Browsing Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας by Legend classification (acc. Politis) "Παράδοση ΛΖ"

Now showing items 1-20 of 242

Άλλ' νιά βουλά ήταν νιά γύφτ'σσα κι πέθανε. Αυτήν τν ίθαψαν στουν Άη Γεωργ' τν εκσάν μιργιά που νη γικκλησία. Αυτήν σκώνιταν απού μεσ' απο του χώμα κι παίνι μέσ' σ'τα σπίτια. Κι τότε τν ξέχουσαν κι τν ηύραν ζουντανή. Ζουντανίψης. Ήταν κόκκιν', μαλλιασμέν'... Τότι πήγαν οι παπάδις κ'οι άντρις τν ξέχουσαν κι βάργαν μι του λουστό, κι αυτήν' τουν έπγιαν του λουστό κι τουν κρατάιν άναψαν φουτιά αδικεί...

Λουκόπουλος, Δημήτριος (1914)
Βρικόλακες

Άλλη μια φορά ήτον ένας άθρωπος 'ς τα Ρίκια κ'έψηνε κρέας, τότες επαρουσιάστηκε ένας καταχανάς και του λέει : Πως σε λένε; Κι αυτός του λέει πως τον λένε Κυριαπατό. Ο καταχανάς είχε σκοπό να του φάη το κρέας κι αυτό μαζί. Μα ο άθρωπος αυτός το κατάλαβε και του 'παιξε το κρέας 'ς τη μούρη και τον εστράβωσε. Κι αυτός εφώναζε ο Κυριαπατός μ'εστράβωσε κ' εμαζωχτήκανε κι άλλοι καταχανά δες, μ'αυτός ήτονε...

Σπυριδάκης, Γεώργιος Κ. (1939)
Άλλη νια γυναίκα που ήτανε βουρκολακιασμένη έβγαινε τη νύχτα κεί που νυχτερεύανε οι γυναίκες. Ανέβαινε σε νια κυδωνιά και κουρναριζότανε. Της έλεγαν οι άλλες γυναίκες: Ποιά είσαι συ μωρή; Εγώ είμαι η Άννα του Παλαιού α α! α!!... εχασκαριζότανε. Ήτανε πολλές γυναίκες και για δαύτο δε σκιαζόντουσαν. ( κουρναριζότανε = μετεωρίζετο ως επί αιώρας, εχασκαριζότανε = εγέλα καγχάζουσα )

Μαντζουράνης, Εμμ. (1914)
Άλλοτες, λέει, τσοι χρόνοι εκείνοι εβρουκολακιάζαν οι αθρώποι κι εραίνουdαν ετσά ια δε μέσ' στα σπίθια dεν αθρώπω.. και στην εξοχή επααίνα γι εβρίσκα τζ' αθρώποι κι εκουβεδιάζα dωνε. Ετότες, λε επελεκούσα ξυλαράκια κι εκάνασι σούβλες κι εψήνα dο ψαχνάδι του χοίρου. Κι ότι νάθε βάλου dη σούβλα με το χερνό στη φωθιά, πααίνα g'οι βρουκολάκοι με σούβλες γεμάτες τσοι βαρθάκοι κι εβάνατζοι με το χερνό....

Ζευγώλη – Γλέζου, Διαλεχτή (1930)
Άλλ’ νιά βουλά ένας Βουστιν’τσιώτ’ς π τουν έλιγαν Φλουρουν’ κουλό, ξιχείμαζι μι τα πρόβατά τα’ ς τα Μαλαντρίν. Κι κεί πέθανι κι τουν έθαψαν. Αλλά βρουκουλάκιασι κ’ έρχιταν ‘ς τα Βουστνίτσα ‘ς τα γ’ναίκα τα κι ‘ς τα πιδγιά τ. Έπγιανι χτέν’ζι τα πιδγιά. Πήι, ματαπήι.. κι ‘ς τάλλου κουντά ρήχκι κι τα γ’ναίκας τ. Αυτήν δεγ κόται να ειπή σι κανέναν τίπουτα, γιάτ τα έλιι ου βρουκόλακας να μήμ πή τίπουτα....

Λουκόπουλος, Δημήτριος (1914)
Άμα ένας σκοτωθή, το αίμα του φωνάζει τις τελευταίες λέξεις που είπε τη στιγμή που έπεσε. Να πούμε: μή ορέ, μή! Όχι! Επειδή βροκολακιάζει το αίμα πάνε και το μαζεύουν και το πάν και το ρίχνουν στον τάφο του φονεμένου. Το διαβάζουν και με τους παπάδες.

