Άγια Φωθιά

Έξω από το χωργιό Καλλονή σ' ένα γραφικώτατο τοπείο βρίσκονται τα ερείπια της Βυζαντινής εκκλησίας Αγία Φωθιά. Έχει τοιχογραφίες Βυζαντινές και θεωρείται πως είνια η εκκλησία της Αγίας Φωτεινής που έχτισε ο Νικηφόρος Φωκάς. Θρύλος; Ιστορία; Πλάϊ στην εκκλησία εχτίστηκαν αργότερα κελλιά για καλόγρηες. Εκεί εμόναζαν επί πολλά χρόνια γυναίκες, ως που σιγά σιγά με το θάνατο, έφυγαν όλες απ' αυτόν τον κόσμο και έμεινε μία τελευταία. Όταν ήρθε η ώρα του θανάτου της είδε στον ύπνο της την Αγία Φωτεινή που τη διέταξε να κάμη ένα σφουγγάτο και να φωνάξη ανθρώπους να παρασταθούν στο θανατό της. Η καλόγρηα έκαμε το σφουγγάτο και μετά βγήκε στον περίβολο του μοναστηργιού και εφώναξε “αι Σκυλλιανοί ελάτε γιατί ποθαίνω να με θάψετε”. Οι χωργιανοί έτρεξαν, αλλά την βρήκαν πεθαμένη. Την έθαψαν, έφαγαν το σφουγγάτο και εμακάρισαν την μνήμη της κι' έφυγαν. Από τότε το μοναστήρι ερημώθηκε, η εκκλησία μισογκρεμίστηκε και βάτοι εφυτρώξανε μέσα. Εσχάτως Ιταλός αρχαιολόγος έξυσε και παρέλαβε αξιόλογο κομμάτι τοιχογραφίας, τον διαμελισμόν του Χριστού εις το Άγιον Δισκοπότηρον.