Browsing Παραδόσεις by Text

Now showing items 812-831 of 6798

γραφτό, το= η μοίρα τινος: “ήτανε γραφτό του” = τούτο ενέπρωτο αυτώ.

Βογιατζίδης, Ι. Κ. (1918)
Γριάς το κάτουρο (στης), Γριάς το σώρο (στης), Γριάς τα πρόβατα (στης) τοποθεσία και οι τρεις τοποθεσίες έχουν την εξής παράδοσιν. Κάποια γριά χήρα αρχοντόγρια, με πολύ βιό (γιδοπρόβατα) ανέβαινε κατά τις αρχές του Απρίλη από ξεχειμαδιό στα βουνά. Είχε τρία ανύπαντρα παιδιά βλαστάρια και φυλάγανε τα πρόβατα. Η γριά στο ανέβασμα ερχότανε μπροστά με τα άλογα φορτωμένα τα μπαγάδια. Τα παιδιά της ερχόντουσαν...

Τρουπής, Θεόδωρος (1959)
Γριάς το πήδημα

Γριάς το πήδημα: Ακτή λίαν απόκρημνος του Αίπους ως ένα βράχον της οποίας προ της κατασκευής της αμαξιτής οδού εφαίνετο τύπος γιγαντιαίου ποδός λεγομένου της Γρηάς, ήτις επήδησεν εκ του ύψους των κρημνών εις τον βράχον και εκείθεν εις την θάλασσαν διωκομένη υπό κουρσάρων.

Βίος, Στυλιανός Σχολάρχου (1926)
Γριβίτσα =κορυδαλλός ωδικός. Η παράδοσις λέγει ότι έχασε τον άνδρα της,όσις ωτομάλετο Γρίβας και τρέχει ανά τα όρη και φωνάζει Γρίβα μ'! Γρίβα μ'.

Λουκόπουλος, Δημήτριος
Μοίρες

Γριές κακόθωρες καμπούρες και κουφές ή νέες ωραιότατες.

Γεωργούλας, Σωκράτης Δ. (1966)
Μοίρες

Γριές κακόθωρες καμπούρες και κουφές ή νέες ωραιότατες. Αυτές όταν “γεννιέται ένα μικρό πηγαίνουν δίπλα του, σε μονό αριθμό. Το παρακολουθούν και η κάθε μια του δίνει και κάποια κακή ή καλή ιδιότητα. Ύστερα προφητεύουν το μέλλον του μωρού, το οποίον γράφουν σ' ένα χαρτί κι ότι “γράφουν δεν ξεγράφουν”.

Γεωργούλας, Σωκράτης Δ. (1966)
Γρύλλα -λες = είδος χόρτου, την Πρωτομαγιά κάμνουν δεματάκι, κρεμού εις το παράθυρον ή των θύρων, Μάης καλούμενον βάζαν δε αι γυναίκες εκτός των άλλων και γρύλλα για να γρυλλένην να είνι ανοιχτά τα μάτια του, να μη νυστάζουν)όλον τον μάη, να είναι προκομμένος λέγονται 'ς Μαντελίνες.

Πουλάκης, Δ.
Γκόγκος Αλιμήτρος

Γύρω απ’ τα Κούτζιανα, κατατρεγμένος, ζούσε με το βιό του, ο σκηνίτης αυτός γεροτσέλιγκας. Η παράδοση λέει, ότι εχθροί του, για να τον ξεφορτωθούν απ’ το Λαρισινό λειβαδοτόπι Βρυσιά, τον καταγγείλανε στον πασά της Λάρισας ότι φυλάει τους κλέφτες στα μαντριά. Ο πασάς του παράγγελει ξερά: «Γκόγκο, φύγε αμέσως απ’ τα Βρυσιά, να μη ξημερωθείς αυτού». Ο Γκόγκος όμως δεν φοβήθηκε. Έκανε αναφορά στον Πασά...

