Άγιος Ανδρέας

Ο συγγραφέας αναφέρει περί του Αγ. Ανδρέου ότι : μετέβη εις τα περίχωρα των Πατρών διδάσκων τον λόγον της αλήθειας, περιπλανηθείς δε εις τόπους δύσβατους, αφίκετο και εις το εν τω μέσω των ορέων κείμενον χωριό Γουρσούμιστα, του Δήμου Φαρών, ένθα οι εγχώριοι κακώς εδεδιώχθησαν αυτόν. Αυτόθι μέχρι τούδε δείκνυνται δύο πλάκες και εν τη μία μεν απετυπώθη η αριστερή καρβατίνη (υπόδημα) του αποστόλου, εν τη ετέρα δε ο αριστερός πούς άνευ υποδήματος, άτε πιθανώς απολέσαντος τούτο του Αγίου κατά την φυγήν. Η παρά των Γουρμιστιωτών αναφερομένη περί του Αποστόλου παράδοσις έχει ως εξής : «Ο Απόστολος Ανδρέας έτρεχε ‘ς τα βούνα της Αχαγιάς για να κρυφτή, επειδή οι στρατιώτες ήθελαν να τον πιάσουν και να τον σταυρώσουν. Πολλές ημέρες επερπατούσε απελπισμένος γιατί δεν ήξερε που να κρυφτή. Από τα πολλά φθάνει ‘ς τη γουρσούμιστα, και πρίν μπή στο χωριό συντυχαίνει ένα χωριάτη, που ‘σπερνε ‘ς το χωράφι του και του λέει : «αν δής τίποτε στρατιώτες και σε ρωτήσουν που ίσα ‘κρύφτηκα, να μη τους το μαρτυρήσης πως ήρθα δώ, γιατί θα με πιάσουν και θα με σταυρώσουν». Ο Γουρσουμιστιώτης δες ήξερε πως ήταν ο Άγιος και απόρησε έπειτα ότες είδε οτι μπροστά έσπερνε και πίσω ‘φύτρωνε. Και μ’ όλο πούννοισε ότι θάμμα θα ‘τανε κανενός Αγίου, δεν εφύλαξε την υπόσχεσή πούδωκε, και ότες οι στρατιώτες τον ‘ρώτησαν, αυτός μονομιάς ‘φανέρωσε ένα μεγάλο δένδρο πούχε ανέβη ο Άγιος, κ’ έτσι τον έπιασαν, τον έδεσαν ‘πιστάγκωνα με τα σίδερα και τον έφεραν στη Πάτρα, όπου τον σταύρωσαν ανάποδα, απάνω τα πόδια και κάτω το κεφάλι