Πλοήγηση Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας ανά Συλλογέα "Παναρέτος, Άνθιμος"
-
Παρά νηλιοκαμένα κάλλιον νεροπνιμένα
Παναρέτος, Άνθιμος (1965)Προτιμότερη της ανομβρίας η πολυομβρία με όλες τις συνέπειες και τους κινδύνους που κάποτε κι' αυτή έχει για την γεωργικήν παραγωγή -
Πέντε βώλοι εκάμαν πήτταν τζ' άλλοι πέντε επήαν τζ' ήρταν
Παναρέτος, Άνθιμος (1965)Το χωράφι δεν πρέπει να οργώνεται ούτε λασπωμένο, μα ούτε και κατάξερο, γιατί τότε θα βγάλη πολλούς και μεγάλους βώλους, και δε θα είναι και τόσο κατάλληλο για σπορά. Όσο λιγώτερους βώλους έχει το χωράφι, τόσο το καλύτερο -
Πέντε μήνες, έναγ κόμπον τζ' έναμ μήναν πέντε κόμποι
Παναρέτος, Άνθιμος (1965)Συνοδεύεται από κείμενο ... -
Πόττε σου μεν καρποχαρής (ή καρπο(θ)χωρής) πριχού να καρποφάης
Παναρέτος, Άνθιμος (1965)Συνοδεύεται από κείμενο... -
Που βλαστημά στον κάματον τραουά στο θέρος
Παναρέτος, Άνθιμος (1965) -
Που το νερόν το τρεξιμιόν ως το νερόν του λάκκου έχσει την ίδκια δκιαφοράμ πόσει ο φτωχός με άρκον
Παναρέτος, Άνθιμος (1965)Συνοδεύεται από κείμενο... -
Που το χώμαμ μου (λέγει η ελιά) πκιάσε τζαι ξένοχ χώμαν εθ θέλω
Παναρέτος, Άνθιμος (1965)Λέχει την ίδια ερμηνεία με την 22 -
Πούσει δένδρον τζαί μελίσσιν ας τζοιμάται ως να φωτίση
Παναρέτος, Άνθιμος (1965)Εκείνος που έχει δένδρα και μελίσσια μπορεί να κοιμάται, μέχρις ότου φωτίση (ανατείλη ο ήλιος), ενώ όλοι οι άλλοι που καταγίνονται με άλλες γεωργικές εργασίες, είναι ανάγκη να ξυπούν ενωρίτερα. Με άλλα λόγια η παροιμία ... -
Ρόϊν του σσιου τζ'αι πορτοκάλλιν του νήλιου
Παναρέτος, Άνθιμος (1965)Ρόδια του σσιού ή σσιατζερά, δηλαδή ρόδια της σκιάς, που αναπτύσσονται στο σκιαζόμενο μέρος του δέντρου, θεωρούνται πιό εύγεστα, ενώ αντιθέτως τα πορτοκάλλια, που ηλιάζονται θεωρούνται τα καλύτερα -
Σαράντα λεμονιές στον άμμο φυτεμένες τζ αί το νερό στήρ ρίζαν τους, μα μ' πάντα μαραμμένες
Παναρέτος, Άνθιμος (1965)Η άμμος και προ πάντων η κάπως χονδρόκοκκη άμμος, ελαχίστην υγρασίαν συγκρατεί -
Τ' Άη – Προκόπη πρόκοψε για σύκα για σταφύλιν
Παναρέτος, Άνθιμος (1965)Τ΄Αγίου Προκοπίου, 8 Ιουλίου, αρχίζουν να πρωτοφανερώνονται ώριμα σύκα και σταφύλια -
Τ' αμπέλι αγπά τη τσάππαν
Παναρέτος, Άνθιμος (1965)Το σκάψιμο του αμπελιού με το χέρι έχει αποτελέσματα καλύτερα από το όργωμα -
Τ' αμπέλι θέλει κλάδεμαν να κάμη το σταφύλιν τζ' η κορασιά χάδεμα τζαί φίλημα στα σείλη
Παναρέτος, Άνθιμος (1965) -
Τ' αμπέλιν άκουσεν του τσακκαρκού τζ' εβούρισεν τζ εχάθην
Παναρέτος, Άνθιμος (1965)Μεγάλος εχθρός του αμπελιού είναι η αίγα, η οποία δεν κατατρώγει μόνον τα φύλλα αλλά και τις κληματίδες -
Τες πνιούρες του Γεννάρη ο Μάρτης εν να τες σάση
Παναρέτος, Άνθιμος (1965)Ερμηνεία: Τα σπαρτά που έπαθαν από πολυομβρία κατά Ιανουάριον, διορθώνονται συνήθως κατά Μάρτιον ή Απρίλιον -
Τες πνιούρες του Γεννάρη τα Μαρτάπριλλα τες σάζουν
Παναρέτος, Άνθιμος (1965)Ερμηνεία: Τα σπαρτά που έπαθαν από πολυομβρία κατά Ιανουάριον, διορθώνονται συνήθως κατά Μάρτιον ή Απρίλιον -
Της αγιάς Μαρίνας δείχνει σύκον, τζαι σταφύλιν τζαι πορτί στο γαλευτήριν
Παναρέτος, Άνθιμος (1965)Η Της Αγιάς Μαρίνας σύκον, τζαι τ' Άη Λιά σταφύλιν τζαι πορτί στό γαλευτήριν. Τα σύκα αρχίζουν να ωριμάζουν της Αγίας Μαρίνας, 17 Ιουλίου και τα σταφύλια τ' Άη Λιά, 20 Ιουλίου, την ιδίαν δε εποχήν το γάλα των προβάτων σταματά -
Της αγιάς Μαρίνας σύκον, τ' Άη Λιά σταφύλιν τζαι τ' Άη Παντελεήμονα γεμάτον το κοφίνι
Παναρέτος, Άνθιμος (1965)Το κοφίνι ή το μαντήλιν. Ως και η προηγουμένη, με την προσθήκην ότι μετά την εορτήν του Αγίου Παντελεήμονος η ωρίμανση των σταφυλιών είναι γενική -
Της χωραφερής πάει της παραπάνω η ξεροβολιά
Παναρέτος, Άνθιμος (1965)Τα χέρσα χωράφια, τα οποία για πρώτη φορά οργώνονται για να σπαρούν, είναι καλύτερα να σπέρνωνται “ξερόβολα”, δηλαδή, λίγο πριν βρέξη και πριν διααβραχή το έδαφος. Χωραφερή λέγεται επίσης και ο κάμπος με πλούσιο και βαθύ έδαφος