Λουκόπουλος, Δημήτριος (1928)
Βουρβούλακας

Άμα πόθαμεν άνθρωπος, μπορούσε να γίνη βουρβούλακας. Το σώμα δεν έλειωνε, ήταν κατακόκκινος με μεγάλα νύχια. Ελέγανε πως αυτός ήταν βουρβούλακας κ' εσηκωνόντανε την νύχτα απο τον τάφο κ' επήγανε στα σπίτια κ' επάτειε τον άρρωστο και τον επουμπούλιζε (τον ερρουφούσε). Τότες εξεχώνανε τον νεκρό, τον εκατακόβγανε με τα φτυάρια και του ρίχνανε απο πάνω ξίδι και τον εχώνανε πάλι εκεί.

Σπυριδάκης, Γεώργιος Κ. (1962)
Άν τις πεθάνη ακοινώνητος γίνεται βρυκόλακας. Είναι σαν τουλούμι γεμάτο αέρα. Επήγαινε εις τα τρόφιμα εις τα υπόγεια, έκανε θόρυβο. Απο την ίδια τρύπα που έβαζε το φαγητό το έβγαζε κιόλας και εγέμιζε τον τόπο ακαθαρσίες έβγαινε απο τον τάφο απο μια τρύπα, όλες τις ημέρες εκτός Σάββατο. Τότε το Σάββατο επηγαίναμε και ερρίχναμε βραστό νερό απο την τρύπα και έρκαγε ο βρυκόλακας.

Δευτεραίος, Άγγελος Ν. (1968)
Αβορβολάκιαστος = αβρουκουλάκιαγους = χωρίς να βροκολακιάση. Κάνας δεν έμεινε αβρουκουλάκιαγους στα παλιά τα χρόνια

Λουκόπουλος, Δημήτριος (1926)
Αναδείχνω φρ. Σνέδξεν ο Κομσάς, ή εβαυρβουλάκιασεν = μετά θάνατον εξερχόμενος του τάφου εμφανίζεται προ των ανθρώπων (Κελλιά) βουρβούλακας ο, = ο μετά θάνατον εξερχόμενος του τάφου και εμφανιζόμενος προ των ανθρώπων, Βουρβουλακιάζω : εβουρβουλάκιασεν ο...

Βογιατζίδης, Ι. Κ. (1922)
Αναράες (γ)ένουνται, όσες πεθαίνουν λογχούες (κεχώ). Αναρά, κείνη που έν (δεν) τηχ χωνέβζει η γής, σαν τον -γ- Γουργούλλακα.

Ζερβός, Ιωάννης (1958)
Αντιθέτως όμως [προς τα φαντάσματα], οι βρικόλακες δεν έχουν ωρισμένη περιοχή. Οι βρικόλακες είναι νεκροί, που στη ζωή τους έκαναν μεγάλα κρίματα (ιερόσυλοι, φονιάδες, προδότες, κακούργοι, αφορεσμένοι κ.λ.π.) και δεν λιώνουν στον τάφο τους. Την μέρα κρύβονται και το βράδυ, τα μεσάνυχτα ανοίγουν την πλάκα του τάφου και περιπλανώνται. Αντικειμενικός τους σκοπός είναι να κάνουν κακό σους ανθρώπους, να...

Ιωαννίδης, Κωνσταντίνος Θ. (1963)
Γράβος τσι Μαλάμους

Απλωμένα κέδρα και ελάτια περιβάλλουν το χωράφι της Μαλάμως στη Βυτζίστα. Στην άκρη του χωραφιού, φαντάζει ένας γαύρος. Η παράδοση αναφέρει, ότι η Μαλάμω, καθισμένη κάτω απο τα κλωνιά του γαύρου, χτυπήθηκε απο αστροπελέκι. Όταν τη βρήκανε οιχωριάτες είταν μαύρη σαν κοράκι και ξηγήσανε ότι η Μαλάμω βρυκολάκιασε. Λένε ακόμα, ότι είδανε τη Μαλάμω να γυρίζει στο χωράφι της.

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)
Απο τους μπρωτινούς απεθαμένους πολλοί είνοντο καταχανάες κ'επνίαν τας λεχούσες. Έπρεπε (ν)α 'χουν σταυρόν στην πόρταν των για να μη μπορούν 'ά μπούν μέσα. Εκούναμε απο τους παλιούς μας που λέαν ότι μια βολά είχαν μαζευτή 4ο καταχανάες κ'είχαν κ'ένα κουτσό που πόμενε πίσω και φώναζε (ν)α τον περιμένουν, απο τοτε όμως που 'βγε η πεντάρφα δεν έχει καταχανάες, μόνο άμα 'έν πεντάρφα 'ίνεται ο απεθαμένος...

