Όταν η Ιθάκη ήταν άγνωστη με τ’ όνομά της, το Μεσαίωνα, τήνε λέγανε Cefalonia Piccola. Δεν είχε κόσμο εδώ στη χώρα παρά μονάχα τσοπάνηδες. Επερνούσε ένα βενετσιάνικο καράβι ποδισάρικο, που μπήκε στο λιμάνι. Ο καπετάνιος είδε καπνό ανάμεσ’ απ’ τα δέντρα και τη νύχτα είδε κάτι φωτερά, που κουνιόντανε. Το πρωΐ, πώλισε μερικούς ναύτες του και τράβηξε κατά κει πάνου. Είδε μερικά τσοπανόσπιτα κι ήρτε σε λόγια με δαύτους. – Τι είσαστε σεις; - Που εγυρίζετε όλη νύχτα με τα φώτα; - Εγέννησε η γυναίκα μου του λέει ένας τσοπάνος και πήαμε να φέρουμε τη μαμμή (ίσως από την «Παλιά-Χώρα» που ήταν στο βουνό και να ήτανε συνοικισμός τότε). Ο καπετάνιος, του έκαμε καλή εντύπωση το νησί, είδε τα δάση του, που ήτανε καλά για καράβια κι’ έκαμε αναφορά στην Κυβέρνησί του. Εβάφτισε και το παιδί του Τσοπάνη κι’ από τότε είπανε την Ιθάκη: Isola di val di Compare. Από τότες εγνωρίσανε καλά το νησί οι Βενετσάνοι κι’ εβάλανε και πριόνι στα δέντρα του (όλο πουρνάρια και κουμαριές) και τα κόψανε. Υπάρχουν ακόμα τέτοιες ονομασίες. [Στον Περνομαζό = μάζες περνάρια, στα δέντρα = δρύς, στην Αριά= δρύς ή αρία;]