Αναζήτηση
Αποτελέσματα 301-400 από 3010
Όποιος δεν έχει παλιά δεν έχει και καινούργια
(1963)
Δηλαδή όταν δεν χρησιμοποιής κάτι παλιό, αλλά χρησιμοποιής το καινούργιο, παύεις να έχης καινούργιο, γιατί παλιώνει κι' αυτό
Ό,τι σκατά και το φκυάρι
(1963)
Φκυάρι = φτυάρι
Σα φανή κολοκυθάκι, κάθου σπέργιωνε λϊάκι, σα φανή κι η κολοκύθα, κάθου σπέργιων' όλη νύχτα
(1963)
Συνοδεύεται από κείμενο ...
Και παπάς έγινες, 'Ιάννη; Έτσι τάφερ' η κατάρα
(1963)
Συνοδεύεται από κείμενο ...
Και παπάς έγινες, Κώστα; Έτσι τάφερ' η κατάρα
(1963)
Συνοδεύεται από κείμενο ...
Άλυτη να τη βγάλουνε σα ντο Μπασαλιφτή
(1928)
Ήτανε θαρρώ ένας γέρος που τον λέγανε Πασαλιφτή και δεν έλυωσε όταν πέθανε. Κι' ύστερα από χρόνια που τον βρήκανε, για να μετανοή ο κόσμος (πιστεύουνε τυφλά στον αφορισμό) τον πήγανε και τον στήσανε στην αυλή της Παναγιάς ...
Όσον αλλάζει κανείς το πουκάμισό dου, dροσίζεται η σάρκα dou
(1963)
Ερμηνεία : Ας τον αλλάξωμε gαι το bρόεδρο, να δούμε gι' έναν άλλο. Όσον αλλάζει, λέει, κανείς...
Η αλήθεια 'ναι μαλώτρα
(1963)
Δηλαδή, η αλήθεια είναι πικρή, σε αναγκάζει να γίνεσαι κακός, λέγοντάς την
Και τα καλά κειτάμενα και τα κακά κειτάμενα
(1963)
Ερμηνεία: Πρέπει να αποδεχώμεθα και το καλό και το κακό με στωϊκότητα
Μήτε κακό στεφανωθής μήτε κακό 'εννήσης
(1963)
Δηλαδή, είναι δυστυχία και ο κακός σύζυγος και το κακό παιδί
Ν' ανεμένη κανείς α' τον αδείπνητο κολάτσι
(1963)
Λέγεται για τους τεμπέληδες και τους αμέριμνους, που περιμένουν απ' την τύχη
Με τον εδικό σου τρώε και πίνε και με το ξένο πραμάτευγε
(1963)
Δηλαδή να μην έχης με τους συγγενείς σου οικονομικέςσυναλλαγές
Κάμε, νάβρης (ή νάχης)
(1963)
Δηλαδή μην περιμένης από τους άλλους, μόνος σου με το κόπο σου, με την εργασία σου θα κάμης περιουσία
Σα 'εράσ' ο λύκος τονε σουλατσάρου dα τσακάλια
(1963)
Λέγεται για το ξεπεσμό των γηρατειών
Ό,τι να τρως, λέει, σαράdα μέρες κουκκιά, σε πνίει το αίμα σου
(1963)
Δηλαδή τα κουκκιά είναι φαγητό αιμοποιητικό
Όπκοιος 'έρος δε gρατεί θέλει δέκα με τ' αυτή
(1934)
Δηλαδή με τη μαγγούρα
Ήλλαξεν ο Μανωλιός κι' ήβαλε dα ρουχ αλλοιώς
(1963)
Ερμηνεία: Λέγεται για φαινομενική και όχι ουσιαστική αλλαγή
Εμείς κι εμείς και το συbεθεριό τον εφάαμε dο 'άμο
(1963)
Λέγεται για κάρπωση, διανομή, διασκέδαση μεταξύ ανθρώπων στενού οικογενειακού ή φιλικού κύκλου
Κάλλια κόbο στο καdήλι, παρά κόbο στη gαρδιά
(1963)
