Αναζήτηση

Αποτελέσματα 21-30 από 36

Από τις πρώτες επίσημες γιορτές του Φλεβάρη είναι του Άι Χαράλαμπου, στις 10 του μήνα. Οι Φαρασιώτες έλεγαν τον Άγιο Έ Χαλλά και είχαν ξωκλήσι του στη θέση Παράτσος. Το ξωκλήσι τούτο ήταν στεγασμένο, λειτουργούσε ο παπάς κι έσφαζαν γουρπάνια. Κοντά στο ξωκλήσι ήταν ένα μεγάλο βορότο. Κρεμούσαν εκεί κουρέλια, λουρίδες από την ενδυμασία αρρώστων, για να φύγη η αρρώστια. Στο βαρότο τούτο, διηγούνται, κρέμασαν έναν άνθρωπο, που λεγόταν Κελέκης, από κάποια άδικη καταδίκη. Έμεινε κρεμασμένος τρείς μέρες, άγιασε, έπεσε μέσα στο ποτάμι και χάθη, γι' αυτό τα βράδυα έβλεπαν μέσα στο ποτάμι μεγάλο φώς, που πήγαινε τον ανήφορο. Έλεγαν πως εκείνο το φώς ήταν το λείψανο του αγιασμένου ανθρώπου. (Για τις θεραπευτικές ιδιότητες του Αγίου βλ. B. Schmidt, Des Volksleben der Neugrieshen und das hellenische Altertum σελ. 38, Ν. Γ. Πολίτη, Λαογραφικά σύμμεικτα 3, σελ. 74 κε. Πρβλ. G. A. Wiliamson, οι προστάται της ιατρικής άγιοι εν τη ελληνική εκκλησία, Κυπριακά Χρονικά Στ, 1929, σελ. 233).

Λουκόπουλος, Δημήτριος; Πετρόπουλος, Δημήτριος (1949)

Έξω από τα Φάρασα, σε απόσταση ώρας σχεδόν, προς το βορρά, μέσα στη χαράδρα που διασχίζει ο Ζαμάντης ποταμός και προς τη δεξιά του όχθη, είναι δυο σπηλιές. Η μία, η πιο μεγάλη, είναι κοντά στην όχθη του ποταμού, ή άλλη, πολύ μικρότερη, είναι λίγο ψηλότερα, στη βραχωτή πλαγιά, που υψώνεται ορθόκοφτη από πάνω. Μόλις δυό τρείς άνθρωποι μπορούν να σταθούν μέσα. Ήταν το σπήλοτου Εζ Βασίλη. Στα τοιχώματα γύρω κρέμοταν εικονίσματα και στο βάθος υψωνόταν μικρός τοίχος, όπου τοποθετούσαν τα ιερά σκεύη, για να λειτουργή ο παπάς. Παλιά παράδοση αναφέρει οτι στη σπηλιά τούτη κατάφυγε ο Άϊ Βασίλης, για να σώθη από διωγμούς κι έτσι καθιερώθηκε η λατρεία του εκεί.

Λουκόπουλος, Δημήτριος; Πετρόπουλος, Δημήτριος (1949)

Το Δωδεκάημερο που ακολουθούσε μετά τα Χριστούγεννα, πίστευαν πως έρχονται στα σπίτια τη νύχτα οι μνημοράτοι, πεθαμένοι τους ονόμαζαν και τσιφούτοι ή μαλλιέρ. Έλεγαν πως γύριζαν στους δρόμους κι έμπαιναν απο τις καπνοδόχες μέσα στα σπίτια γι'αυτό κι έκαιγαν λιβάνι στη φωτιά να φεύγουν τους φαντάζονταν ότι έμοιαζαν σαν Αράπηδες και φορούσαν κουρέλια. Στις 8 Γενάρη, τοτ Έζ Γιάννη, φεύγουν ξανά οι μνημοράτοι, έλεγαν. (Μαλλιέρ'= μαλλιέρης, μαλλιάρης, μαλλιαρ΄ός. Βλ. H. GREGOIRE, NOTES le dialecte de Farasha, Bylletin de Correspondance Helleniqye, 1909, σελ. 151)

Λουκόπουλος, Δημήτριος; Πετρόπουλος, Δημήτριος (1949)

