Τι πιστεύουν οι Κρητικοί για τους σεισμούς. Τα άστρα που πέφτουν στην γή. Πως χώρισαν η Κυκλάδες. Η καταστροφή του Ηρακλείου. Η τρομερή πρόληψις του «βασανίσματος». Η καταραμένη κερένια κούκλα. Ο Μητσάκης για τις γυναίκες. Μια ρεκλάμα ξενοδοχείου. «Σπέφσατε!.. Σπέφσατε!...» κ.τ.λ. κ.τ.λ.

Να μερικές Κρητικές δοξασίες για τους σεισμούς, αρκετά επίκαιρες σήμερα που η ατυχής νήσος επλήρωσε πάλι τον φόρον της στον Εγκέλαδον : Οι Κρητικοί πιστεύουν πως, όταν πέση κανένα άστρο στη γή, γίνεται σεισμός, βουλάει ο τόπος και πλημμυράει όλος από τη θάλασσα. Έτσι, λένε, έπεσε μια φορά ένα άστρο και χώρισε τη Σαντορίνη και τα άλλα νησιά του Αιγαίου από την Κρήτη και γίνηκε θάλασσα ανάμεσα τους, γιατί πριν ήσαν ενωμένα. Λένε ακόμα οι γέροι Κρητικοί πως, μια φορά που έγινε ένας μεγάλος σεισμός στην Κρήτη, τα βώδια μουγκρίζανε, μεγάλοι βράχοι κατρακυλούσαν από τους γκρεμούς στη θάλασσα, κορυφές των δέντρων αγγίζανε στη γή από το δυνατό σεισμό, και τρομερή βοή ακουγότανε από τα βάθη και τα τρίσβαθα της γής!... Τότε κατεστράφη και το Ηράκλειο και βγάλανε οι Κρητικοί ένα τραγούδι, που λέει : Η θάλασσα ακίνητη κι οι τέσσερες ανέμοι τρία λεπτά βολά η γής, βγάνει καπνούς και τρέμει. Χαλάνε χώρες και χωριά, σαν όταν πέφτη άστρο μα δεν εχάλασαν πολλά, σαν το Παντέρμο Κάστρο. (Ηράκλειο). Επίσης πιστεύουν οι Κρητικοί πώς, όταν κάμη σεισμό, εκείνος που θα κατορθώση να περπατήση πισωπατώντας την ώρα που τρέμει η γής, θα του συχωρεθούνε τόσες αμαρτίες, όσα βήματα προφτάση να κάνη… Υπάρχει ακόμα η εξής πρόληψις στην Κρήτη : Όταν θέλη, λένε ένας παπάς να βασανίση εκείνον που του έκαμε κακό, φτιάχνει μια κερένια κούκλα μικρή, που να μοιάζη του εχθρού του, μ’ ένα φυτίλι στην μέση, κι όταν πάη να λειτουργήση στην εκκλησία, ανάβει το φυτίλι της κούκλας και λέει μια κατάρα. Έτσι ο εχθρός του λυώνει μέρα με την ημέρα, δεν βρίσκει γιατρειά, κι όπως λέει το τραγούδι : Μούδε γιατροί τον γιατρεύουνε, ούδ’ άγιοι τον βοηθούνε… Εκτός αν πάη στον παπά και του εξομολογηθή το κρίμα του και του ζητήση συχώρεσι. Τότε ο παπάς σβύνει το φυτίλι της κούκλας και γίνεται καλά ο «βασανισμένος». Αλλοιώς θα λυώνη λίγο – λίγο σαν το κερί της κούκλας, κι’ όταν αυτή αποκαή στην εκκλησιά, θα τελειώση κι αυτού η ζωή του!… Ρώτησαν κάποτε τον αλησμόνητο Μιχαήλ Μητσάκη, τι ιδέα έχει για τις γυναίκες. – Η γυναίκες; … απάντησε ο συγγραφεύς της «Θλίψεως του Μαρμάρου». Για να τις γνωρίση κανείς καλά, πρέπει να γνωρίση τις κακές, τις άμυαλες και τις άπιστες. Γιατί αυτές είνε η περισσότερες. Η καλές γυναίκες είναι ελαχιστότατες. Άγγελοι δε δεν υπάρχουν καθόλου επί της γής αυτής!... Κατά την παλαιάν καλήν επόχή της φτήνειας και της αγραμματοσύνης – εκ των οποίων δυστυχώς η Δευτέρα διατηρείται και σήμερον, σε μεγαλείτερο μάλιστα βαθμό – κάποιος Θεσσαλόνικεύς ξενοδόχος είχε κυκλοφορήση στην πόλι του την κάτωθι έντυπη ανακοίνωσι για το ρεστωράν του «Σπέφσατε.. Σπέφσατε στο ξενοδοχείον μας. Θα φάγεται τα υποκάτοθεν γραμένα πολύ φτηνά ξαθ υα εφχαριστιθήται δια τον δήπνον όπου θα φ’αγεται από τα φαγητά του Ξενοδοχοίον Κωνσταντινουπόλεως. Τημαί φαγητών : Σούπα ηζωμόν παράδες 20, Η πόρτσια όλα τα φαγητά από ‘κρέας παράδες 60, Κρέας με ζαρζαβλατη πόρτσια παράδες 40, ψάρη ήτη πηλάφι και Μακαρό παράδες 40, διάφορα γλυκίγματα παράδες 40. Όλα τάφτα στην Θεσαλονίκη στην σκάλα στο σηγτριβάνη Αντικρά, αριθμόν 21 ξενοδοχείον Κωνσταντινουπόλεως, τη 3 Ιανωαρίου 1886».