Δηλαδή καλύτερα να λάβης πλήρως τα μέτρα σου, έστω και με πρόσθετο κόπο, παρά να σου μένη αμφιβολία και μαζί αγωνία, αν έγινε κάτι όπως πρέπει
Δανεικά κι' ανούστρεφα
(1928)
Το λέμε όταν δανείσωμε κάτι και δεν μας το φέρουνε ή ξέρωμε πως δεν έχουνε να μας το φέρουν : “Εδάνεισά του διακόσα φράγκα, μα είναι δα δανεικά κι' ανούστρεφα”
Το πάχος κρύβγει πολλές bοbές
(1963)
Bοbές = ασχήμιες
Τέθοια χάλια 'χει η ρόκκα κι άμα θέλης κάτσ' αρώτα
(1963)
Λέγεται συμπερασματικώς ύστερα από αφήγηση, αντί του συνηθισμένου “Τέθοια χάλια λοιπόν!” “΄Ετσι λοιπόν”
Α' κοιμάται ο κρεμασμένος εκοιμήθηκα και 'ω
(1928)
Δηλαδή δεν έκλεισε μάτι όλη τη νύχτα
Η αλεπού 'χε gεράσμα κι εκείνη ετρυπολόα
(1934)
Ήτο προσκεκλημένη αλλά μη δίδουσα σημασίαν εις την πρόσκλησίν της επεδίδετο εις τα πονηρά της έργα
Καλύτερα να κοπώ παρά να σε κόψω
(1963)
Λέγεται όταν κανείς αποφεύγη να προσφέρη κάτι λόγω φιλαργυρίας
Τα μικρά δεν ήθελες τα μεγάλα ΄ύρευγες, τράβα, ΄έρο διάολε
(1963)
Δηλ. Να μη σταυρώνης τα χέρια να χάνεται η ώρα σε στιγμή ανάγκης
Ο διάολος λέει “Ρίχτε 'σύ κι 'εώ λαβώνω”
(1963)
Δηλαδή τα όπλα είναι πάντοτε επικίνδυνα
Να κλαίν οι λεύτερες, να κλαίν gι οι παdρεμένες
(1963)
Όμοια με την προηγούμενη
Μ' ανεγνώστης εΐνης Κώστα; Έτσι τάφερ' η κατάρα
(1963)
Συνοδεύεται από κείμενο ...
Κάλλια στο μάλι μου παρά στο κεφάλι μου
(1963)
Μάλι = πράγμα
Το έτοιμο κάνει το gλέφτη
(1963)
Δηλαδή η ευκολία προκαλεί την ενέργεια μιας πράξεως
Ήλλαξεν ο Μανωλιός κι' ήβαλε τη βράκ' αλλοιώς
(1963)
Ερμηνεία: Λέγεται για φαινομενική και όχι ουσιαστική αλλαγή
Καλά 'dα φαρδιομάνικα, πόχει πανί και κάνει τα
(1963)
Λέγεται για συμβουλή, που δεν είναι εύκολο να εφαρμοσθή, επίσης για ό,τι μας αρέσει, αλλά δεν έχομε τις δυνάμεις να το κάμωμε
Να 'δα του κουλουρονόρη σκύλου η νοριά
(1963)
Συνοδεύεται από κείμενο...
Ήρθε dου, σα dου Σάκκου στο λοgό
(1963)
Ερμηνεία: Λέγεται, όταν οι πάντες μας ενοχλούν, μας περιφρονούν, μας ζημιώνουν. Ο Σάκκος = παρατσούκλι
Πας να πης το bόνο σου και λες τσι bοbές σου
(1925)
Δηλαδή λες πράματα δικά σου, μυστικά σου που εξευτελίζεσαι
Εώ τόκαψα το πηάδι;
(1963)
Ερμηνεία: Λέγεται σαν παράπονο για άνιση μεταχείριση, για ατυχία
Εώ τόκαψα το πηάδι
(1963)
Συνοδεύεται από κείμενο...
Του μεγάλου το λάθος είναι βαρύ
(1963)
Δηλαδή όσο σπουδαιότερος είσαι, τόσο το λάθος σου είναι μεγαλύτερο. Λέγεται όταν ένας, που είναι ή θεωρείται σπουδαίος, περιπέση σε σφάλμα.
