Προστέθηκαν πρόσφατα

Αποτελέσματα 8281-8300 από 142579

Η εκδήλωση της ανδρείας του Διγενή

Μιαβ βολάν είδεν ένα παιίν τζ’ ήταμ πολλά φτωχόν τ τζαί κκέλικον. Ήταν αρφανόν τζι απού μάναν τζι’ απού τζύριν. Λοιπόν το παιΐν επήαιννεβ βοηχός όξω με τους βοσκούς τζιαί του ελαλούσαν: «Λάμνε βρε, πάντα τες κουέλλες ‘πο τζεί! «Τούτομ που τον επροστάσσαν εκάμναν του το κάθε μέραν, λοιπόν επαραπανιέτουμ πως τον είχαδ δύσκολα οι βοσσοί του. Μιαν ημέραλ λοιπόν έκατσεμ πάνω σ’ μιαμ πέτραμ μεάλημ τζι...

Φαρμακίδης, Ξενοφών Π. (1934)
Το νησίν του Διενή (Δκυό ποταμοί)

Μέσα στον κόλπον της Χρυσοχούς και κοντά στο τσιφλίκι «Δκυό ποταμοί» σώζεται το νησί του Διενή. Η σχετική παράδοση είναι η ακόλουθη. Ο Διενής αγάπησε την Ρήαινα που είshε τον πύρκον της κοντά στους Δκυό ποταμούς (1) τζ’ ήθελε να την πάρη για γυναίκα του. Η Ρήαινα του γέλασε τζαι μπήκε μέσα σε μιαν βάρκαν να φύει που την Κύπρον. Τότες ο Διενής εθύμωσε τζαί της έρριψεν μιαν πέτραν πώμεινε μέσα εις την...

Φιλίππου, Λοΐζος (1941)
Το “Ρηγιάτικον” Ακακίου

Κατά τον παλιόν καιρό το Ακάκι και το Μένοικο(1) είχαν από ένα Ρήγα. Και ο μεν πρώτος είχε την γη, ο δε άλλος το νερό. Δεν μπορούσαν όμως να ζήσουν χωρίς νερό και γη. Γι’ αυτό μια μέρα συνεφώνησαν το εξής: Ο Ρήγας του Ακακίου ζήτησε από τον Ρήγα του Μενοίκου να του δώση ένα κόσκινο νερό και να του δώση και αυτός ό,τι θέλει. Δέκτηκε, αλλά να του δώση και εκείνος ενός δέρματος καμήλας γη. Συνεφώνησε...

Πεδιού, Α. Α. (1954)
Βούννου, βούννου δουλαππάτζιμ μου να κάμω το νημάτζιμ μου: (παμπάτζιμ μου να κάμω το νημάτζιμ μου (:παπάτζιμ μου) να πα να κατουρήσω ορέ λοή. Η παροιμία κατά την παράδοσιν οφείλεται εις το εξής: Κάποτε ένα κορίτσι που έκαμνε την νύκτα «δουλάππιν» διέκρινε κάτω από τον σοφά τα ποδάρια ενός κλέπτου. Αντί να φωνάξη, ήρχισε να τραγουδά ως άνω, με δυνατήν φωνήν, εώς ότου εξυπνήσας ο αδερφός της, ήλθε και...

Κυριαζής, Νίκος Γ. (1940)
Η παδκιά του Διενή (Αργάκα)

Ο Διενής έβαλεν που βούρου (1) την Ρήγαιναν στην Τηλλυρκά τζ’ επετάχτην έναν άππηον (2) που τον Πωμόν τζαι βρέθηκεν στην Αργάκαν (3) τζαί το μέρος που πάτησε το πόδι του έμεινεν η παδκιά του που λέεται «παδκιά» του Διενή ως την σήμερον.» [βούρου= καταδίωκε, άππηον= πήδημα, Αργάκαν= Χωριό του διαμερίσματος Χρυσοχούς που απέχει του Πωμού 5 μίλια Αγγλικά]

Φιλίππου, Λοΐζος (1941)
Ο Διενής τζ' η πέτρα των Λαουδκιών (Γαλαταριά)

Μιαν φοράν ο Διενής ήταν στα Βρέτσια(1) τζ’ είδεν την Ρήαινα ποτζείθε (2) του ποταμού Ξερού στη μερκάν της Σαλαμιούς (3). Ο Διενής ετζυνηούσε την (4) Ρήαινα γιατί εγέλασέν του τζ’ εν τον έπαιρνε για άντρα της. Έπκιασε τότες μιαν μεγάλην πέτραν τζ’ έρριξεν της την (5). Η πέτρα έππεσε κοντά στον ποταμόν που επαίζασιν δκυό λαούδκια (6) τζ’ εχώρισέν τα. Γι’ αυτό εβγάλαν το μέρος «Λαούδκια». Η πέτρα των...

