Μπράικο

Τα χρόνια της Σέρβικης κατοχής,ένας αξιωματικός έφερε στο Περτούλι τον άρρωστο αδελφό του. Ο άρρωστος αγάπησε την όμμορφη κοπέλλα του μυλωνά, που όπως λέγαν στο χωριό δεν είταν γκαρδιακό παιδί του. Ο αδερφός του κοριτσιού ένα άγριο τσιοπανόπουλο του βουνού,ζήλεψε την αγάπη τους και ορκίστηκε εκδίκηση να πάρει για την πσοσβολή. Μια μέρα,που η αδελφή του,τούφερε στη στάνη ψωμί,την πίανει και την βιάζει. Άλλη μέρα στένει καρτέρι στη βρύση και πνίγει τον αγαπητικό της, που ξεψυχώντας προφέρει τη λέξη ‘’Μπράικο-Μπράικο’’. Το κορίτσι σαστισμένο,παρακολουθεί το πάλαιμα.Κάποια στιγμή που βλέπει να λυγίζει ο αγαπημένος της παίρνει λιθάρι κοφτερό και με μανία το καταφέρνει στο κεφάλι του αδελφού της. Το πετυχημένο χτύπημα τον σκοτώνει. Το κορίτσι κατατρομαγμένο,κατεβαίνει στο μύλο, όπου μαθαίνει ότι ο πατέρας της, μπερδεύτηκε στις μυλόπετρες και τσακίστηκε. Απελπισμένη, ανεβαίνει στο δοκάρι του μαντανιού, κουλουριάζεται στο χοντρό ξύλο και μοιρολαγάει. Μένει εκεί στο δοκάρι μέρες και μοιάζει έτσι αναμαλλιασμένη σα μπούφος. Στο μύλο έρχονται εκδρομή τα παιδιά του σχολείου, που βλέποντας την,την περνούν για κάποιο ξωτικό πουλί. Από μακριά τα παιδιά αρχίζουν και την πετροβολούνε. Ένα λιθάρι την χτυπά στο κεφάλι και την ζαλίζει. Γέρνει και με ορμή πέφτει στο νερό του μαντανιού. Όταν την βγάλαν, είταν πεθαμένη. [Σημ. Η γριά Ρόιδω επέμενε να λέει,ότι κι’αυτή πολλές φορές άκουγε να βγαίνει απ’το βουνό η παραπονιάρικη φωνή Μράικο αλλά ποτές της δε μπόρεσε να την εξηγήσει. Η λέξη είναι Σλαυική και σημαίνει ‘’Αδερφέ Αδερφέ’’.Πιθανά είταν η επίκληση του σκοτωμένου προς τον αδερφό του.