Search

Now showing items 1-7 of 7

Έχει ο αφέντης μας, αφέντη

Μανούσος, Αντώνιος (1880)

Ο Θωμόπουλος λόγου ποιούμενος περί της πλουσίας αρχοντίσσης Δανιηλίδος εν Πάτραις επί Βασιλείου Α’ του Μακεδόνος, αναφέρει επιτόπιον παράδοσιν ην λέγει ότι ήκουσε παρά γέροντος καθ’ην: «Μια μεγάλη βασίλισσα της οποίας ήταν άμετρος ο πλούτος, κατοικούσεν εις Υψηλά Αλώνια και ότι το μονάκριβο παιδί της απέθανε και ετάφη ‘ς τον Άγιον Ανδρέα». Είναι αληθές ότι η συνοικία των Υψηλών Αλωνιών, ήτο μία των πρώτων ή μάλλον των αριστοκρατικών συνοικιών, και τούτο δηλοί ή άλλοτε, προ της ισοπεδώσεως, απαντώσα αυτόθι πληθύς Βυζαντινών το πλείστον κτιρίων. Αλλά δεν πιστούται άλλοθεν ότι και η Δανηλίς αυτόθι κατώκει».

Θωμόπουλος, Στέφανος Ν. (1888)

Οι εν Τούρκοι ένεκα της υπό των κατοίκων παρασχεθείσης εις αυτούς κατά των Ενετών συνδρομής επί τοσούτον εφαίνοντο ήπιοι, ώστε ου τόνον εις τους Πατρείς επέτρεπον κατά το δοκούν να εκτελώσι τας θρησεκυτικάς τελετάς των, κτός μόνον κωδωνοκρουσίας αλλά και να εγείρωσι τα λεγόμενα Αναθέματα, δηλονότι τρόπαια εκδικήσεως κατά τινων εκ των καταθλιβόντων αυτούς ενίοτε προκρίτων του ΙΗ αιώνος. Αφού ο διάπυρος ούτος λαός εξήντλει πάν μέσον διεκδικήσεως και ικεσιών άτε στερούμενος δικαστηρίων, ρητορικών βημάτων και εφημερίδων, κατέφευγεν εις το τελευταίον μέτρον του να αφιερώση τους καταθλίβοντας Κοτζαμπάσιδας (προύχοντας)εις τα’ακάθαρτα πνεύματα. Προς συμπλήρωσιν δε του αναθέματος, επρόφερον το όνομα του αδκου εις τινα φωνίαν γής, καταρωμενοι και ρίπτοντες τον λίθον της αιωνίας κατάρας. Πας ο εκεί παρευρισκόμενος εποίει το αυτό ως και μετ’ού πολύ ωρθούτο μέγας σωρός λίθων επί του αναθεμαστισθέντος τόπου. Το αποτέλεσμα του αφορισμού, κατά την κρίσιν του απλοικού λαού, ήτον ότι ο εχθρός του εγίνετο μετά θάνατον βρυκόλακας, το σώμα του δεν διελύετο εις τα εξ ών συνετέθη, τα δε τέκνα του δεν διελύετο εις τα εξ ών συνετέθη, τα δε τέκνα του κατετρόχοντο υπ’ασθενειών. Η μεγαλυτέρα περί τα τοιατα πίστις υπήρχε και υπάρχει παρα τοις χωρικοίς, οίτινες διηγούται ποικίλας τοιούτου είδους ιστορίας και κατά την μαρτυρίαν αξιοπίστων περιηγητών εξετέλουν επί παρουσία αυτών τήντελετήν του αναθέματος κραυγάζοντες ‘’Ανάθεμα στους γονέους, στην ψυχήν και στα παιδιά του..’’ Ιστέον ότι πολλά αναθέματα ιδρυμένα ήσαν εις την περιοχήν των Πατρών.’’

