Πολίτευμα των Μηλίων κατά τους προ της Επαναστάσεως του 1821 χρόνους

Κατά παλαιάν παράδοσιν ο πληθυσμός της Παλαιάς Χώρας η Ζεφυρίας ηραιώθη επαισθητώς ένοκα ενσκηψάσης πανώλους προ 80 ετών: και τω όντι τα ερείπια της Ζεφυριάς μαρτυρούσι πόλιν τουλάχιστον υπό 20000 ανθρώπων οικουμένην. Εγώ ηρίθμησα εν τοις βιβλίοις της καντζηλαρίας 300 και επέκεινα επίθετα οικογενειών, αίτινες δεν υπάρχουσι πλέον εν τη νήσω. Εκ των εγκρίτων οικογενειών μόναι η οικογένεια Ταταράκη και η οικογένεια Αρμένη σώζονται. Τα λείψανα των κατοίκων της Ζεφυρίας μετώκησαν εις την νυν πρωτεύουσαν της νήσου Πλάκαν και Κάστρον. Ενέσκηψε δε η πανώλης κατά την του λαού παράδοσιν δια τον εξής λόγον Αρχιρρεύς τις εσυκοφαντήθη ότι είχεν αθεμίτους σχέσεις μετά τίνος νεάνιδος. Τοσαύτη δε κατακραυγή ηγέρθη κατ’ αυτού ώστε ηναγκάσθη δια ν’ αποδείξη την ανικανότητά αυτού προς διάπραξιν αμαρτίας τοιαύτης, να επιδείξη εν μέση τη Εκκλησία τοις παρισταμένοις, μετά την διανομήν του αντιδώρου τα αιδοία αυτού βεβλαμμένα όντα. Μετά την πειστικωτάτην όμως ταύτην απόδειξιν απήλθε πλήρης οργής και εξελθών της πόλεως εγονυπέτησε και αποκαλύψας την κεφαλήν κατηράσθη να μη μείνη πέτρα επάνω στην άλλη πέτρα η κατάρα τού φιλεκδίκου Αρχιερέως επληρώθη κατά γράμμα. Επήλθε η πανώλης και τους μεν των κατοίκων τους πλείστους εθέρισε, τους δε ηνάγκασε να μετοικήσωσιν αλλαχού της νήσου. Έκτοτε δε και ο πέριξ αήρ εμολύνθη τόσον ώστε η χώρα νομίζεται ως το νοσωδέστερον μέρος της νήσου.