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)
Τα λάφια του Χριστού

Γύρω απ’το μεγάλο ρέμα Ντόβα,ανάμεσα από το Περτούλι και Πάν Περνιάγκο,στις υπώρειες του όμορφου βουβού Βίγγα,ξαπλωνόταν στα παλιά χρόνια,το πιο καλοό παρθένο ελάτινο δάσος.Εδώ γυρίζαν,εδώ βοσκούσαν,εδώ φωλιάζαν τα λάφια.Η παράδοση αναφέρει πως κυνηγοί Περτουλιώτες,ανήμερα των Χριστουγέννων στήσανε καρτέρι και βαρέσανε δώδεκα λάφια.Λένε ότι ο Χριστός πεισμωμένος για το έγκλημα των κυνηγών,διάταξε...

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)
Ο ανδριάντας των Τριαντών

Γύρω στο όνομα του χωριού Τριάντα είναι πλεμένη μια παράδοση, που μπορεί θα θεωρηθή μάλλον ως ιστορικόν της ονομασίας του χωριού. Την άκουσα από τον Τριαντενόν Χριστόδουλον Κουντούρην και την διηγούμαι όπως μου την είπεν με τα ίδια του τα λόγια. Μεγάλη φασαρία είχε το χωριό μας εδώ και τρακόσα χρόνια για ένα αντριάντα, που βρήκαν δύο χωριανοί μας σκάβοντας σ’ ένα χωράφι. Ένας άντρας μαρμαρένιος παρουσιάστηκε...

Βρόντης, Αναστάσιος (1930)
Ο ανδριάντας των Τριαντών

Γύρω στο όνομα του χωριού Τριάντα είναι πλεμένη μια παράδοση, που μπορεί να θεωρηθή μάλλον ως ιστορικόν της ονομασίας του χωριού. Την ήκους από τον Τριαντενόν Χριστόδουλου Κουντούρην και την διηγούμαι όπως μου την είπεν με τα ίδια του τα λόγια. «Μεγάλη φασαρία είχε το χωριό μας εδώ και τρακόσα χρόνια για ένα αντριάντα, που βρήκαν δύο χωριανοί μας σκάβωντας σ’ ένα χωράφι. Ένας άντρας μαρμαρένιος παρουσιάστηκε...

Άγνωστος συλλογέας
Γυλού λέγεται εκείνη που έμεινε μόνη από την οικογένεια εις το σπίτι. Κάποια τέτοια έλεγε: «Ήμουνε μάτια μου γυλού, κι έφαγα τ’ αδέρφια μου» (Βλ. συνεχ. σελ. 204: εις το δέρμα)

Κασιμάτης, Ιωάννης Π. (1958)
Γυναικόπετρα

Γυναικόπετρα γιατί τη γυρίσενε 'ς το δρόμο μια παλαιά αντρειωμένη. Δίπλα 'ς τη γυναικόπετρα είναι μια τρύπα που βγαίνει νερό και τη λένε μουνότρυπα. (Περί της θέσεως της γυναίκ. Και σχετικάς παραδόσεις βλ. σ. 120 – 121 κ.α)

Ήμελλος, Στέφανος Δ. (1960)
Γυνή της μαία, γκομένη και αυτάς παράλυτος διηγείται ότι νύχτηρ κοιμωμένην οι πίτζιλοι έρριψαν απο το παράθυρον είναι αληθές ότι ευρέθη την νύκτα έξω αναίσθητος υποκάτω του παραθύρου. Σημ. Πίτσιλος= όντα τκά νυκτός μόνον φαννόμενα, άτυτα τρώγουσι το τιμάχιον της βασιλόπηττας, το σθ. Αλειμμένον με βουτυρόμελι θέτουν κατά το εσπέρας της πρωτοχρονιάς, πλησίον του σπλήνος των βρύσεων.