Θωμόπουλος, Στέφανος Ν. (1888)

Ο συγγραφέας αναφέρει περί του Αγ. Ανδρέου ότι : μετέβη εις τα περίχωρα των Πατρών διδάσκων τον λόγον της αλήθειας, περιπλανηθείς δε εις τόπους δύσβατους, αφίκετο και εις το εν τω μέσω των ορέων κείμενον χωριό Γουρσούμιστα, του Δήμου Φαρών, ένθα οι εγχώριοι κακώς εδεδιώχθησαν αυτόν. Αυτόθι μέχρι τούδε δείκνυνται δύο πλάκες και εν τη μία μεν απετυπώθη η αριστερή καρβατίνη (υπόδημα) του αποστόλου, εν τη ετέρα δε ο αριστερός πούς άνευ υποδήματος, άτε πιθανώς απολέσαντος τούτο του Αγίου κατά την φυγήν. Η παρά των Γουρμιστιωτών αναφερομένη περί του Αποστόλου παράδοσις έχει ως εξής : «Ο Απόστολος Ανδρέας έτρεχε ‘ς τα βούνα της Αχαγιάς για να κρυφτή, επειδή οι στρατιώτες ήθελαν να τον πιάσουν και να τον σταυρώσουν. Πολλές ημέρες επερπατούσε απελπισμένος γιατί δεν ήξερε που να κρυφτή. Από τα πολλά φθάνει ‘ς τη γουρσούμιστα, και πρίν μπή στο χωριό συντυχαίνει ένα χωριάτη, που ‘σπερνε ‘ς το χωράφι του και του λέει : «αν δής τίποτε στρατιώτες και σε ρωτήσουν που ίσα ‘κρύφτηκα, να μη τους το μαρτυρήσης πως ήρθα δώ, γιατί θα με πιάσουν και θα με σταυρώσουν». Ο Γουρσουμιστιώτης δες ήξερε πως ήταν ο Άγιος και απόρησε έπειτα ότες είδε οτι μπροστά έσπερνε και πίσω ‘φύτρωνε. Και μ’ όλο πούννοισε ότι θάμμα θα ‘τανε κανενός Αγίου, δεν εφύλαξε την υπόσχεσή πούδωκε, και ότες οι στρατιώτες τον ‘ρώτησαν, αυτός μονομιάς ‘φανέρωσε ένα μεγάλο δένδρο πούχε ανέβη ο Άγιος, κ’ έτσι τον έπιασαν, τον έδεσαν ‘πιστάγκωνα με τα σίδερα και τον έφεραν στη Πάτρα, όπου τον σταύρωσαν ανάποδα, απάνω τα πόδια και κάτω το κεφάλι

Θωμόπουλος, Στέφανος Ν. (1888)

Η μέλισσα και η σφήκα ήσαν αδερφάδες ‘γκαρδιακαίς και όμοιαις’ς τα πάντα. Όταν αρρώστησε κάποτ’ η μάννα τους βαριά, της επροσκάλεσε να πάνε και τίποτα στυλοτικό. Η δόλια μελίσσα έτρεξε ντούρμα με προθυμία κ’ επήγε και την επεριποήθη με το παραπάνω και την ευχαρίστησε. Η δε σφήκα ηύρε χίλιαις πρόφασαις και αιτίαις, τάχα πως δεν εμπόρειγε κ’ κείνη, δεν άδειαζε κι’ άλλα χίλια δύο ψέμματα, και ούτε επήγε διόλου ούτε για τα μάτια το κόσμου ‘που λένε, να ιδή την κατακαυμένη μάννα, όπ’εδερνότανε με το Χάρο. Κράζει πάλαι τη μέλισσα η μάννα της, ‘σαν εκόντευε να πεθάνη και την ευχήθηκε με ούλη της την καρδιά. Να ‘ναι γλυκιασμένη ‘ς ούλη της τη ζωή και γι’αυτό η μελίσσα μαζώνει και φτιάνει το μέλι, και θρέφεται με τούτο. Τη δε σφήκα την εκαταράθηκε ξεσκούφωτη, να’ναι πάντοτε πικραμένη πεινασμένη κι’αγλύκιαστη, και χαίρι και προκοπή να μην ιδή ποτέ της. Και για τούτο η σφήκες ούτε μέλι κάνουν ‘σαν της μέλισσαις, ούτε στασιό πουθενά έχουν. Η ευχή των γονέων θεμελιώνει, Και η κατάρα ξερριζώνει. (ντούρμα=Τάχιστα.λέξ. αλβανική)

