Αναζήτηση
Αποτελέσματα 101-200 από 338
Μώρή τσούπα, μωρή τσούπα έχει ο μούνος σου τουλουπα;
(1919)
Λέγεται περιγελαστικώς επί των προσκυιουμένων οτι είγνουσι τις, όπερ όμως είνε πασίγνωστον αι ως αυτούς τους προσποιουμένους αγίοσιν
Μικρό γουρούνι γρόσι, τρανό γουρούνι γρόσι
(1919)
Η παροιμία λέγεται επί των εκλειβανώντων ως τα αυτά δυο πράγματον διαφόρου αξίας μεγέθους
Θέλοντας μη θέλοντας φόρεσε και συ Χριστέ μου τα κόκκινα υποδήματα
(1917)
Ερμηνεία: Ανάγκα και Θεοί πείθονται. Αρχή της παροιμίας η εξής: Χωρικοί τίνες κάποτε ανέθηκαν εις ζωγράφον την κατασκευήν εικόνας του Χριστού. Ο ζωγράφος τον εζωγράφησε αλλά κακοτέχνης ων του παρέδωσε φορούντα ερυθρά ...
Τα δαχτυλίδια αν πέσανε τα δάχτυλα απομείνανε
(1917)
Ερμηνεία: Επί των πλουσίων των απολεσάντων μεν την προτέραν αυτών περιουσίαν αλλά δυναμένων εκ των λειψάνων αυτής να ζώσι χωρίς να ενοχλώσι τους άλλους, έτι δε διατηρούντων και την προτέραν ευγένειαν του ήθους
Το δικό μου τ' όνομα, πάρ' το συ, γειτόνισσα
(1919)
Συνοδεύεται από κείμενο ...
Η καλύτερη ζωή είναι μπούκα, κούπα, τρούπα και τσιγάρο
(1919)
Αξίωμα των πρακτικών επικουρείων
Τον εκαβαλλίκεψε το ντορή
(1917)
Ερμηνεία: Υπέστη ό,τι ήτο πεπρωμένον να πάθη
Βάνει τα ντέρτια στημ ποδιά
(1919)
Δηλαδή αντί να τα θέτη εις την καρδιά της τα βάνει στημ ποδιά της
Ό,τι έχει 'στο χαλάκι, έχει και 'στηγ καρδούλα
(1919)
Λέγεται επί ανθρώπων ειλικρινών και ούχι υποκριτών
Στου κασσίδη το κεφάλι όλοι κάνουν τον μπαρμπέρη
(1919)
Συνοδεύεται απο κείμενο...
Εγώ καλά καθώμουνα, τι μούρθε για να χέσω. Να τσακιστεί το πατερό να γκρεμιστώ να πέσω
(1919)
Λέγεται όταν τις πράξη τι χωρίς να παρίσταται ανάγκη, από τύχη δε και ζημιωθή εκ τούτου
Η μάννα σου κι η μάννα μου παίζανε τα καρύδια και κέρδισε η μάννα σου τομ πούτου με τ' αρχίδια
(1919)
Η παροιμία λέγεται προκειμένου περί αποτυχίας τινός απροσδοκήτου και ανεχούσης τι το κωμικόν
Λέει, Λέει το κοπέλλι κάνει τη γρηά και θέλει
(1919)
Παραλλαγή του “Πες, πες το κοπέλλι...”