Παπαμιχαήλ, Άννα Ι. (1964)
Από πολλά χρόνια έτυχε να περάσ’ μια παρέα κλέφτες. Πήραν ένα σφαχτό και το ψήσαν. Παρουσιάστηκε κι αυτός [ο αρχιληστής κλέφτης Δροσούλας, που σκοτώσανε και βρυκολάκιασε], με τ’ άρματα. – Βρε καλώς τον καπετάν – Δροσούλα! Πως περνάς; Εγώ τα ρήμαξα τούτα. Αφού ψήσανε το σφαχτό... που κατοικείς; Εξαφανίζονταν σε μια σπηλιά. Απ’τσι πολλές φορές π’ κάνανε παρέα αποφάσισε να μαρτυρήσ’ τη Σπηλιά. (στ’ χαλιά...

Λουκάτος, Δημήτριος Σ. (1959)
Ασφενταμνιώτης= βρυκόλακας, εκ της συνικίας Ασφένταμνος, ινή επί Λευκού οι παλαιοί ότι ήσαν βρυκόλακες.

Πουλάκης, Δ. (1924)
Ατσουπάς, πληθ. ατσουπάδες=καταχανάς.

Κοπάσης, Α. Σ. (1921)
Αυτόπτες και αξιόπιστοι μάρτυρες μου διηγήθηκαν, ότι μετά τον θάνατον ομοχωρίου των, για τον οποίον επίστεψαν ότι έγινε λιουγκάτι, άκουαν συχνά τις νύχτες δαιμονισμένο θόρυβο στα ράφια των σπιτιών τους όπου τοποθετούσαν τα μαγειρικά και υαλικά σκεύη. Το πρωί τα εύρισκαν όλα ριγμένα καταγίς, χωρίς όμως ούτε ένα να έχη σπάση, καίτοι το ύψος ήτο αρκετό για τα εύθραυστα υαλικά. Αυτό το απέδιδαν σε ενέργεια...

Βλάχος, Αναστάσιος Δ. (1953)
Βαρβάλακκας-βρυκόλαξ.

Χαβιαράς, Δημοσθένης (1910)
Βαρβάλακχας (ο). Παρεφθαρμένος τύπος του βρικόλακας. Κοινόν. Σκωπτ. Αποδίδεται εις τον μεγαλόσωμον, μαυροπρόσωπον, με άσχημην εμφάνισιν και υπερβολικά κοκότροπον, που τρόπον τινά εμφανίζεται σαν βρικόλακας. Συνήθως επισυνάπτεται και το της Νανούς: ‘’Ο Βαρβαλακχας της Νανού’’. Σκώπτεται δε έτσι, γιατί από των παλαιοτάτων χρόνων θρυλείται, ότι εις την εν Σύμη τοποθεσίαν ‘’Νανού’’ υπήρχε φοβερός και...

Καρανικόλας, Σωττήριος Α. (1958)

Browsing Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας by Legend classification (acc. Politis) "Παράδοση ΛΖ"

Αβορβολάκιαστος = αβρουκουλάκιαγους = χωρίς να βροκολακιάση. Κάνας δεν έμεινε αβρουκουλάκιαγους στα παλιά τα χρόνια ﻿

Αναράες (γ)ένουνται, όσες πεθαίνουν λογχούες (κεχώ). Αναρά, κείνη που έν (δεν) τηχ χωνέβζει η γής, σαν τον -γ- Γουργούλλακα. ﻿

Ασφενταμνιώτης= βρυκόλακας, εκ της συνικίας Ασφένταμνος, ινή επί Λευκού οι παλαιοί ότι ήσαν βρυκόλακες. ﻿

Ατσουπάς, πληθ. ατσουπάδες=καταχανάς. ﻿

Βαρβάλακκας-βρυκόλαξ. ﻿

Αβορβολάκιαστος = αβρουκουλάκιαγους = χωρίς να βροκολακιάση. Κάνας δεν έμεινε αβρουκουλάκιαγους στα παλιά τα χρόνια

Αναράες (γ)ένουνται, όσες πεθαίνουν λογχούες (κεχώ). Αναρά, κείνη που έν (δεν) τηχ χωνέβζει η γής, σαν τον -γ- Γουργούλλακα.

Ασφενταμνιώτης= βρυκόλακας, εκ της συνικίας Ασφένταμνος, ινή επί Λευκού οι παλαιοί ότι ήσαν βρυκόλακες.

Ατσουπάς, πληθ. ατσουπάδες=καταχανάς.

Βαρβάλακκας-βρυκόλαξ.