Χορτόπουλος, Π. (1876)
Ο δαίμονας

Γυρίζοντας μια φορά στο χωριό μ'νυχτώθ'κα και μ'ηύραν τα μεσάνυχτα στη Γούρνα.Εκεί άρχισε και τρεμόταν το ζώο στάθ'κε και τρεμόταν. Γυρίζω έτσ', φοβήθ'κα κιόλα, νύχτα, ερημιά, βλέπω ένα μαύρο πράμα και σερνόταν, κακό πράμα, σατανάς. Ήκαμα το σταυρό μ'κι αυτό ήρθε έτσ'δα και ώωπ ήπεσε απο μια πεζούλα στα χωράφια. Τρεμόμουν κι εγώ και το ζώο, δέκα ντενεκέδες κτυπούσαν πίσω μ'. Και βγήκε ύστερα μια φωτιά...

Φλωράκης, Αλέκος Ε. (1971)
Τη Μεγάλη Πέμπτη

Γυρίζουν τα παιδιά με τα καλάθια, μαζεύουν αυγά για το Πάσχα και τραγουδάν λυπητερά το εξής τραγούδι. Σήμερα μαύρος ουρανός, σήμερα μαύρη μέρα κ.τ.λ. Ο Παππάς δε δέχεται ποτέ προσφορά από γύφτους (σιδηρουργούς), επειδή έφτιασαν τα περόνια για τη σταύρωσι του Χριστού και έδωσαν κι οδηγίες πώς να τα καρφώσουν καλύτερα. Από τότε οι γύφτοι είναι καταραμένοι.

Τσιτσάς, Σεραφείμ (1938)
γυρίτζου την νύχτα= πλανώνται την νύκτα φαντάσματα.

Βογιατζίδης, Ι. Κ. (1923)
‘Γώ ‘καμα ένα παιάκι κ’ ήτο κόρη ήμουν έξ μερών λεχούσα, ήρτε ο άντρας από το Λεντάκι (βορ.) μαλωμένος μ’ έναν άλλο κ’ ήθελε (ν)α τον πάρη στην αστυνομία και ‘ώ έν τον έφηκα και στα νεύρα του εβλαστήμησε κ’ ήρτε η κακιά ώρα και ήρταν οι καταχανάες κ(αι) επνίξαν το παιΐ και το παιΐ έφκαλε αφρουλία με αίμα και μαύριζε στο λαιμό.

Παπαμιχαήλ, Άννα Ι. (1964)
Γ’λλού, η: Τέρας των παραμυθιών με ανθρωπίνην μορφήν κατά την ημέραν. «Γούλη μία γίν’του άθιιπους κι σα νύχτγιαζι γιν’ταν Γ’λλού κι έπνιγι τ’ μπαμπά τ΄τα πάατα.»

Ανδριώτης, Νικόλαος Π. (1928)
Γ’λλουπατιέμι= Με πατεί η γ’λλού, παθαίνω κακόν. Λέγεται περί τινων παθήσεων, ψυχικών ιδίως, αι οποίαι, ως νομίζεται, προξενούνται από τις νεράϊδες, την γιλλού κ.τ.λ

Ανδριώτου, Ελ. (1930)

Browsing Παραδόσεις by Text

γραφτό, το= η μοίρα τινος: “ήτανε γραφτό του” = τούτο ενέπρωτο αυτώ. ﻿

Γριβίτσα =κορυδαλλός ωδικός. Η παράδοσις λέγει ότι έχασε τον άνδρα της,όσις ωτομάλετο Γρίβας και τρέχει ανά τα όρη και φωνάζει Γρίβα μ'! Γρίβα μ'. ﻿

Μοίρες Γριές κακόθωρες καμπούρες και κουφές ή νέες ωραιότατες. ﻿

γυρίτζου την νύχτα= πλανώνται την νύκτα φαντάσματα. ﻿

γραφτό, το= η μοίρα τινος: “ήτανε γραφτό του” = τούτο ενέπρωτο αυτώ.

Γριβίτσα =κορυδαλλός ωδικός. Η παράδοσις λέγει ότι έχασε τον άνδρα της,όσις ωτομάλετο Γρίβας και τρέχει ανά τα όρη και φωνάζει Γρίβα μ'! Γρίβα μ'.

Μοίρες

Γριές κακόθωρες καμπούρες και κουφές ή νέες ωραιότατες.

γυρίτζου την νύχτα= πλανώνται την νύκτα φαντάσματα.