Ό,τι έχω ατός μου, το λέ' τ' αντρός μου
(1919)
Η παροιμία λέγεται επί εκείνων, οίτινες αποδίδουσιν εις τους άλλους ελαττώματα, τα οποία αυτοί οι ίδιοι έχουσι κατά μείζονα βαθμόν
Όπου βλέπεις μάγουλο, ξεννοιασίλες
(1919)
Η παροιμία αύτη σημαίνει ότι οι ευραφείς την όψιν, οι χοντρομούτσουνοι δεν φαίνεται να έχουν καμμίαν φροντίδα, καμμίαν έννοια, είναι ξένοιαστοι, καθ' όπου εν εναντία περιπτώσει δεν θα είχαν το πάχος, το οποίον έχουσι ήδη
Το ξένο μουνί είνε και γλυκό
(1919)
Πρόχειρος πρόφασις και δικαιολογία των παραβιαζόντων των συζυγικών εαυτών πίστιν
Είνε μαλλιά και γένεια
(1919)
Λέγεται προκειμένου περί πλήθους πολλού, περί αθροίσματος μεγάλου ανθρώπου
Η καλή νοικοκυρά είνε δούλα και κυρά
(1919)
Δηλαδή καλή οικοδέσπινα είνε εκείνη, ήτις ηξεύρει και δύναται να εκτελέση πάσας τα εργασίας, ακόμη δε και εκείνας, που είναε προωρισμένες για τις υπηρετρίας
Έγεινε γης Μαδιάμ και γης Νεφθαλείμ
(1919)
Λέγεται προκειμένου παρά μεγάλου κακού, παρά το πασίγνωστου γης Μαδιάμ ετάθη τοη γης Νεφθαλείμ και τούτο ουχί εσκεμμένως, αλλ' επειδή αι καταλήξεις των δυπο τούτων λέξεων ομοιάζουσι προς αλλήλαις
Άδουλος δουλειά δεν έχει το ζουνάρι λίει και δενει
(1919)
Λέγεται επί των οκνηρών, των ασχολουμένων εις πράγματα ασήματα, εξ' ων ουδεμία δι' αυτούς ωφελείαν δύναται να προκύψη
Τώρα που σε είδα, νοικοκύρι, σε θυμήθηκα
(1919)
Κατά πάσαν πιθανότητα η παροιμία αυτή στηρίζεται επί διηγήσεώς τινος. Λέγεται επί των επιλησμόνων, των λησμονούντων να εκτελέσουσι παραγγελίαν τινά και ενθυμούμενων ταύτην μόνον όταν επαναβλίωση του παραγγείλοντα
Θέλει η γρηά και παίζει ο γέρος
(1919)
Λέγεται όταν τις θέλη να πράξη τι το σπουδαίον ανίκανος ων ή και όταν παρ' αξίαν υπερηφανεύεται και τούτο διότι έχει υποκινητήν τίνα ή προστάτην, ουδέν τούτων θα τολμά να πράξη
Θα σου πάρω ένα μουλάρι να περνάς μες το παζάρι
(1919)
Λέγεται ειρωνικώς επί ανεκτέλεστων υποσχέσεων
Θέλει ο Θεός και βρέχει ο μήνας
(1919)
Δηλούται η παντοδυναμία του Θεού
Αν αγροίκαγε ο Θεός του κόρακα, γάϊδαρος δε θάμνησκε κανένας
(1919)
Το λέν σε κείνους που καταριώνται
Ο Ήλιος θρέφει το μώρο κι ο ύπνος το μοσκάρι
(1919)
Λέγεται επί ανθρώπων παχιών, οίτινες υποτίθεται οτι επάχυναν ένεκα του πολλού ύπνου
Ο Θεός δεμ πίνει κρασί
(1919)
Δηλαδή ο Θεός δεν λησμονεί τίποτε και θα ανταποδώσει όλες τις αδικίες. Παραπλήσια παροιμία: Αργεί ο Θεός και σκάει ο φτωχός
Δε σώνανε μονά, ήρθανε διπλά
(1919)
Λέγεται όταν ενώ τις δυστυχεί, επέρχεται αιφνής και ετέρου κακού, οτου θάνατος κλπ.
Γέρος πέργερος, στον τοίχο κολλημένος να παντρευτή γυρεύει
(1919)
Λέγεται προκειμένου περί απροσδοκείτων προτάσεων
Σαν το μπόϊ μου ηύρα, μα όχι και σαν τη γνώμη μου
(1919)
Λέγεται όταν τις δύσκολες δύνανται να εύρη ανθρώπους του αυτού χαρακτήρος προς τον εδικού του.
Μη μου το κάνεις σήμερα γιατί 'μαι γκαστρωμένη, μην αποβάλω το παιδί, και πάω κολασμένη
(1919)
Πιθανώς ενταύθα εγένετο μετάστασις εκ δημοτικού άσμαντος
Κόκκορης ελάλησε, σήκω, γέρο, γάμησε
(1919)
Ερμηνεία: λέγεται επί των ζητούντων ή λεγόντων τι παρακαίρως. Η παροιμία αυτή απεσωάσθη εκ του εξής αισχρού άσματος: “Κόκκορος ελάλησε, σήκω, γέρο, γάμησε. -Δεν μπορώ, καϊμένη γριά, είν' τ' αρχίδια μου βαριά, το μουνί σου ...
