Search

Now showing items 1-10 of 15

Τον φαντάζονται ένα κοντό ανθρωπάκι με κόκκινο φεσάκι, που όποιος μπορέσει και του πάρη το φεσάκι, χαρά στη μοίρα του, θα γίνη πλούσιος. Πάει και κάθεται πάνω στα στήθη τους και τους πιέζει και δεν μπορούνε να ξυπνήσουν. “Ο Βαρυνυπνάς, βρε παιδιά, κοίτουνταν απόψ' απάνω μου και πολέμου να ξυπνήσου και δεν εμπόρου.”

Ζευγώλη – Γλέζου, Διαλεχτή (1928)

Η λαμπιδονα : ένα φώς, που λένε πολλού πώς βλέπουνε το βράδυ ή σε εξοχή ή μέσα στο σπίτι. Και λένε πώς, όποιος μπορέσει και το πιάσει αυτό το πράμα που φέγγει, και το βάλει κοντά σε λεφτά, τα λεφτά δεν τελειώνουνε ποτέ, ή σε λάδι κοντά ή σε κριθάρι κ.λ.π. Είναι κάποιος που κοιμότανε μόνον μ' ένα μικρό αδελφό του, στο σπίτι τους, και κάθε βράδυ βλέπανε ένα φανάρι και να κρατειέται από ένα χέρι και να σαλεύη πάνου στούς τοιχούς. Αυτό ήτανε λεμπισόνα. Κι η μάνα του του ίδιου ανθρώπου έλεγε πως τόβλεπε.

Ζευγώλη – Γλέζου, Διαλεχτή (1925)

Τα παιδιά που θα γεννηθούν τη νύχτα που ξημερώνουν τα Χριστούγεννα ή και την ημέρα των Χριστουγέννων (ιδίως τα μεσάνυχτα ως τον τελειωμό της λειτουργίας)τα λέμε καλικατζάροι. Η καλικατζάρα, η καλικατζαρίνα=τα θηλυκά που γεννιούνται την παραμονή των Χριστουγέννων. Είναι μια οικογένεια που ως φαίνεται, κάποιος παππούς τους είχε γεννηθεί τη νύχτα εκείνη και βρίζουν θηλυκούς και αρσενικούς έτσι (δηλ.καλικατζάρους)και μπορούν να σκοτώσουν άνθρωπο για να τους υβρίσουν. Και να γεννηθή κανένα παιδί δεν το μαρτυρούνε για να μην το βρίζουν τ'άλλα παιδιά.

Ζευγώλη – Γλέζου, Διαλεχτή (1928)

Μια βολά, λέει, ο bεονικολός εκεί πο κειτούdανε με τη ‘υναίκα dου, τη γριά Μαριώ, κι ήτονε πια μεσάνυχτα περασμένα, ‘κουσεν έναν έχτυπο στη bόρdα. Λέει: Μουρέ μα τέθοια ώρα ποιος είναι; Εγριέφτην ο άθρωπος κι εσκούdηξε dη ύναίκα dου. Λέει: Ω, Μαριώ, ιά ξύπνα. Εξύπνησε λοιπό κείνει, λέει: Μωρή ιά ‘φικράσου! Ακούς τίποτα; Λέει: Ναι. Σαματάς ακούεται μέσ’ στην αυλή. Σηκώνουdαι λοιπό σια – σια και πάνε στη gλειδαρότρυπα κ’ είdα να δούνε μέσ’ στην αυλή! Τρις αγριοϋκαικάρες, με κάτι δόδες (μεγάλα δόντια) σα τσαπούρια (τσαπούρι= κηπουρικόν εργαλείον), μακριομούρες, γεμάτες με τσι κριατσολιές, με μουστάκια! Την ώρα που τσαι θωρούνε τα κάμανε χοdρά και λειανά πάνω dώνε (κατουρηθήκανε, λερωθήκανε επάνω τους από την τρομάρα) και πάνε και πέφτουνε και κουκουλιάζουdαι gι τρέμανε σα dο φύλλα του καλαμιού. Κ’ ύστερα ακούνε κάτι σκληργιές άγριες κ’ ήτον οι ‘υναίκες εκείνες κι εσκληρίζανε που τς εκυνήαν η Παναγία κ’ ήσκιαζε τζοι (της πήγε) κάτω στα Ψαροgρέμναρα κι εφώναζε dου Χριστού: Μανώηλη – Μανώηλη! Και την άλλη μέρα βρέθησα στα συκαμιές στον Αφική (περιφέρεια) ξεριζωμένες ευτές, παιδί μου, τον αρρώστειες, μα δε τζ’ ήφηκεν η Παναγία να πιάσουνε μέσ’ στο χωριό. Ήτον η ευλοημένη η ήτονε στο Φιλότι κ ύστερα από δύο μέρες εκούστηκε bως είναι και στα Νούμερα. (τ’ Ανούμερα και Βόθροι είναι το ίδιο χωριό. Τώρα ονομάζεται Κόρωνος και Φιλώτι είναι όνομα άλλου χωριού). Από πα τς ήβγαλεν η Παναγία. Και στον ύπνο dου να θωρή κανείς έτσ’ ασκημοϋναίκες, αγριοϋναίκες είν’ αρρώστιες και θάρθουνε μέσ’ στο χωριό. Αλλά πολλοί τσοι θωρούνε στο ξύπνος των. Χίλιοι όρκοι μας έχει καμωμένοι η συχωρεμένη η γριά Μαριώ, πως τόχει ευτό ιά δε που σας είπα με τα μάθια τζη θωρισμένο.