Φιλίππου, Λοΐζος (1941)
Η εκδήλωση της ανδρείας του Διγενή και του Κωσταντά

(Στ’ ακριτικά άσματα της Κύπρου έχουν εξαιρετική θέση, όσα εξυμνούν την υπεράνθρωπη ανδρεία του Διγενή και του Κωσταντά. Σε κανένα όμως απ’ αυτά δεν αναφέρεται από πού πήρανε την ανδρεία και τη γενναιότητα αυτή και ποια ήταν η αφορμή για να γνωρίσουνε την τόση ρώμη και παλληκαρωσύνη τους. Αυτό το αναφέρουνε 2 παραδόσεις που απεθησαύρισα απ’ τις δυο άκριες της Κύπρου, απ’ τα Καρπάσια (ανατολή) κι από...

Φαρμακίδης, Ξενοφών Π. (1934)
Οι παδκιές του Διενή (Κοίλη)

Πάνω στην «γυαλόπετραν» (1) κοντά στον «Μαύρον Κόλυμπον» (2) ο Διενής έκατσεν τζ’ έφαεν. Άμα εσηκώστηκεν επάτησε με το ένα του πόδι πάνω στην γυαλόπετρα τζ’ έμεινεν ως την σήμερον η παδκιά του. Με το άλλο του πόδι πάτησε πάνω στην εκκλησία του Αϊ Γιωρκού δυο Εγγλέζικα μίλια πιο μακρυά τζ’ η εκκλησία εχάλασεν. Άμα στάθηκεν έτσι έςhυψε κάτω στον ποταμόν Τζαιρονίτην τζ’ ήπκιεν νερόν τζαί σταμάτησεν ο...

Φιλίππου, Λοΐζος (1941)
Στον Μέσα Κάστρο ελέαν πως ήτο Κύκλωπες κι αυτοί το φτειάξασι και εκάθοντο.

Παπαμιχαήλ, Άννα Ι. (1964)
Κείνος που υπαγόρευσε την παράδοσι για την εκδήλωση της ανδρείας του Διγενή, (βλ. αυτ. σελ. 176) διηγήθηκε κατόπι σε πεζό τη γνωστή πάλη και το φόνο του Σαρατζηνού, καθώς και την πάλη του Διγενή με το Χάρο, τα παραλείπουμε όμως γιατί δεν αποτελούν μέρος στην παράδοση για την εκδήλωσι της ανδρείας του Διγενή. Περίεργος είναι ο τρόπος του θανάτου του Διγενή και πολύ διαφορετικός από εκείνο που εκθέτει...

Φαρμακίδης, Ξενοφών Π. (1934)
Κυρά Μάσαρη

Ζούσε λέει, κάποτε ένα ρήγας, ο ρήγας του Άη – Γιωρκού, με τ’ όνομα, και η όμορφη κυρά του. Είχαν και μια μικρή σκλάβα, την Μασάρα, που ξεχώριζε ανάμεσα στις άλλες για την ομορφιά και την καλωσύνη της. Ο πύργος του ρήγα ήταν σκαρφαλωμένος πάνω σ΄ ένα άγονο λόφο, που κάτω από τα πόδια του απλωνόταν το βασίλειό του: Η εύφορη πεδιάδα της Σκυλλούρας και το τμήμα της γης που περιέχεται μεταξύ του χειμάρου...

Παπασωζόμενου, Ι. Γ. (1955)
Νια βουλά ήταν βασίλειου ‘ς τουν Τράφου, κι αυτού κατοίκαϊ ναι βασίλ’σσα. Απού πέρα ΄ς τα Μακρυνεία ήταν ένα βασ’΄’οπλου κι τν ιρουτεύκι αυτή τ βασίλ’σσα να τμ πάρ’ (1). Τουν ήθιλι κι αυτήν κι τουμ πήρι, αλλά ήθιλι να κατοικέψνι ‘ς τουν Τράφου, αλλά του βασ’λόπλου ήθιλι ‘ς την Μακρυνεία. Λοιπόν δεν τα σιαξαν(2) κι κήρυξαν τουμ πόλιμου. Κι σκουτώθκι η βασίλ’σσα κι θάφκι δυο αδρασκιλ’σιες μακρυά π του...

Λουκόπουλος, Δημήτριος (1914)
Ο Θωμόπουλος λόγου ποιούμενος περί της πλουσίας αρχοντίσσης Δανιηλίδος εν Πάτραις επί Βασιλείου Α’ του Μακεδόνος, αναφέρει επιτόπιον παράδοσιν ην λέγει ότι ήκουσε παρά γέροντος καθ’ην: «Μια μεγάλη βασίλισσα της οποίας ήταν άμετρος ο πλούτος, κατοικούσεν εις Υψηλά Αλώνια και ότι το μονάκριβο παιδί της απέθανε και ετάφη ‘ς τον Άγιον Ανδρέα». Είναι αληθές ότι η συνοικία των Υψηλών Αλωνιών, ήτο μία των...

Θωμόπουλος, Στέφανος Ν. (1888)
Ανήλιαστος= μη εκτεθείς εις την επίδρασιν της θερμότητος του ηλίου.