Και το φιλί, που σούδωκα, μετανοιωμένο τόχω
(1963)
Λέγεται μάλλον με φιλική διάθεση
Ένα δεdρο, πόχεις, και δε gάνει καρπό, κι' ο ήσκιος του σε πειράζει
(1963)
Δηλαδή το άχρηστο για σένα πράγμα σου είναι περιττό, σε ενοχλεί
Είπα dου λωλού να χέση κι' ήπιασε ( ή: ήκατσε) gι' εξεκωλώθηκε
(1963)
Λέγεται επί υπερβολής
Σε όλα είναι νόμος, στα μάθια όχι όμως
(1963)
Λέγεται κυρίως σε περίπτωση ερωτικής εκδηλώσεως με βλέμματα
Ο άθρωπος, λέει, 'ίνεται δυο βολές μωρό
(1963)
Δηλαδή ο άνθρωπος ξαναμωραίνεται στην γεροντική ηλικία
Όλον εώ στο μύλο;
(1963)
Τα λάθη 'ναι στσ' αθρώποι
(1963)
Λέγεται σαν παρηγοριά, όταν κάποιος κάμη ένα λάθος, επίσης το λέει ο ίδιος για δικαιολογία και υπεράσπιση του εαυτού του
Το καμωμέν' άκαμωτο δε 'ίνεται
(1963)
Λέγεται σαν παρηγοριά, προς αποδοχή ενός κακού, που πια έχει γίνει
Και να 'δα μάdρα και καλή να ξαναπάη και κανείς
(1963)
Ερμηνεία: Λέγεται σε περίπτωση πλουσιοπάροχης περιποιήσεως
Το μοναστήρι είναι φτωχό
(1963)
Δηλαδή είμαστε φτωχοί
Πέdε μέτρα κι' ένα κόβγε
(1963)
Δηλαδή πριν κάμης κάτι, πρέπει να το υπολογίζης καλά, να το μετράς πέντε φορές και μετά να το κόβης
Δεν ηξέρει να πη νερό gι' αλάτσι
(1963)
Δηλαδή έχει πλήρη άγνοια των πάντων
Ο Νάχας κι' ο Νάβρας κι' ο Καμενάχης ήτον΄ αδέρφια
(1963)
Δηλαδή με τις υποθέσεις ή με μόνη την εργασία σου δεν κάνεις περιουσία
Ο λωλός και τα μωρά αγαπού dα κόκκινα
(1963)
Λέγεται κυριολεκτικώς, αλλά και σαν αστείο, σαν πείραγμα, όταν φορή κάποια κόκκινο φόρεμα
Ποτέ τρεχάμενο νερό αρώτηξη δεν έχει
(1963)
Συνοδεύεται από κείμενο...
Ο Ακριβός για το καρφί χάνει και το πέταλο
(1928)
Λυπάται να βάλη το καρφί και φώγει ολόκληρο το πέταλο
Αλάτσι του χρειάζει ακόμα και φτηνού
(1925)
Δέν είναι πολύ έξυπνος
Σαν αλαμάνος είσαι καημένε!
(1926)
Η αλαμάνα = η ξετσίπωτη και αλαμάνος, πληθ. Οι αλαμάνοι , το αλαμανιό : φασαρία
Ο πνιμένος που θ' απλώση; Στα μαλλιά dου
(1963)
Λέγεται, όταν έχη κανείς αναγκη και προσπαθή να τήν αντιμετωπίση ή μόνος ή μέ βοήθεια δικών του ανθρώπων. Απλώση = που θά τείνει τά χέρια του, από που θά ζητήση να πιαστή;
Περασμένα, ξεχασμένα
(1963)
Λέγεται όταν αποκατασταθούν σχέσεις, που είχαν διαταραχθή, όταν επιβάλλεται να λησμονηθή κάτι επίμεμπτο
Φέρ' τα να τ' αρμέξωμε, βάρ' τα να τ' αρμέξωμε
(1928)
Τη φράσι αυτή τη λέμε συχνά όταν πρόκειται για κάτι μπερδεμένο, κάτι ανεπανόρθωτο
Απροσκάλεστος γάιδαρος στο 'άμο είντα θέλει;
(1925)
Άμο = γάμο
Όσο bάει μου dάνει σα dου κερατά
(1963)
Δηλαδή ενώ στην αρχή δεν είχα απόλυτη συνείδηση μιας προσβολής, ενός μικροατυχήματος, με την πάροδο του χρόνου αρχίζει να μου στοιχίζη, να με πειράζη
Κάθα εις κι η έγνοια dου κι ο μυλωνάς με τ' άλεσμα
(1963)
Λέγονται για επίμονη προσκόλληση σ' ένα θέμα προσωπικό
Του έξυπνου το λάθος είναι μεγάλο
(1963)
Ερμηνεία: Λέγεται όταν κάποιος έξυπνος κάμη μεγάλο λάθος, δηλ. Οι συνέπειες του είναι εκτεταμένες
Ιά 'νά gασιδιάρικον αρνί κασιδιάζει τό μαdρί
(1963)
Δηλαδή: από ένα ασήμαντο γεγονός μπορεί νά γίνη μεγάλη ζημιά, ηθική ή υλική
Όσο θέλεις, δούλευγε, κι ο Θεός, όσο θέλει, θα σου πέψη
(1963)
Δηλ. Η επιτυχία δεν εξαρτάται μόνο από την πολλήν εργασία, αλλά και από τη βουλή του Θεού
Παροιμία
(1963)
Εώ χάνομαι 'ια το φιλί κι' αdρας μου ξενοϋρεύγει
(1963)
Παραδείγματος χάρη: “Μα είdα θυμητικό να πααίνη όξω να κόβγη τσι dομάτες να τσι μοιράζη, τη στιμής που λαχταρούμεν εμείς τη dομάτα; Εώ 'δα, λέει, χάνομαι...”
