Παναγία
15η η Κοίμησις της Θεοτόκου. Μεγάλο πανηγύρι, διασκέδασις, ύψωμα. Ύψωμο: Ένα κομμάτι από την λειτουργία (προσφορά) που προσφέρει ο εορτάζων την ονομαστική του εορτή εις τον Παπά. Το κομμάτι αυτό βγαίνει από το μέρος, που έχει τη σφραγίδα, αποτύπωμα ξύλινης σφραγίδας με το σταυρό, με το ΙΣ – ΧΣ και άλλα ιερά κεντήματα. Ύψωμα, Υψώματα. Όλη η εορταστική ετοιμασία του εορτάζοντος και κυρίως το γεύμα, εις το οποίον καλεί τους συγγενείς και φίλους. Μετά το γεύμα, συζυτήσις, αστεία, τραγούδια. Ο παπάς περιέρχεται τα σπίτια όλων των εορταζόντων. Όλοι εισέρχονται, σηκώνονται όλοι. Παίρνει τη λειτουργία, βγάνει πάλι ύψωμο απαγγέλων μιαν ευχήν και το προσφέρει εις τον εορτάζοντα. Του προσφέρει και κερί «ούτω λαμψάτω το φως υμών» και κρασί. Παίρνει σιτάρι βρασμένο και το σκορπάει προς τα άνω απαγγέλων «ευλόγησον ο Θεός ημών τον σίτον, τον οίνον και το έλαιον, ψέλνει μαζί με τους συνδαιτυμόνας το Απολυτίκιον εύχεται και φεύγει. Κατά την τελετήν όλα τα προσφερόμενα και ευλογούμενα τα υψώνει (σηκώνει) και κατόπιν τα προσφέρει. Ίσως από αυτό η λέξις ύψωμα. Επειδή όμως έχει αποκτήσει τελετουργικήν σημασίαν έχει μεταφρασθή και λέγεται: Το σηκώνει ο Παναγιώτης: Εορτάζει ο Παναγιώτης το όνομα του και του τραβάνε το αυτί, όταν είναι παιδί. Και γίνεται λογοπαίγνιον, διότι σηκώνει, το σήκωσε: σημαίνει: τρελλάθη. Όταν φύγη ο παπάς, συνεχίζεται η διασκέδασις επ’ ολίγον ή πολύ και κατόπιν εξέρχονται, δια να επισκεφτουν και άλλους, που το σηκώνουν, να τους χαιρετίσουν σε όλες τις ονομαστικές εορτές.
Τόπος Καταγραφής
Αρκαδία, Μεγαλόπολη, ΔιρράχιοΧρόνος καταγραφής
1970Πηγή
Λ. Α. αρ. 3502, σελ. 18, Θεοδώρου Κ. Μαυροειδή, Διρράχιον Μεγαλουπόλεως, 1970Συλλογέας
Ευρετήριο και είδος πηγής
3467, Αρχείο χειρογράφωνΤύπος τεκμηρίου
ΠαραδόσειςTEXT