Εμφάνιση απλής εγγραφής

Ο όφις

Ανέφερά που εν ταίς συλλογαίς μου το ανέκδοτον περί τινος όφεως, του οποίου την φωλεάν ευρόντις οι θερισταί υπέκλεψαν τα μικρά του και τα έθεσαν μακράν εις άλλο μέρος περιμένοντες να έλθη ο όφις και να ίδωσι ει θα έκαμνε. Επανελθόντος δε τούτου μετ’ ολίγον και μη ευρόντος τα μικρά του, υποστευθείς δε την επιβουλήν την θεριστών τόσον εμάνη κατ’ αυτών ώστε ελθέν εις την υδρίαν του ύδατος την εξήμενεν εν αυτή του ιού του ίνα τοις δηλητηρίαση. Αλλ’ ότε ούτος μετ’ ολίγον έγεινεν άφαντος οι θερισταί έθεσαν πάλιν εις την φωλεάν τα τέκνα του. Επανελθών δε κι δευτέρου και ωρών αυτά μετεμελήθη δι’ όσα κατά την θεριστών έπραξε και ίνα σώση αυτούς εκ του βεβαίου θανάτου, θεωρώ αυτούς αθώους προσήλθεν εις την υδρίαν του ύδατος και περιελιχθής αυτήν ηδυνήθη δια πολλών συντρόφων να την αναποδογυρίση και χύση το εν αυτή δηλητηριασμένον υγρόν. Ταύτα διηγήται η παράδοσις των χωρικών και αν μεν πράγματι ο όφις το υφ’ όλον μισούμενον και διωκόμενον τούτο ζώον ως επιβλαβέστατον εις τον άνθρωπον θεωρούμενον κέκτηται ή όχι τόσην νοημοσύνην και διακριτικότητα εις εμέ είναι αδιάφορον. Παρατηρώ μόνον ότι η ανωτέρω παράδοσις ουδέν άλλο είναι ειμί απήχησις παρομοίου συμβεβηκότος, όπερ με μικράν τινά παραλλαγής διηγείται ο Παυσανίας ότι συνέβη εις την Αμφίκλειαν της Φωκίδας (Φωκίδα ΧΧΧΙΙΙ, 9 και 10). Η δε πίστις ότι εισέρχονται όφεις εις την κουλίαν των ανθρώπον και μάλιστα των νηπίων, του γάλακτος οζόυτην, προήλθε βεβαίως εκ την εν τη κοιλία παρασίτον ελμίνθων και ταινιών, ού, οι αυλοί θεωρούσιν ες όψεις. Ούτως οι αλβανόγλωσσοι Στερεοελλανίται βλέποντες τα έντερα της χελώνης (και υπάρχουσιν εν Ελλάδι πολλαί τοιαύται χερσαίαι) ομοιάζοντα με όφεις, πιστεύουσιν ότι αι χελώναι γεννώσι τα φίδια. Και άλλη πρόληψις υπάρχει κατά των φιδιών ότι δηλαδή ο μόλυβδος κυνηγή ταύτα και ευκόλως φονεύονται και υπο του πλέον αδεξίου σκοπεντού. Ο κ. Ν. Γ. Πολίτης πραγματευόμενος περί της αστραπής και του κεραυνού αναφέρει και την πρόληψιν ταύτην: η ετέρα (πρόληψις) αρχαικώτατον προφανώς έχουσα χαρακτήρα έτσι κοινοτάτη και πασίγνωστος: "Η αστραπή κυνηγά, τα φίδια". Η δοξασία αυτή μετέπεσεν εις πρόληψιν επίσης γνωστοτάυτην ότι "το βόλι κυνηγά τα φίδια" Πιστεύουσι δε ότι ο πυροβολέν κατά όψεως αναποφεύκτως επιτυγχάνει αυτόν εν Κύπρω αναφέρουσι τούτο μόνον εις την ιοβολωτάτην κουφήν. Την ίδιαν πτόληψιν αναφέρει και ο Λουκάς εν τη Πανδώρα (τ. ιθ' σελ. 158) "λέγεται δε ότι το όπλον και τυφλώς αν ραφθή το επιτυγχάνει (το φίδι κονήν), διότι ως φαίνεται, έχει ιδίαν ηλεκτρικήν δύναμιν" Αλλ’ αν η αστραπή κυνηγεί τα φίδια ή ο όφις έλκει καθ’αυτού τον μόλυβδον ως κεκτημένος ιδίαν τινά ηλεκτρικήν δύναμον. Τούτο είναι αβέβαιον. Το βέβαιον είναι ότι η πρόληψις αύτη μετέπεσεν αξ’ άλλης προλήψεως των προγόνων μας, οίτινες ως λέγει ο Όμηρος, επίστευον ότι ο σίδηρος εφέλκεται τους άνδρας. (Οδυσσ. Τ. 13) Περί της προλήψεως ταύτης ανέφερα και άλλοθι που εν ταις συλλογαίς μου. [Σημείωση: Εν χωρίω δραμματικώ του δήμου Μαραθώνος εις θέσιν Σέλης υπάρχει πλησίον του ναΐσκου του Αγ. Ιωάννου δρύς κεραυνόπληκτος, ήν ιδίους όμμασιν είδον μεταβαίνων εκείθεν εις Ραμνούντα. Πιστεύουσι δε ότι εκεί ο θεός εφόνευσε μιαν λάμιαν με τον κεραυνόν].

Αρχεία σε αυτό το τεκμήριο

Αυτό το τεκμήριο εμφανίζεται στις ακόλουθες συλλογές

• Παραδόσεις
  Παραδόσεις ή θρύλοι λέγονται οι λαϊκές προφορικές διηγήσεις που συνδέονται με συγκεκριμένους τόπους, χρόνους και χαρακτήρες, και θεωρούνται αληθινές.

Εμφάνιση απλής εγγραφής