Άγιον Νικόλα...

Ή Άη μου Νικόλα, ή τα χεράκια...

Ερμηνεία: Επειδή ύστερα απ΄τη γιορτή της αγίας-Βαρβάρας είναι η γιορτή του Άη-Σάββα και την άλλη μέρα του άη-Νικόλα λένε [την ανωτέρω παροιμία]...

Παραδείγματος χάρη: “Έχετε τα ζωdόβολα μοναχά κι΄ύστερα θέτ΄αρνόριφα και διάφορα. Η παροιμία λέει πως “Άη μου Νικόλα, βοήθα με, λέει, Ναί μα κούνιε κι΄εσύ τα χέρια σου”...
”Τον Άη Νικόλα τον έχουνε κι΄επά θαλασσινό. Επνίουdανε, λέει, κανένα gαραβι κι΄ήλεε gανένας άθρωπος “Άη μου Νικόλα, και σώσε με”, και τούπε gι Άης Νικόλας “Και σάλεβγε κι΄εσύ τα χέρια σου”...
Σάλεβγε-κίνα, ζωdόβολα=ζώα, θέτ΄αρνόριφα=θέτε αρνιά και κατσικάκια, διάφορα=κέρδη, καρπώσεις, εισοδήματα, ναι=βεβαίως να σε βοηθήσω, καί=βεβαίως να σε βοηθήσω, όμως, καημένε, κινήσου κι΄εσύ λίγο, βοηθήσου λίγο και μόνος...

Ερμηνεία: Επί σφοδρού ψύχους, λέγεται και η απειλή

Τότε το ψύχος είναι επαίσθητον εις όλους

Θέμπεραν = πέραθεν, πέραν

Ερμηνεία: Επί του περί τας τρείς ταύτας συνεχείς ημέρας (Δεκεμ. 4,5,6) ενσκήπτοντος χειμώνος

Κολύμβα!

Ερμηνεία: Επί κακήν έκβασην

Dγιά = Αντρέα

Ερμηνεία: Χλευάστικες δια τους ατέχνως γράφοντας ή υπέρ μέτρον λακωνίζοντας

Δια να επιταγχύνομεν είναι ανάγκη κάποτε να διαθέτομεν τους άλλους ευμενώς προς ημάς

Άμα έχης δηλαδή να βγάλης κάτι από κάποιο, κάνε του τον φίλο, κι άμα το βγάλης, τότε του δείχνεσαι

Σημείωση: Κατά την γριά που είπε την παροιμία δηλαδή η Αγ. Βαρβάρα είναι η μάννα!!

Αν δεν αγωνισθής στη ζωή τίποτα δεν καταφέρνεις

Ερμηνεία: Επί των ασώτων και πανταχού παρόντων αέργων και οκνηρών

Φέρονται οι στίχοι ούτοι ως παροιμία επί κακών εκβάσεων

Άμα έχεις δηλαδή να βγάλης κάτι από κάποιο, κάνε του τον φίλο κι άμα το βγάλης, τότε του δείχνεσαι

Βλ. αυτ. ομοίας: Σερβικήν ή Βοημικήν

Για κείνους που δεν έχουν αντίληψη, μόλο που είναι άνθρωποι με νου και μυαλό

Συν Αθηνά κ΄χείρα κίνει, δόρυ και κυρήκειον

Οι νεώτεροι βοήθα

Κάνει τέτοιο ψύχος, που απ΄τη μεγάλη φωτιά του τζακιού ζεσταίνονται εσωτερικώς κ΄οι τοίχοι

Δηλαδή είναι πια τόσο κρύο, ώστε κρυώνουν και τα άχυρα που είναι συνήθως ζεστά

Σ' ανήθικες γυναίκες

Άμα έχεις δηλαδή να βγάλης κάτι από κάποιο, κάνε του τον φίλο κι άμα το βγάλης, τότε του δείχνεσαι

Δηλαδή, να μη φτάνει κανείς στην υπερβολή...
Π.χ. “Τη bροχτές εζύαζα κι΄ερχέψαν οι διαλογείς και το πετούσα gατά πο΄βρισκούdανε, λέω, βρε, είda κάνετ΄ετού;, Άη μου Νικόλα, ΄δα, λέει. Κάψε κι΄άφης κιόλα”...
Νικόλα, κάψε κι΄άφης κιόλα”=Από ανέκδοτη συλλογή μου...

Αγιά Βαρβάρα χιόνισε κι Άη Νικόλα πνίξε και του Αγιού Σάββα τη βραδιά μεγάλη φουρτούνα κάνε...
Επί της κακοκαιρίας κατά την 4ην, 5ην και 6ην Δεκεμβρίου...

Αή Νικόλα=του Αγίου Νικολάου...

Η παροιμία λέγεται για τον ερχομό της κακοκαιρίας

Από Μιλτιάδη Παίζη

Όταν κανείς το παρακάνη ή παίρνη πάρα πολλά

Προς χλευασμόν βαπτιστικού ονόματος