Ζευγώλη – Γλέζου, Διαλεχτή (1930)

Είναι ένας Φράγκικος πύργος στο χωριό με δυο πατώματά. Όλη η συνοικία λέγεται Πύργος. Ήτανε καμιά φορά κάποιου, που τόνε λέγανε Κάστρη. Λένε, πώς τότε ο Πύργος ήτανε με τρία πατώματα, και στο απάνω πάτωμα ήτανε μια καλογριά κι έπεσε μια βραδειά αστροπελέκι κι έκαψε την καλόγρια και γκρέμνισε και το επάνω πάτωμα του πύργου, κι από τότε έμεινε πια η κατάρα «Που να σε κάψη τ’ αστροπελέκι, σαν που ‘καψε την καλογριά του Κάστρη».

Ζευγώλη – Γλέζου, Διαλεχτή (1925)

Πολλές φορές φεύγουνε οι κλέφτες θωρώντας εδώ τον καπετάνιο μιας μάντρας και πάνε να κλέψουνε. Εκεί όμως, ανάμεσα στο κοπάδι, βλέπουνε τον ίδιο τον καπετάνιο της μάντρας που αφήσανε στο χωριό. Δεν είναι όμως παρά μια ψευταπάτη. Αυτό που βλέπουν εκεί το εξηγούνε μετά, όταν πληροφορεθούνε πως όλη τη νύχτα έμεινε στο χωριό ο βοσκός, πως ήτανε ο νόσκιός του (η σκιά του). Ή αλλοιώς τον λένε, ο φύλακάς του. Όλοι οι άνθρωποι δεν έχουνε νοσκιό. Είναι λιγοστοί που έχουνε αυτό το προνόμιο και μ’ αυτό γλυτώνου πολλά πρόβατα. Είναι πολλοί αθρώποι τόχουνε, λέει, φύλακα, νοσκιό – ξέρω και ώ πως τόνε λένε, και φεύγουν εκείνοι απόνα μέρος κι απομεινει ο φύλακάς των εκεί.

Ζευγώλη – Γλέζου, Διαλεχτή (1928)

Η Μαρία του Ξύδη... Μου διηγείται η μητέρα μου μιαν ιστορίαν για την γυναίκα αυτή: Μια φορά 'ρχότανε με την μάννα της από κάπου και καθίσανε λίγο πιο πέρα απ' το νεκροταφείο. Ήτανε η μέρα της Μεγάλης Παρασκευής, στο μεσημέρι της απάνω κάτω. Και μόλις καθίσανε βλέπουνε στα απέξω του νεκροταφείου χωράφια, μια γυναίκα να βόσκη ένα προβατάκι. Τη γνορίσανε αμέσως και φορούσε ως και τα ρούχα ακόμα που φορούσε σαν πέθανε. Ήτανε η Μαρία του Ξύδη που είχε πεθάνει προ ολίγου καιρού. Έτρεξε η γιαγιά μου να δη, μα δεν βρήκε τίποτε σαν πήγε. Ούτε γυναίκα κι ούτε πρόβατο.