Τη γνωστή παράδοση για τη δρακοντοκτονία του Άι Γιώργη την ήξεραν και στα Φάρασα, χωρίς αξιόλογες διαφορές από τον τύπο που μας είναι γνωστός από πολλούς άλλους τόπους [Βλ. και J. Aufhauser, Das Drachenwunder des heiligen Georg in der griechischen und lateinischen Uberlieferung, Leipzig 1911, H. Delehave, Les legendes grecques des Saints militaires, Paris, 1909, Ν. Γ. Πολίτη, Λαογραφικά σύμμεικτα 1, σελ. 80-85. Για τα τραγούδια της δρακοντοκτονίας και σχετικής βιβλιογραφία βλέπε Ν. Γ. Πολίτη, Τα δημώδη ελληνικά άσματα περί της δρακοντοκτονίας του Αγίου Γεωργίου, Λαογραφία, 4, σελ. 185 – 235]. Ήταν νέος καβαλλάρης, διηγείται του Κορβαράση ο Κοσμάς, κι ήρθε στο χωριό μουσαφίρης, καβάλλα στ’ άλογο του. Γύρεψε νερό να ποτίση τ’ άλογό του και δε βρήκε. Οι χωρικοί του έιπαν : συ ακόμα δεν άκουσες πώς στο χωριό μας έχουμε στου νερού μας το κεφάλι ένα θεριό κι αν δεν του πάνε κάθε μέρα ένα κουρίτσι να ρουφήξη το αίμα του, δεν το αφήνει το νερό νάρθη στο χωριό μας; Άλλο κορίτσι στο χωριό μας δεν απόμεινε, εκτός από του βασιλιά την κόρη. Είναι τρείς μέρες τώρα που η βασιλοπούλα δε λέει το ναι να πάη για το θεριό και το χωριό μας ξεράθηκε. Ο νέος τότε είπε : Δείχτε μου πού είναι το θεριό να το σκοτώσω. Ως άκουσαν οι άνθρωποι τον λόγο, σάστισαν και είπαν : τόσος στρατός πέρασε και δεν έκαμε τίποτα, κι συ θα το σκοτώσης; Έμαθε ο βασιλιάς πως ένας νέος θέλει να σκοτώση το θεριό και έδωκε διαταγή να του τον φέρουν μπροστά του. Παραξενεύτηκε άμα άκουσε από το νέο πως θέλει να το σκοτώση. Σήμερα του λέει, ήταν η σειρά της κόρης μου, να τη φάη το θεριό, αν εσύ το σκοτώσης, και η κόρη μου και το βασίλειο δικά σου. Που είναι το θεριό; Ρώτησε ο Άι Γιώργης. Το θεριό δεν βγαίνει, αν δεν δη κορίτσι, του είπαν. Πήρε μαζί του το κορίτσι ο Άι Γιώργης και πήγαν εκεί που ήταν το θεριό. Άπλωσε το κορίτσι το ζερβί του χέρι στην τρύπα του θεριού και είπε : έλα να πάρης το κορίτσι, ν’ αφήσης το νερό να τρέξη, να πιή ο κόσμος. Πρόβαλε το θεριό σαν άκουσε τη φωνή. Τραβάει το σπαθί του ο Άι Γιώργης και κόβει το κεφάλι του. Απολύθη το νερό πάλι κι ο κόσμος έτρεξε να πάρη. Τόμαθε κι ο βασιλιάς και όλος χαρά έτρεξε κι αγκάλιασε το νέο. Το βασιλειο μου, του λέει, είναι δικό σου. Ο Άι Γιώργης δε δέχτηκε ούτε το βασίλειο ούτε τίποτα

Λουκόπουλος, Δημήτριος; Πετρόπουλος, Δημήτριος (1949)

Φαρασιώτικη λαϊκή παράδοση λέγει, ότι ο Άι Γρηγόρης και η Χουρουγίζα, κάποια Τούρκισσα, έβοσκαν τα γίδια. Μια μέρα που η Χουρουγίζα άρμεγε, παρουσιάστη ένας κυνηγός. Είπε τότε ο Άι Γρηγόρης στη Χουρουγίζα : τι θα του δώσουμε; - Δώσε την Κουτσή, είπε κείνη. – Έδωκα και δεν τη πήρε. – Τότε δώσε την Κουτσοκέρα. – Έδωκα και δεν την πήρε, είπε πάλι. – Τότε γύρισε την καταιγίδα πάνω του. Δεν πρόλαβε ο κυνηγός να φύγη και η καταιγίδα έπεσε πάνω του

Λουκόπουλος, Δημήτριος; Πετρόπουλος, Δημήτριος (1949)

Ο Εζ Βαράτσης, Άι Βαράσης, που γιορτάζεται στις 29 του Μάρτη, σε παλιότερα χρόνια λατρευόταν σε μικρή σπηλιά, μέσα σε απόκρημνο βράχο, κάτω από το Γαλά, το κάστρο.Στα τοιχώματα της σπηλιάς σώζονταν ως τα τελευταία χρόνια παλιές ζωγραφιές. Υπήρχε παράδοση, οτι εκεί είχε καταφύγει ο Άγιος Βαραχήσιος κι έμεινε για πολύν καιρό. Οι Φαρασιώτες στη μνήμη του Άγιου και άλλες μέρες πήγαιναν στη σπηλιά άναβαν κεριά, προσεύχονταν και κολλούσαν φκαζόκκα στους τοίχους να μαντέψουν για τα μέλλοντα, πολλές φορές έσφαζαν και γουρπάνια. Η επίσημη χριστιανική λειτουργία γινόταν στη μητροπολιτική εκκλησία, τον Άι Βαράση.

