Αναζήτηση

Αποτελέσματα 1-3 από 3

Υπάρχουν όμως περιπτώσεις, κατά τας οποίας το στοιχειό (ζώθκιον) είναι ''ταξιθκιάρικον'' δεηλ. Δεν μένει πάντα μέσα στο σπίτι, αλλά γυρίζει και εις άλλα μέρη. Όταν επιστρέφει στο σπίτι μόλις μπή ''αχτυπά'' τον ελαφροστοίχειωτον που θα βρή μπροστά του και αυτός αρρωσταίνει. Έτσι εξηγούνται μερικές περιοδικές ή μακροχρόνιες αρρώστειες. Όταν το στοιχειό είναι μόνιμον, είναι ακίνδυνον. Όταν κτισθή καινούργιο σπίτι, το κάνουν αγιασμό και το ραντίζουν για να διώξουν το κακό στοιχειό, που τυχόν κατοικούσε εκεί και του οποίου πήραν τον τόπον και έκαμαν κατοικία. [Μεσαορία= Κύπρος].

Χαραλάμπους, Κωνσταντίνος (1956)

Όπως εις κάθε περιοχή του νησιού μας ο λαός από αρχαιοτάτων χρόνων διατηρεί πολλάς προλήψεις και δεισιδαιμονίας, έτσι και είς την περιοχή της Μεσαορίας διατηρούνται πολλαί τοιαύται, μερικαί των οποίων είναι και αι εξής : Παραδέχονται ότι το κάθε σπίτι ή δένδρο έχει το στοιχειό (ζώθκιον) του, το οποίον δεν φεύγει, αλλά μένει πάντοτε στο σπίτι, περιφερόμενον από δωμάτιο σε δωμάτιο. Μπορούν δε να το βλέπουν μόνον τα πρόσωπα, τα οποία είναι ‘’ελαφροστοίχειωτα’’ και τα οποία κατοικούν στο σπίτι εκείνο. Πρόσωπα τα οποία δεν μένουν στο σπίτι δεν μπορούν να δούν το στοιχειό του και αν ακόμη είναι ελαφροστοίχειωτα. Το στοιχειό φανερώνεται συχνά είτε υπο μορφήν ζώου (κουνέλι-γάτα) είτε σαν ένα κύμα αέρος.

Χαραλάμπους, Κωνσταντίνος (1956)

Υπάρχουν επίσης άλλα στοιχειά, οι καλικάντζαροι, που έχουν ελεύθερη έξοδο κατά τα δωδεκάμερα, οι καλικάντζαροι, που έχουν ελέυθερη έξοδο κατά τα δωδεκάμερα. Έρχονται στη γή την παραμονή των Χριστουγέννων μόλις κτυπήση η καμπάνα για εσπερινό και φεύγουν την παραμονή των Θεοφανείων (Κάλανδα). Όλον αυτόν τον καιρό μένουν μέσα στα στάσιμα νερά (κόλυμπους) και τους ποταμούς και λούονται. Επίσης μένουν μέσα εις την χολέτραν της βούρνας του ‘’πλυμμάτου’’ και στα νερά του πλυμμάτου. Είναι δε επικίνδυνον κατά την διάρκειαν των δωδεκαημέρων να δρασκελίσωμεν την χολέτραν ή τα νερά του πλυμμάτου, διότι οι καλικάντζαροι παραμονεύουν και προξενούν κακόν (ζαβώνει στο στόμα ή το μάτι κλπ.) Την παραμονήν των Χριστουγέννων γυρίζουν έξω από τα σπίτια και κυρίως τα σπίτια των γυναικών εκείνων, αι οποίαι εγέννησαν παίδια, τα οποία απέθανον αβάπτιστα, και τραγουδούν παραπανιάρικα : ‘’Η μάνα μου λυπήθηκεν το μύρον τζιαί το λάδιν τζι έκαμε με σκαλαπουντάριν να γυρίζω το φεγγάριν με το παλιόν το ματζουκάριν’’ επειδή οι καλικάντζαροι γίνονται από παιδιά που πεθαίνουν αβάπτιστα. Υπάρχουν μέρη που είναι οι τόποι που συναθροίζονται οι καλικάντζαροι και ξεφαντώνουν χρησιμοποιούν δε ως ποτήρια τα νύχια των χοίρων. Είναι επικίνδυνον εις ελαφροστοίχειωτον, δηλ. άνθρωπον ο οποίος δύναται να βλέπη το στοιχειό του σπιτιού του, να περάση από το μέρος εκείνο, διότι οι καλικάντζαροι παρουσιάζονται και του προξενούν κακόν. Εις κάποιον Μαραθοβουνιώτην, ελαφροστοίχειωτον, ο οποίος κατά τα δωδεκάμερα έτυχε να περνά από ένα μέρος ‘’δκυό βουνάρκα, στράτα του μύλου’’, που λέγεται ότι εκεί ξεφαντώνουν οι καλικάντζαροι, καβαλλικευμένος επι του γαιδάρου του, μεταφέρων άχυρον, συνέβη το εξής : Ένας καλικάντζαρος εκαβαλλίκευσεν επί του γαιδάρου πίσω από τον άνθρωπο και ημπόδισε το ζώον να περπατή. Ο Μαροθοβουνιώτης εκτύπα τον γάιδαρον αλλά αυτός δεν επροχωρούσε. Τέλος το αντελήφθη, αλλά από τον φόβον του αρρώστησε και εχρειάσθη να περάση αρκετός καιρός για να θεραπευθή. Πολλές φορές πάλιν παρουσιάζονται εις τους ελαφροστοίχειωτους υπο μορφήν ζώων και προσπαθούν να τους παρασύρουν εις την συνάθροισιν των και να τους προξενήσουν κακόν. Τα κάλαντα, όταν αγιάζονται τα νερά, φεύγουν και τραγουδούν : ‘’Τιτσίν τιτσίν λουκάνικον μασιαίριν μαυρομάνικον κομμάτιν ξεροτήανον, να φάμεν τζιαί να φύουμεν τζι’έφτασεν ο γερόπαπας με την αγιαστούραν του’’.

Χαραλάμπους, Κωνσταντίνος (1956)