Search

Now showing items 1-5 of 5

Στον τάφο του απο τα πολλά κλάματα ποιος ξέρει ; -παρουσιάστηκε την ώρα πο κλαιε 'ς το κεφάλι η μάννα του ένα φίδι μεγάλο. Τρόμαξε κ' έβαλε τοις φωνές. Έτρεξε ο Γέρο-Μήλιας και το σκότωσε. Την ίδια χρονιά πέθανε κι αυτός. (Ο όφις είναι ενσάρκωσις του αφηρωισθέντος νεκρού. Βλ. Παραδόσεις. Σελ. 1083, 1085, 1086)

Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.

Την πρώτη ημέρα που αλλάζουν τα πρόβατα μαντρί δεν κάνει ο τσοπάνης να σκοτώση φίδι γιατί ξελιθρίζουν (εξολοθρεύονται) τα πρόβατα. Ανάγεται πιθανώς εις τας δοξασίας περί του οικουρού όφεως. Ο ποιμήν δεν φονεύει όφιν, διότι ενδεχόμενον ούτος να είναι ο οικουρός της νέας μάνδρας.

Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.

Το φίδι του σπιτιού είναι ο νοικοκύρης. ‘’Εγώ (έλεγε χωρική εκ Πλατανακίου του δήμου Γλυπίας) δεν το ήξερα η κακομοίρα. Γλέπω ναι φορά μπόμ! Να πέση σα φουσκωμένο ασκί οχ την οστρέχα ένα θεριακωμένο φίδι. Έτρεξα και το σκότωσα. Η γειτόνισα μου είπε-βάλτου τώρα σάβανο και θάψε το. –Το θαψα, αλλά του κάκου! Την ίδια χρονιά έχασα το νοικοκύρη μου.’’ Και η παράδοσις αύτη καθώς και η εν τω 7 ανάγεται εις τας παραδόσεις περί οικουρού όφεως, του οποίου ο φόνος πιστεύεται ότι επιφέρει την καταστροφήν της ευημερίας του οίκου. Βλ. Παραδός. σελ 1073. Πιθανώς εις την αυτήν κατηγορίαν υπάγεται και η εν 6 αναγραφομένη δεισιδαίμων δοξασία. Προς αποτροπήν του κακού μανθάνομεν εκ της παραδόσεως ταύτης ότι θεωρείται αναγκαίον να κηδεύση τον όφιν ο φονεύσας . Ότι εν τούτω υπολανθάνει αρχαία δοξασία συνάγομεν εκ του κωακού μύθου, καθ’όν ο Κρίσαμις, ανήρ πλούσιος εις ποίμνια, φονεύσας έγχελυν, ήτις επιφαινομένη κατ’έτος ήρπαζε το κάλλιστον των προβάτων, απωλέσθη παγγενεί διότι δεν εφρόντισε να καταθάψη αυτήν, καίτοι επιφανείσα κατ’ όναρ τον διέταξε να το πράξη. (Ησύχ. Σουίδ. Λ. Κρίσαμις. Φώτ. Λεξ. 179, 10. Ζηνόβ. 364. Εν τω μύθω υπεμφαίνεται ότι εις την έγχελυν, ταυτιζομένην προς τον αγαθόν δαίμονα, τον οικουρόν όφιν, ώφειλεν ο Κρίσαμις τον πλούτον αυτού, ως και κατά την εν αρ. 7 παράδοσιν πηγή του πλούτου του Κυνουρέως χωρικού είναι ο εν τη αμπέλω αυτού διαιτώμενος μέγας όφις. Η συνταύτισις του όφεως και της εγχέλυος υποτίθεται ίσως και εν τω αρχαίω μύθω περί του Κάδμου και των Εγχελέων. Ο εις δράκοντα μεταμορφωθείς Κάδμος άρχει εν Ιλλυρία των Εγχελέων (Πρβλ. Gruppe Griech. Mytholog. Σελ. 358) Εξ αφορμής τούτων και ο σχολιαστής του Λουκανού (Phars. III 189)Βεβαιώνει ότι enchelys dicitur draco. Κηδεία φονευθέντος ζώου αναφέρεται ως παλαιον αττικόν νόμιμον υπο του Σχολιαστού του Απολλων. Ρόδ’ Α’ 124 :<ο αποκτείνας λύκον αγείρει αυτώ τα προς ταφήν>.

Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.

Ταντρόενο αν ιδή φίδια καβαλλικεμένα δεν κάνει να τα ξεχωρίση, γιατί ξεχωρίζει κι αυτό έτσι τα χώρισε κ’η μακαρίτισσα η αδερφή μου και τη χώρισε ο Χάρος την ίδια χρονιά. Η δοξασία αύτη ενθυμίζει τον αρχαίον περί Τειρεσίου μύθον, ο οποίος κτυπήσας δια της βακτηρίας δύο συμπεγμένους όφεις μετέβαλε το γένος εις γυναίκα, και ανέλαβεν ύστερον την ανδρικήν μορφήν κατά τον αυτόν πάλιν τρόπον. Συναφεστέρα δ’όμως προς ταύτην είναι η περί Τιβερίου Γράκχου παράδοσις, ήτις αναφέρεται πιθανώς εις τοιαύτην τινά δοξασίαν. Κατά τον Πλούταρχον (Τιβ. Γράκχ.1), <λέγεται ποτε συλλαβείν αυτόν επί της κλίνης ζεύγος δρακόντων, τους δε μάντεις σκεψαμένους το τέρας άμφω μεν ούκ εάν ανελείν ουδέ αφείναι, περί δε θατέρω διαιρείν, ως ο μέν άρρην τω Τιβερίω φέροι θάνατον αναιρεθείς, η δε θήλεια τη Κορνηλία. Τον ούν Τιβέριον και φιλούντα την γυναίκα και μάλλον αυτώ προσήκειν, όντι πεσβυτέρω, τελευτάν ηγούμενον, έτι νέας ούσης εκείνης, τον μέν άρρενα κτείναι των δρακόντων, αφείναι δε την θήλειαν είτα ύστερον ου πολλώ χρόνω τελευτήσαι.> Κατά την παράδοσιν ταύτην η τύχη των συζύγων ήτο συνδεδεμένη προς την του ζεύγους των όφεων, του μεν οικοδεσπότου προς την του άρρενος, της δε οικοδεσποίνης προς την της Θηλείας. Και ενιαχού της Γερμανίας ομοίως πιστεύεται ότι εκάστη οικία έχει ζεύγος όφεων, άρρενα και θηλείαν, οίτινες δεν επιφαίνονται ειμή αν αποθάνη ο οικοδεσπότης ή η οικοδέσποινα, τότε δε και ο έτερος των όφεων θνήσκει. (Ησίοδ. Παρά Σχολ.Λυκόφρ. 683. Τζέτζ. Αυτ. Απολλοδωρ. Γ’ ς’ 7. Σχολ. Αμβρος. Και Αρλ. Εις Οδ Κ 494. Ευσταθ. Εις Οδ. Σελ. 1665, 41 κε. Φλεγ. Τράλλ. Π. θαυμ. 4 σελ. 73 Κ. Άντων. Λιβερ. 17. Ouid. Metam. III 324 κε. Hygin fab.75, ο έτερος των όφεων θνήσκει Grimm, deutsche Mythologie σελ. 572)

Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.

Στου ταμπέλι χόνια τώρα πολλά είναι να μεγάλο φίδι. Αυτό του δίνει τα λεφτά που έχει. Πολλοί παραφύλαξαν να το σκοτώσουν, αλλά δεν μπορούν. Και αυτή ανάγεται εις την κατηγορίαν των αυτών δοξασιών. Βλ. Τα σημειωθέντα εις αρ. 3

Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.