Πού γαμπρός με δυο 'μμάτια
(1919)
Λέγεται επί των υπερβολικών αξιώσεων κόρης τινός, ως προς τον μέλλοντα συζύγου της
Ο Γιάννης ο σπασμένος
(1919)
Η φράσις αυτή, την προέλευσιν της οποίας δεν ηδυνήθημαι να εξακριβώσωμει, λέγεται όταν νομίζωμεν ότι έρχεται ή εμφανίζεται τις ενώ πράγματι δεν υπάρχει ουδείς, π. χ. Ενώ πάσα η οικογένεια κάθηται παρά την εστία, αίφνης εις ...
Οι αγάδες θέλουν κώλο κι η γυναίκα θέλει ψόλο
(1919)
Άσεμνος αντικόνιους του γυναικείου χαρακτήρος
Από τη μύγα ξύγκι δε βγαίνει
(1919)
Επί των προσπαθούντων να δικαιολογήσωσι διά τι παράπτυμα ή και δι' αποτυχίαι τινά , αλλ' εις ματην, διότι εικ φακρά και με όλους τας δικαιολογίας και τας προφάσεις δει γίνονται πιστευτσί
Και τα βαριά 'ς το γάιδαρο και τα λαφρά 'ς το γάιδαρο
(1917)
Ερμηνεία: Επί την άγαν υπομονετικήν και εδήθην εις ους αναθέτουν αγγαρεία
Όσω πλέει, δε βουλιάζει
(1919)
Εφ' όσον αι υποθέσεις τινός εοδούνται, δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος καταστροφής, ή εφ΄όσον ασθενεί τις ουχί βαρέως δεν υπάρχει φόβος, μήπως ο ασθενής αποθάνη, έστω και άν η ασθένειά του επί πολύ διαρκέση
Θέλεις κώλο, θές και σάλιο
(1919)
Επί των αιτούντων τι, εν ω ούτος επιτυγχάνουσι του ποθουμένου ή πρόκειται να επιτύχωσι, προβάλλοσιν αίφνης νέας αξιώσεις ή λέγουσιν ότι εκείνο το οποίον επιτυχόν δεν έχει ουδεμίαν αξίαν. Παρεμφερής η ανωτέρω η πασίγνωστος ...
Το κάτω κεφάλι τρώει το απάνω
(1919)
Οι ασελγείς άνθρωποι, οι δουλεύοντες εις τας εαυτών πάθη και εις τας κτηνώδεις αυτών ορμάς, πάντοτε καταστρέφονται και καταντώσι δυστυχείς
Μπεκιαρλίκι, μασκαραλίκι
(1919)
Μπεκιαρλίκι = Το να μένη τις μπεκιάρης θεωρείται ατύχημα, όπερ μετέχει κατά τι και του κωμικού, διότι ο μπεκιάρης μη δυνάμενος μόνος εξ αγνοίς να οικονομή τα καθ' εαυτού, ου μόνον ο ίδιος υποφέρει, αλλά πολλάκις γίνεται ...
Το ζουμί ζουμιά δεν έχει, πιέ όσο θες και τ' άλλο χύσ' το
(1919)
Λέγεται ει τη τραπέζη επί των αρνουμένων να βάλωσι ζωμού. Αν η παροιμία έχει και μεταφορική έννοια δεν ηδινήθημεν να εξακριβώσυμεν
Θέλω και δε θέλω, μα σαν είνε πάρα πάνω θέλω
(1919)
Λέγεται η παροιμία επί των προσποιουμένων ότι διστάζοντι να αναλάβωσι την επ' αμοιβή δικαστηρίαν υποθέσεως τινός ή να δεχθώσι τι, αλλ' ευθύς μεταβαλλόντων γνώμην εαν ή ο πρώτος προτείνει ή άλλος τις ήθελε προσφέρει εαυτούς ...
Ο διάβολος και η γυναίκα κάνουν ότι τους καπνίσει
(1919)
Ευτυχής χαρακτηρισμός του γυναικείου χαρακτήρος
Έχει το διάβολο μέσα του ορθό
(1919)
Ερμηνεία: Είτε πάρα πολύ κακός και διεστραμμένος, είτε αυτή η πρωσοποποίησις του διαβόλου. Βαρυτέρα έκφρασις ταύτης είνε “έχει το διάβολο μέσα του επαέλλα” δηλ. Καβάλλα. Αν ήτανε ορθός μπορούσαμε με τα ξόρκια να τον κάνουμε ...