Δένδιας, Μιχαήλ (1915)
Στις Ποίσες είναι μια τοποθεσία που τη λένε Κάστρο και είναι η Παναγία απάνω (= εκκλησία της Παναγίας). Εκεί πέρα υπήρχε παλιά βασίλειο, έμενε εκεί πέρα ένα βασιλόπουλο. Στην Αγία Μαρίνα που είναι ο πύργος έμενε μια βασιλοπούλα. Την αγαπούσε το βασιλόπουλο αλλά ο πατέρας της δεν τον ήθελε και τον κυνηγούσε. Αυτή τον ήθελε κ’ έκανε παντοίους τρόπους να τον δη. Αυτός έβαλε απ’ έξω και τη φυλάγανε μέσα...

Σπυριδάκης, Γεώργιος Κ. (1960)
Το Κάστρο της Ρήγαινας

Στα βόρεια των Λευκάρων(1), μέσα στις πευκόφυτες βουνοκορφές υπάρχει ένα βουνό που έχει σχήμα κολούρου κώνου. Το βουνό αυτό ονομάζεται «κάστρο της Ρήγαινας». Λέγεται ότι πριν πολλά χρόνια μια όμορφη Ρήγαινα έκτισεν ένα κάστρο στην κορυφή αυτού του βουνού, που οι πλαγές του είναι απρόσιτες. Όταν έκτιζαν το κάστρο έφερναν νερό από μια κοιλάδα, μάλλον οροπέδιον, όπου ήταν μια βρύση που και τώρα υπάρχει....

Χριστοδούλου, Βασίλειος (1953)
Φονόκρεμμος και τρύπες

Μεταξύ των χωρίων Ορούντα και Ποτάμι υπάρχει μία τοποθεσία η οποία ονομάζεται «φονόκρεμμος». Εις απόστασιν περίπου τριών μιλίων μεταξύ Ορούντας και Κάτω Μονής υπάρχει μια άλλη τοποθεσία, η οποία ονομάζεται «τρύπες». Οι δύο αυτές ονομασίες συνδέονται με μιαν ιστορίαν, μάλλον με μίαν παράδοσιν, την οποίαν έπλασαν οι άνθρωποι των γύρω χωριών, δια να δικαιολογήσουν τις ονομασίες αυτές. Η ιστορία αυτή...

Πρωτοπαπά, Σ. Κ.; Πρωτοπαπά, Κ. Κ. (1955)
Παράδοση αγροτική

Η καρούτσα του βασιλέ. Μνια φορά ένα βασιλές έκανε μνια καρούτσα χρυσήνα και την έβαλε μέσ’ το παλάτ’ dου. Γείπε σε γούλο το gόσμο να πάνα να dη ξετιμήσνα. Πήγαινανά πολύς κόσμος, αλλά δε bορούσνα να dη ξετιμήσνα. Πήγε κι ένας ρετσπέρς και λέγ’ το βασιλε: «Βασιλέ μεγαλειότατε, η καρούτσα σου, αν δροσολογά τον Απρίλ’ και το Μάη μήνα και δυο τρεις φορές θαλασσώσ’, αξίζ’ όλο το βιο σου».

Πετρόπουλος, Δημήτριος (1939)
Η παράδοση της Βασιλοπούλας της Τελέντου

Στα δυτικά της Καλύμνου, σαν πρόστηθο, βουνίσιο κεφάλι ή ακρωτήρι, είναι το Καστέλλι, με Βυζαντινά τειχιά ζωσμένο ακόμη και άλλα ρέπια και λείψανα κατάκορφα. Στα παλιά τα χρόνια – λέει ο θρύλος – ζούσε εκεί το Βασιλόπουλο. Και αντίκρυ πέρα το αψηλόβουνο νησάκι της Τελέντου, με το στενό μπογάζι ανάμεσό τους. Στέκουν ακόμα στην Τέλεντο ερειπωμένες παλιές κλησιές κι άλλες μόνο χνάρια από θεμέλια. Και...

Ζερβός, Ιωάννης (1958)
Οι φαράγγοι τση Βασίλους

«Οι φαράγγοι τση Βασίλους» ευρίσκονται παρά τον Σταυρόν τση ράχης. Είναι εις πολύ απότομον μέρος. Εκεί παλαιότερον έρριπτον ζώα. Πιστεύεται ότι είναι πολύ βαθείς και φθάνουν εώς εκ την θάλασσαν, αν και η απόστασις είναι πολύ μεγάλη. «Μια βασίλισσα ήπεσε μέσα μια βολά και εβγήκα dα μαλλιά τζη στο Σταυρό τ’ Αζαλά». Βασιλού είναι η βασιλοπούλα (πριγκίπησσα).

Οικονομίδης, Δημήτριος (1934)

DSpace at KEEL: Πρόσφατες εγγραφές

Στον Μέσα Κάστρο ελέαν πως ήτο Κύκλωπες κι αυτοί το φτειάξασι και εκάθοντο. ﻿

Ανήλιαστος= μη εκτεθείς εις την επίδρασιν της θερμότητος του ηλίου. ﻿

Στον Μέσα Κάστρο ελέαν πως ήτο Κύκλωπες κι αυτοί το φτειάξασι και εκάθοντο.

Ανήλιαστος= μη εκτεθείς εις την επίδρασιν της θερμότητος του ηλίου.