Εώ χάνομαι 'ια το φιλί κι' αdρας μου ξενοφιλεί
(1963)
Παραδείγματος χάρη: “Μα είdα θυμητικό να πααίνη όξω να κόβγη τσι dομάτες να τσι μοιράζη, τη στιμής που λαχταρούμεν εμείς τη dομάτα; Εώ 'δα, λέει, χάνομαι...”
Ηύρε dο χαρανί το πούμα
(1963)
Χαρανί = μεγάλο καζάνι, πούμα = πώμα, καζάνι με πώμα, χρησιμοποιείται για την απόσταξη των σταφυλιών
Ο διάολος λέει “Ρίχτε 'σύ κι ε' αξαμώνω”
(1963)
Δηλαδή τα όπλα είναι πάντοτε επικίνδυνα
Ας τάχωμεν, άdρα μου, σα bού τάχαμε
(1963)
Προέρχεται από παραμύθι μεγάλο και αρκετά τολμηρό
Οι λαλάδες μας επλώθανε στον ίδιο νήλιο
(1963)
Λέγεται, σαν αστείο, για μακρυνή συγγένεια. Λαλάδες = γιαγιάδες
Η καλή μέρα φαίνετ' απού ταχυτέρου
(1963)
Ή απού το πρωΐ. Λέγεται κυριολεκτικώς και μεταφορικώς. Δηλ. Από το πρωΐ φαίνεται, αν ο καιρός θα είναι καλός, και η κάθε εργασία φαίνεται από την αρχή της, αν θα πάη καλά
Η αλήθεια πάει αbρός
(1963)
Αντίστοιχη προς το “ Γλώσσα λανθάνουσα τ΄αληθή λέγει”
Στη bάρο βρέχει
(1963)
Όμοια με την προηγούμενη. Στη bάρο = στην Πάρο
Θωρώdας τη 'ειτόνισσα το κάνει η μια dην άλλη
(1963)
Λέγεται, όταν μιμείται ο ένας τον άλλον. Ίσως αρχικά να ανεφέρετο σε πράξη ανήθικη. Κάτι τέτοιο υπονοούμε λέγοντάς το
Άμα βαστάς το bαρά στο χέρι, βρίσκεις τη μάνα σου
(1963)
Ερμηνεία: Δηλαδή με το χρήμα κατορθώνει κανείς τα πάντα
Πετεινός
(1963)
Σαραdαπέdε 'Ιάννηδοι ενούς κοκκόρου γνώση, κι εκείνοιν εθαμάξασι, bου την ευρήκα dόση!
(1963)
Δηλαδή οι Γιάννηδες δεν έχουν διόλου μυαλό. Είναι πείραγμα σε κείνους, που έχουν αυτό το όνομα
Τα δόδια απαdου dη γλώσσα
(1963)
Λέγεται όταν αποφύγης να εκστομίσης λόγο, που μπορεί να δημιουργήση ζητήματα
Οdε διψά η αυλή σου, νερό μή χύνης όξω
(1963)
Odε ή άμα. Δηλ. Όταν έχης ο ίδιος ή οι δικοί σου ανάγκη, δεν πρέπει να προσφέρης σε ξένους
Το καλόν αgαθάκι από μικρό του δείχτει
(1963)
Δηλαδή, ο άνθρωπος που έχει ελαττώματα, φαίνεται από μικρός