως τα παλαιά περιφρουρεί και φυλάττει ως ιερά θεότης της (στοιχειό) εν αυτής έχουσα την κατοικίαν της. Εν Γραμματικώ, χωρίω του δήμου Μαραθώνος εν Αττικήν, υπήρχε καρυά τη παλαιά και εις το κοίλον του κορμού αυτής επίστευον οι άνθρωποι ότι εκρύπτετο μία λάμια, την οποίαν οι κύνες βλέποντες περιεκύκλωνον και ήρχιζαν τα υλακτώσι και να ορύενται. Προς αποτροπήν δι του κακού τούτου έβαλαν πυρ και απετέφρωσαν το δένδρον τούτο. Τοιαύτα τινά και άλλα πολλά πιστεύει ο λαός περί της υπάρξεως την εντός δένδρου κεκρυμμένον Στοιχειών. Αλλά πόθεν προέκυψαν αι παράδοξαι αυταί δοξασίαι; Γνωρίζομεν ότι πολλά των αρχαίων αγαλμάτων και ιδίως τα ξόανα, τα προ της Δαιδάλου εποχής, κατεσκευάζοντο εκ κορμών δένδρων και ιδίως την αυτήν ιερών εις την θεότητα ην παρίστανον. Ου μην αλλά και αυτών των χρυσελεφαντίνων αγαλμάτων (ως του της Αθήναις του Φειδίου) κατεσκευάζετο κι ξύλου κατά το αρχαιότερον επικρατούν έθιμον, καθ’ ο πάντα τα αγάλματα κατεσκευάζοντο εκτης ύλης ταύτης. Ο δε Παυσανίας περιγράφει τα είδη του ξύλου τα εν χρήσει εν τη αγαλματοποΐα: αι οποία και ημείς καταμαθείν ηδυνήθημεν τοσάδε ην αφ’ εν τα ξόανα εποιούντο, έβεννος, κυπάρισσος, αι κέδροι, τα δρύϊνα, η μίλαζ, ο λώτος, τω δε ερμή τω Κυλληνίω τούτω μεν από ουδενός, θύου δε πεποιημένοι το άγαλμα εστίν.» Και σήμερον δε εις το Τέμπλον την αναλυσίν μεταχειρίζονται αποκλειστικώς σχεδόν τα κυπαρίσσια ξύλα, λόγω μεν στερεότητος και ευωδίας, αλλ’ ίσως ένεκα των ανωτέρω δοξασιών. Εκ της χρήσεως ταύτης τον ξύλον εξ εν παρήγουτο δια της τέχνης μεν, αλλ’ αίφνης και ως εξ αυτομάτου παντομένων δένδρων ιδέα του λαού. Παραβλητέον δε προς τοις ανωτέρων και το εξής αναφερόμενον υπό του Παυσανίου περί του Διοσκούρων (Παυς. Μεσην. XVI 5) ενταύθα οι Διόσκουροι δύνανται να φανώσιν εις τα φαντασιώδη όμματα των απλών πασί θεότητες της αχράδος, φύλακες αυτής (στοιχεια). Άλλ’ οι προγενέστεροι ημίν ιπίστευον ότι κι το δένδρον εγεννέντο θεότητες αυτόχρημα πραγματικαί και ζώσαι ουχί δια της ομίλης και της γλυφίδος ουχί δια της τέχνης, αλλ’ υπό μυστικής τινος υπερφυσικής ενεργούσης δυνάμεως. Τοιαύται ήσαν αι νύμφαι αι θρέψασαι κατά πρόνοιαν της Αφροδίτης του εκ του Αγχίσου υϊόν αυτής Αινείαν (Όμηρ. Υμν. IV εις Αφρδ. 257 – 266). Επίστευον δε ότι όταν τα δένδρα ταύτα ξηρανθώσι και αποθάνωσιν, αποθνήσκουσι συγχρόνως και αι εξ’ αυτίν γεννηθείσαι νύμφαι. (Όμηρ. Υμν. IV εις Αφροδ. 269 – 272). Εκ του τελευταίου δε τούτου προέκυψε και εις το λαόν η ιδέα ότι ο φυτεύον καρύαν θα αποθάνη εξάπαντος άμα ως ο κορμός αυτής αποκτήση όγκον ίσον με τον του τραχήλου του.
dc.typeΠαραδόσειςel
dc.description.drawernumberΠαραδόσεις ΚΣΤ΄ - ΛΣΤ΄
dc.relation.sourceΑρ. 202, σελ. 10, 2, Κρήτη, Ζωγραφάκης
dc.relation.sourceindex202
dc.relation.sourcetypeΑρχείο χειρογράφων
dc.description.bitstreamD_PAA_04794w, D_PAA_04794w2, D_PAA_04794w3
dc.subject.legendtitleΗ Καρυά
dc.subject.legendΠαράδοση ΚΖ
edm.dataProviderΚέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνώνel
edm.dataProviderHellenic Folklore Research Center, Academy of Athensen
edm.providerΚέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνώνel
edm.providerHellenic Folklore Research Center, Academy of Athensen
edm.typeTEXT
dc.coverage.geoname6697802/Κρήτη


Αρχεία σε αυτό το τεκμήριο

ΑρχείαΜέγεθοςΤύποςΠροβολή

Δεν υπάρχουν αρχεία που να σχετίζονται με αυτό το τεκμήριο.

Αυτό το τεκμήριο εμφανίζεται στις ακόλουθες συλλογές

  • Παραδόσεις
    Παραδόσεις ή θρύλοι λέγονται οι λαϊκές προφορικές διηγήσεις που συνδέονται με συγκεκριμένους τόπους, χρόνους και χαρακτήρες, και θεωρούνται αληθινές.

Εμφάνιση απλής εγγραφής

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές
Εκτός απ 'όπου διευκρινίζεται διαφορετικά, η άδεια αυτού του τεκμηρίου περιγράφεται ως Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές