Ο κουτσοκεφαλισμένος Δεσπότης

Στο σπήλαιο της αγιάς Σοφιάς της Τοπολιανής ένα διαμέρισμα του σπηλαίου που περιφράσσεται από σταλαχτίτες λέγεται δεσποτικό, γιατί σύμφωνα με την παράδοση, που μ’ αυτή συμφωνεί και η Κρητηίδα του Αντωνιάδη, ήταν κρυμμένος εκεί ο εθνομάρτυρας επίσκοπος Κισσάμου Μισαήλ ψαρομήλιγγος στο 14ο περίπου αιώνα και εκεί υπέστη εκουσίως το υπέρ πατρίδος μαρτύριον μετά του αδελφού του, αρχηγού ψαρομήλιγγου. Τους εφόνευσε και τους δύο κατά διαταγήν αυτών των ίδιων, με πιστόλα ο ανεψιός τους ψαρομήλιγγος. Αυτός, δεμένος με τον όρκο από το θείο και πατέρα του, έκαμε τους φόνους αυτούς για να κόψη τα κεφάλια των που τα παρουσίασε στον ενέτον διοικητήν. Μ’ αυτό εθεωρήθη έμπιστος στην ενετική διοίκηση κι έτσι ελεύθερος έδρασε και διωργάνωσε την επανάσταση των ψαρομηλίγγων. Ο λαός ακόμη δείχνει το δεσποτικό και ένα σταλαχτίτη μεγαλοπρεπή με πράσινο χρώμα που έχει το σχήμα αποκεφαλισμένου ιεράρχου και τον ονομάζει ο λαός «ο κουτσοκεφαλισμένος δεσπότης». Μπροστά στο ναϋδρίο της αγιάς Σοφιάς στο 1915 που καθαρίζανε την αυλή από τους βράχους βρέθηκαν δυο σκελετοί χωρίς κεφάλι και λένε πως ήσανε οι σκελετοί των εθνομαρτύρων ψαρομηλίγγων και ετάφησαν κάτω από την αγία Τράπεζα.