Παπαζαφειρόπουλος, Παναγιώτης (1887)

“Σ' την μπομπή σου Μάρτη μου, τ' αρνοκάτσικά μου τα ξεχείμασα” [ Σημ. Α. Λέγεται παρά τοις πολλοίς, ότι ποιμενίς γραία, υγιές και ακμαίον έχουσα το ποίμνιον της μέχρι σχεδόν του τέλους Μαρτίου, ός τότε ηρίθμει την αυτήν ποσότητα ημερών μετά του Φεβρουαρίου και των άλλων μηνών, έλεγε το ανώτερω απόφθεγμα κομπορρημονούσα και τον Κύριον Μάρτιον καθυβρίζουσα. Ούτω δε οργισθείς εδανείσθη από του συναδέλφου τρεις ημέρας (και εκ τούτου έμεινε ούτος κουτσός), καθ’ ας προεκάλεσε χειμώνα δυσήμερον και δριμύτατον, εξ’ ου και η γραία κατεστράφη και το ποίμνιον όλον μεταβληθέν εις λίθους ως και τα ποιμενικά αγγεία φαίνονται εις διάφορα μέρη της Πελοποννήσου και της Στερεάς Ελλάδος. Αι δε ημέραις αυταί εισίν η 29, 30, και 31 και καλούνται σήμερον της γρηάς η ημέραις, και επικρατεί συνηθέστερα κατ’ αυτάς καιρός ανώμαλος, χιονώδης , η βροχερός, ή καθόλου ψυχρός, συννεφώδης και ανεμώδης και σπανίως σπανιώτατα ευδία. Σημ. Β. Και εν χώραις μεμακρυσμέναις αφ’ ημών απαντώσιν όμοιαι περίπου παραδόσεις. Π.χ. Εν χώρα της κεντρ. Ασίας «Μπάρεκ Μπελότσι» καλούμενη = Βελουχιστανικόν ποίμνιον, υπάρχουσι, κατά τον περιώνυμον περιηγητήν έλληνα κ. Π. Πόταγον, παρά ταις υπωρείας τους προς δυσμάς αυτών όρους πέτραι μορφήν ζώων έχουσαι και μια (πέτρα) επί της κορυφής του όρους μορφήν γυναικός επ’ ώμων παιδίον φέρουσης, η δε παράδοσις έχει ως ακολούθως : «Διηγούνται, ότι Βδελουχιστανίς ποτε πωλούσα το εκ του ποιμνίου της γάλα, ήλμεγεν εντός αυτού, όπως αυτό αυξήση και το εαυτής. Ο δε Θεός οργισθείς μετέβαλε το ποίμνιον και εκείνην ως είχε φέρουσαν παίδα επ’ ώμων εις λίθους, δηλαδή τη Νιόβη των Σοδόμων αναλόγους το αυτό ποιεί και παρά Καφρισσανοίς γυνή τις υπό του θείου εις λίθον μεταβληθείσα»( περιηγης. Ποταγού Τομ. Α’, σελ. 402).

Παπαζαφειρόπουλος, Παναγιώτης (1887)

“Τον παλαιό καιρό ακούμπαγε ο ουρανός 'ς τη γής και 'ς τη θάλασσα, και τον εγλύφανε τα βόϊδια. Είπε τότ' ο ουρανός 'ς τη θάλασσα : “Δός μου ύψο, να σου δώσω βάθο”, κ' έτσι εψήλωσ' ο ουρανός κ' εβάθυν' η θάλασσα”.

Παπαζαφειρόπουλος, Παναγιώτης (1887)