Αν είχε η θειά μας αρχίδια, την ελέγαν μπάρμπα
(1919)
Η παροιμία σημαίνει ότι εφ' όσον τις δεν έχει τα απαιτούμενα προσόντα διά να προβή εις οιανδήποτε ενέργειαν, πρέπει να σιωπά και να μην κάμη τίποτα
Μια γρηά κουριψομούνα πούτσο γυρευε η κουρούνα
(1919)
Επί των πραττόντων όλως αντίθετα έκανε αίτινα αρμόγουσιν εις ηλικίαν των και εις την καταστασιν των
Χωρίς θέλημα Θεού, ούτε φύλλο από το δέντρο
(1919)
Φαίνεται η παντοδυναμία του Θεού, άνευ της ενέργεια του οπίου,ούτε το ελάχιστο μπορεί να συμβεί
Έχει ο Θεός – χιόνια και βροχές
(1919)
Η παροιμία αυτή δεικνύει δυσπιστία προς την θείαν πρόνοιαν, καθ' όσοι εν ω αυτήν συζητήση λέγει τις ότι δεν πρέπει να απελπιζόμαστε, διότι ο Θεός είναι μέγας (έχει ο Θεός)
Γάτος γαμεί, γάτος σκούζει
(1919)
Η παροιμία λέγεται όταν τις παραπονήται διάτι, επισυμβάν αυτώ κακού, του οποίου όμως αιτίας αυτός ο ίδιος μόνον είνε και ουδείς άλλος
Ο γάτος όταν νιαουρίζει για γαμήσι τριγυρίζει
(1919)
Η παροιμία αυτή σημαίνει ότι ευκόλως δύναται τις να εννοήση τας προθέσεις τινός, αρκεί μόνον να παρατηρήση του τρόπου καθ' ου ενεργεί
Λείπει τό λάδι καί τό μέλι πώς νά γέν' η τηγανίτα
(1919)
Λέγεται η παροιμία όταν ενώ παρίσταται ανάγκη νά γίνη τι, ελλείπουσι τά αναγκαιούντα πρός τούτο χρήματα ή μέσα
Ο κουμπάρος τηγ κουμπάρα δυο φορές την εβδομάδα
(1919)
Η σημασία της παροιμία ευνόητος εν έχη και μεταφορικήν αγνοούμεν
Ο γάιδαρος όταν γκαρίζει, το σαμάρι του τσακίζει
(1919)
Η παροιμία λέγεται όταν τις ευρίσκεται εις δυσάρεστον θέσιν, πράττη πράγματα όλως ανάρμοστα, δι αν επιδεινούνται αυτής ακόμη περισσότερον
Πάρε ξύλο, γκιάσε αντί
(1919)
Ερμηνεία: Επί των θελόντων είναι κ' ως έτυχεν, ενώ αι προτάσεις δεν το επιτρέπουσι να κάμωσι τι
Σ'α βγή ο λύκος από τα λακκώματα ευκήσου, γρηά τα πρόβατα
(1919)
Η παροιμία λέγεται προκειμένου να δηλωθή ότι όταν μέλη να συμβή κακόν τι, ο επικείμενος κίνδυνος θα είναι μέγας
Γάμος χωρίς σφαχτά δε γίνεται
(1919)
Λέγεται η παροιμία προκειμένου περί πράγματος τινος απαραιτήτου, όπερ δεν δύναται να λείψει εις δεν δύναται να λείψουν οι αμνοί εκ τινος γάμου
Η ανάγκη πατάει το νόμο
(1919)
Δηλαδή, όταν ευρισκώμεθα εν ανάγκη μεγάλη, π.χ. Εν πενία, τότε καταπατούμεν όλους τους υπάρχοντας νόμους, μεταχειριζόμεθα πάν έκωσμου μέσου, ίνα εξέλθωμεν εις της δυσχερούς θέσεως εις τω ευρισκόμεθα
Του ακριβού η μάννα στο παζάρι πουλιέται
(1919)
Η παροιμία χαρακτηρίζει καλώς τους φιλάργυρους.Συναφής παροιμία η του ακριβου τα ρούχα σε χαροκόπου χέρια
Με το μεγαλύτερό σου λάχανα μη φυτέψης
(1919)
Συνοδεύεται από κείμενο...