Ζευγώλη – Γλέζου, Διαλεχτή (1928)

Τον παλαιόν καιρό, παιδί μου βρουκολακιάζουνε9=βρυκολακιάζανε)πεθαίνανε και σηκωνέτανε από τα μνήματα και γυρίζουν εδώ κι εκεί)οι αρθρώποι, γιατί δεν τωνε βάνασι dην πετάρα στο στόμα dώνε, κι ήτονε, λέει, καμιά βολά κανένας άρθωπος κι είχε δουλειά αναγκαία να πάη τη νύχτα στ’ακρωτήρι, κι ήπιασε λοιπό κι ήμπε (=μπήκε) σ’ένα σακκί (=μεγάλο τσουβάλι, σακκί εγχώριο φαντό, με χοντρό μάλλινο φάδι (=νήμα)φαμένο με τέσσερα φύλλα και μακρυό πολύ)και φορτώσανε στο άδαρο τα πρώτα κείνο κι ύστερα φορτώσασι dα φαγιά dου, γιατί εδούλια(φοβότανε)τζοί βροκολάκοι(ή βρυκολάκοι), που ‘θελε να τα’απαντήξουσιστή στράτα,γιατί ετότες (τότε)ήτανε σαν τη στάχτη μες τσι ρίμνες (=παρά πολλοί βρυκολάκοι μες στους δρόμους) Εδιακίνησε (=ξεκίνησε)λοιπόν κι ήφυε, κι ότι κι ελάργαρεν (=πήγε μακρυά) το χωριό πα (πάει) ένας βρουκόλακας κι ήψαχε(=έψαχνε) dο άδαρο. Είδε λοιπό το σακκί που ‘τον (ήτανε)ο άρθωπος μέσα, μα δεν εκατάλαβεν τότα. Είδε και τα φαγιά ‘που (από)πάνω φορτωμένα. Ηγγιξε λοιπό το χέρι dου στα φαγιά κι ήλεε (=έλεγε) Για ε τα’απανωώμι (=το επάνω)_κι ήβανε το χέρι dου στο σακκί, που ‘τον ο άρθρωπος κι ήλεε : Για έ (για ιδές)το κατωώμι, κι άμ’ ο αδουροgράχτης; Απίσω ν’ακόμη. Και στρέφουνταν (γυρνούσε)απίσω κι ήτρεχεν, ο άδαρος όμως επορπάθιε (επορπατούσε) κι ήρχουνταν ο βρυκόλακας και τον ήσωνε (=τον έφτανε, πηαγινε κοντά του)κι επάαινε bάλι κοντά dου κι ήλεε : Για ε τα’απανωώμι, για ε το κατωώμι κι άμ’ ο αδουροgράχτης, απίσω ν’ακόμη; Κι εστρέφουντανε πάλι απίσω κι ορημος ο άρθωπος πλιά ήτρεμεν η καρδιά dου μες στο σακκί κι είνουντανε (γινότανε)φτή η δουλειά, ώσπου κι ήσωσεν πλιά και ξέφεξε και παρατησεν τονε.

Ζευγώλη – Γλέζου, Διαλεχτή (1925)

Η καλή gιούρα: η νεράϊδα, η διαβόλισσα. Το καλοκιουραδάκι: το διαβολάκι. (λέγεται και για τα παιδιά).

Ζευγώλη – Γλέζου, Διαλεχτή (1926)

Άης Φίλιππος, λέ, είχε δυό βούδια και τάσφαξε gαι τα μοίρασε 'ςτσοί φτωχοί τη bαραμονη τ' Άη Φιλίππου κ' ήιασε.

Ζευγώλη – Γλέζου, Διαλεχτή (1930)

Search

Filters

Η καλή gιούρα: η νεράϊδα, η διαβόλισσα. Το καλοκιουραδάκι: το διαβολάκι. (λέγεται και για τα παιδιά).

Άης Φίλιππος, λέ, είχε δυό βούδια και τάσφαξε gαι τα μοίρασε 'ςτσοί φτωχοί τη bαραμονη τ' Άη Φιλίππου κ' ήιασε.