Λουκόπουλος, Δημήτριος; Πετρόπουλος, Δημήτριος (1949)

Ονομαστοί ήταν οι αεσμοί του ... της Παναγίας του βράχου. Η παράδοση λέει πως όταν κυνηγούσαν την Παναγία ήρθ' εκεί στα στενά, άνοιξε ο βράχος μπήκε μέσα και σώθηκε. Βγήκε από τότε και το άγιασμα.

Λουκόπουλος, Δημήτριος; Πετρόπουλος, Δημήτριος (1949)

Μερικοί Φαρασιώτες είχαν τάμα να επισκεφθούν το Σταυρό, ερειπωμένο ξωκλήσι. Είχε μπροστά αγίασμα του Σταυρού το πεγάιδι, κι ένα μεγάλο0 πλατάνι. Εκεί έσφαζαν γουρπάνια και διασκέδαζαν όλη τη μέρα. Πολλοί έλεγαν πως έβλεπαν μέσα στο αγίασμα μια κλώσσα με τα πουλιά της το φτέρωμα τους ήταν χρυσό. ‘’Όταν έτρεχαν να τα πιάσουν, χάνονταν, από μπροστά τους. Άλλοι πάλι έλεγαν πως έβλεπαν ασημένιο σταυρό να επιπλέη στο νερό, άλλοι ότι άκουγαν να βελάζη πρόβατο

Λουκόπουλος, Δημήτριος; Πετρόπουλος, Δημήτριος (1949)

Λαϊκή παράδοση λέει οτι μια φορά ο Μουλά Χασάν, ο τελευταίος χότζας που κατοικούσε στα Φάρασα και ιερουργούσε στα γύρω τούρκικα χωριά, πήγε με τη γυναίκα του και τα παιδιά του στον Ε Χρυστιέσταμα, να πλυθούνε στον αγιασμό, για να γιατρευτούν από ψώρα. Όταν πήγαιναν, είδαν το νερό άφθονο. Μπήκαν στην εκκλησία, άναψαν κεριά κι ο χότζας άρχισε να διαβάζη το βιβλίο του. Η γυναίκα του πήγε στο 'φτάλμι να πάρη νερό. Μόλις πλησίασε, το νερό χάθηκε από μπροστά της , ξεράθηκαν και οι αβορύες. Ξαναγυρίζει στην εκκλησία και το λέει στο χότζα, Βγήκε κι ο χότζας με τα παιδιά και είδαν το κακό. Ξαναγύρισε ο χότζας στην εκκλησία κι άρχισε να προσεύχεται και να παρακαλή. Έξαφνα πετάχτηκε πάλι το νερό γαλάζιο γαλάζιο. Πήραν νερό, πλύθηκαν και ήπιαν. Ο χότζας είπε τότε : όποιος δεν πιστεύει στου Αγίου τούτου τα θάματα, να γίνη πέτρα. Ήρθε στα φάρασα, ετοίμασε γουρπάνι, πήρε τον παπά κι έκαμε λειτουργία στο άγιασμα. Είπε το θάμα και στους Τούρκους των γύρω χωριών κι από τότε είχαν φόβο και σέβονταν τις χριστιανικές εκκλησίες.

Λουκόπουλος, Δημήτριος; Πετρόπουλος, Δημήτριος (1949)

Ο Εζ Μηνάς ήταν ο φύλακας των ζώων. Στη βοήθεια του Αγίου κατάφευγαν, για να βρούν ζώο ή αντικείμενο που τυχόν έχαναν. ίΧιτα να νάψης στον Άϊ Μηνά ένα κερί, να μην φάη ο λύκος το ζώ. Τρέχα ν' ανάψης στον Άϊ Μηνά ένα κερί, να μην φάη ο λύκος το ζώο.Ή 'α ανάψω σον Εζ Μηνά αν τσερί. 'α νdα βινέψη μbρό μου. Θ' ανάψω στον Άϊ Μηνά ένα κερί. Θα το φέρη να το ρίξη μπροστά μου, έλεγαν όταν έχαναν κάτι. Μαζί με την επίκληση του Αγίου δεν παρέλειπαν να κάνουν και μαγικούς κατάδεσμους, όπως π.χ. Το δέσιμο του ψαλιδιού, για να δεθή το στόμα του λύκου και άλλα παρόμοια (βλ. Και παραπάνω σελ. 45, σημ. 4)

Λουκόπουλος, Δημήτριος; Πετρόπουλος, Δημήτριος (1949)

Αναζήτηση

Φίλτρα