Έχει πυριτό στ' αστράγαλο και πουντα 'στο στομάχι
(1919)
Η παροιμία λέγεται επί των υποκρινομένων ότι έχωσιν ασθένειαν τινα πράγματι όμως υγιεστάτων. Περί τουτων προφασιζομένων ότι ένεκα ασθενείας δεν έπραξαν τι λέγεται η παροιμία ̇ εκουτσάθη η γίδα απ' τ' αυτί
Πα' να δείρω τα παιδιά μου και θυμάμαι τα δικά μου
(1919)
Δηλαδή θέλω να δείρω, να επιπλήξω τα τέκνα μου δια τας αταξίας των, αλλά συγκρατουμαι νε τον αναλογισμόν ότι και εγώ εις την ηλικίαν των τα αυτά έπραττον
Όποιος πεθαίνει, ανασταίνει
(1919)
Ανασταίνει αντί αναστήνεται
Δεν ημπορούν οι ζωντανοί θέλου οι πεθαμένοι
(1919)
Λέγεται επί παραλόγων γεροντικών αξιώσεων
Σαν το σκυλλί στον άλυσσο περναω (ή περναει)
(1919)
Συνοδεύεται από κείμενο...
Έμαθα να βελονιάζω και γαμώ το μάστορή μου
(1919)
Συνοδεύεται από κείμενο...
Τι έχω, τι καλό χω γέρον άντρα πόχω
(1919)
Οι δυό ούτοι στίχοι απεσπάσθησαν κατά πάσαν πιθανότητα εκ περιγελαστικού άσματος καιούτω μετέστησαν εις παροιμίαν ήτις λέγεται επί μεγάλης κακοτυχίας
Με το νου βρίσκεις τη Θεότητα
(1919)
Συνοδεύεται από κείμενο...
Ο παππάς σπίτι σε σπίτι κι' άλλος στου παππά το σπίτι
(1919)
Ερμηνεία: Λέγεται επί των απατωμένων συζύγων, οίτινες όμως ούτε καν υποπτεύονται την απιστίαν της συζύγου των
Για θάνατο και για νερό ποτέ μη βλαστημήσης
(1917)
Ερμηνεία: Όπωςς δεν πρέπει να δυσανασχετώμεν δια την έλλειψην βροχής διότι αυτή έρχεται αιφνιδίως κ μάλιστα εις ακατάλληλους ώρας, ούτω δεν πρέπει μαεκφραζώμεθαπερί του θανάτου καθ' όσον και ούτος δύναται να επέλθη οτε δε ...
Σου λέει την ημέρα νύχτα και τη νύχτα ημέρα
(1917)
Ερμηνεία: Επί των τυφλών
Άδουλος δουλειά δέν έχες το ζουνάρι λιεί και δένει
(1919)
Λέγεται επί των αέργων και των οκνηρών ενγένες, οίτινες αντί να εργάζωνται, ασχολούνται εις μηδαμινά πράγματα ανάξια προσοχής
Το δανεικό και το 'σπολάτη
(1919)
Η φράσις αύτη λέγεται όταν τις δανείζεται υπό τίνος δηλ. μ' εδάνεισες και σ' ευχαριστώ
Τα πετάει σαν τογ κόκορη τ' αυγά
(1917)
Ερμηνεία: Επί των σπατάλων.
Γέροι θέλουν χαϊδέματα, αγάδες θέλουν άσπρα
(1917)
Ελέγετο επί Τουρκοκρατίας και νύν δ' επίσης προκειμένου να προβή τις είς δωροδοκία ίνα επιτύχη τι
Η ψώρα πιάνει πρώτα τη γρηά κατσίκα
(1919)
Λέγεται δια τας γραίας, οι οποίαι καταλαμβάνονται υπό του φθόνου ευκολώτερον των νεοτέρων την ηλικίαν γυναικών
Η μύτη μου στογ κώλο του γαρούφαλλο γυρεύει
(1919)
Ερμηνεία: Επί των πραττούντων όλως ανάρμοστα και αντίθετα του πρέποντος
Η ευκή σου και το λινόξυλο
(1919)
Ερμηνεία: Όταν τις εύχηται προς τινά, που να πλουτήση κ.λ. πλην η ευχή του αυτή αποβαίνει ανεκτέλεστος
Τι να κάνη ένα αυγό στου άρρωστο και πέντε στη λεχώνα
(1919)
Λέγεται η παροιμία όταν ενώ παρίστανται μεγάλη ανάγκη τινός, εν τούτοις τούτω δίδονται μετά μεγάλης φειδούς.
Το βελόνι κοντάρι
(1919)
Υπονοείται το “κάνεις”, “κάνει”. Λέγεται επί των υπερβολικών και τερατολόγων. Αναλόγος η έκανες την τρίχα παντερό