Browsing Παραδόσεις by Text

Χρηστοί, το λεν γιατί ήταν πολλοί με τ’ όνομα Χρήστος εκεί. Απ’ τσι Χρηστάδες βρήκε τ΄ όνομα.

Οικονομίδης, Δημήτριος Β. (1959)

Χριστάγκαθο : είδος χόρτου όπερ κεντημένον εξάγει εδώδιμον αίμα ερυθρόν αίμα.

Πουλάκης, Δ.

Χριστάγκαθο. Το= είδος ακάνθης, ούτως λεγόμενον, διότι, κατά τους χωρικούς, εξ αυτού επλέχθη ο ακάνθινος του Χριστού στέφανος.

Κακριδής, Ιωάννης Θ.

Χρισταγκάθκια= echinus spinusas. Ο χυμός των ακανθών τούτων ομοιάζει προς υδαρές αίμαν, η Λέεται δε ότι εκ των ακαθών τούτων επλέχθη ο ακάνθινος του Χριστού στεφάνι.

Φαρμακίδης, Ξενοφών Π.

Χριστόψαρο = ο σαμπιέρρος, όν ο Χριστός ημέρωνε

Νεστορίδης, Κ.

Χριστόψαρο το λέμε Χριστόψαρο, διότι έχει στη μέση του δύο ματρες μπαλάδες (στίγματα) που του γενήκανε,διότι απ'εκεί το είχε πιάσει : Χριστός.

Σπυριδάκης, Γεώργιος Κ. (1962)

Χριστόψαρο= ιχθύς φέρων ικατέρωθεν της ραχεας δύο στίγματα, ότινα λέγουν ότι εσχηματίσθησα εκ της πτέσεως των δακτύλων του Χριστού.

Διαμαντάρας, Αχιλλέας

Χριστού η πατούνα: Κατά την παράδοσιν επί βράχου ευρήνται τύπος ποδός.

Βίος, Στυλιανός Σχολάρχου (1926)

Εκ του χωρίου, Μύθοι Επαρχίας Ιεράπετρας Κρήτης

Χρυσή Καμπάνα- θησαυρός (Ανύδρου) :Μεγάλην έκτασιν μεταξύ των κατοίκων έχει λάβει μια περίεργος διήγησις, ήτις εξάπτει την φαντασίαν αλλά και την τάσιν, προς απόκτησιν χρυσού (χρήματος), του ανθρώπου ικανοποιεί. Εις εποχήν , λέγει η διήγησις λεηλασιών υπό εχθρών- κατακτητών (ασφαλώς Σαρακινών), οι κάτοικοι, φοβούμενοι την αρπαγήν της Χρυσής καμπάνας τ’ ΆΙ Γιώργη, ήτις ηκούετο εξ Ιεράπετρας, αφήρεσαν...

Άγνωστος συλλογέας (1960)

Χρ’στάγκαθο, το= Είδος ακάνθης, δι ης λέγεται ότι επλέχθη ο ακάνθινος στέφανος του Χριστού.

Κακριδής, Ιωάννης Θ.

Χωρίον «Κυνήδαρος». Ενωμάσθη α΄το κυνηγό Κυνήδαρος. Τον ελέγανε πρώτα Κυνήγαρος και ύστερα Κυνήδαρος. Ευρήκανε εικόνισμα και το ‘παίρνανε και το ‘πηαίνανε στα σπίτια και εκείνο ήφευγενε και επήγαινε στο βάτο που ήτανε και σιγά σιγά ωνομάστη Κινήδαρος.

Ήμελλος, Στέφανος Δ. (1959)

Χωρίον Φιλώτι. Όποιος ήθε περάσει τον επαίρνανε στο σπίτι και τον εξετρομάζανε, τον ετρατέρνανε, και το εβγάλανε Φιλώτι, που ‘τανε φιλόξενοι.

Ήμελλος, Στέφανος Δ. (1959)

Χωτένα (παλιό όνομα), μέσ’ στην χούνη. Το έλεγαν και Φωτιάνα, γιατί οι Φωτιανίτες δεν ήταν από δω, αλλά από Λεοντάρ’ (Ασλανάρ) και φύγαν από κει, γιατί τσακώθ’καν με τους Κουνιάρους, σκοτώθ’καν πολλοί, γι’ αυτό πήραν κι έφ’γαν αφού έβαλαν φωτιά στο Κονιαροχώρ’ αυτό, το Λεοντάρ’. Κι ήρθαν εδώ κι έφκιασαν το χωριό, που το είπαν Χώτενα. Αλλά τους κατοίκους τους είπαν Φουτιανίτες-Χωτανίτες (Αηδονοχωρίτες...

Λουκάτος, Δημήτριος Σ. (1959)

Το κρυάρι τ' Αηλιά

Ψηλά στην κορφή τ’ Αηλιά και δίπλα στο ομώνυμο ξωκκλήσι βρίσκεται μια μεγάλη πέτρα που από μακρυά φαίνεται σα νεροχελώνα να μυρίζεται στον αέρα και να κοιτάξει προς το χωριό. Λένε πως τα παλιά χρόνια γινόταν πανηγύρι εκεί ανήμερα τ’ Αηλιά. Μόλις τελείωνε τη λειτουργία ο παπάς - βρισκόταν κι εκκλησία παλιότερα κεί πάνω – έβγαινε όλος ο κόσμος να δει το κριάρι που ερχόταν τρεχάτο ίσα πάνω στην κορφή...

Αναγνωστόπουλος, Δημ. (1959)

Ψηλά στο καμάρι πούσει το βρυσικόν πηάι, πήεν να ψή μια (γ)υναίκα ανήπλυτη κ'ι' ηπρήστηκε με υδρώπεκα κι ήβγαλε βούλλες-βούλλες μαύρες κι' ηπέθενα. Και μια άλλη βρύση, η Καλλιώτισσα, είναι πολλύ στοισειωμένη. -Και το πηάιν της Συκάτης ο Ξυλοκεραγγιάς και της Συκομεριάς ο Ξελουράς, στοιχειώνουν και καουρ'ζαίνουν κείνη που πάει στο νερό καταμεσήμερα.

Ζερβός, Ιωάννης (1958)

Μαρόσα – Νεράϊδα

Ψηλά, γιγάντια, στέκουν αντίκρυ τα δυό βουνά του Βετερνίκου, η Μαρόσα και η Νεράϊδα. Είταν κάποτε στο χωριό δυο πλούσια κορίτσια. Τόνα το λέγανε Μαρία και τ’ άλλο Νεραϊδούλα. Κλέφτες πατήσανε το χωριό, γυρεύοντας να πάρουν αιχμάλωτες τις δυο κοπέλλες. Μα κείνες πετύχανε και ξεφύγανε. Η μια ανέβηκε στη κορφή του αντικρυνού βουνού και η άλλη στην κορφή τ’ άλνου βουνού. Όταν οι κλέφτες φύγανε, τα κορίτσια...

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)

Νεράϊδες Πύρρας

Ψηλά, στις κορφές του βουνού Χαμένο, βγαίνουν πάντοτε Νεράϊδες, που περνώντας ανάμεσα από πυκνές καταχνιές, φτάνουν στο χωριό κι αρπάζουν όποιο μικρό παιδί συντύχει στο δρόμο τους. Λένε πως πολλές φορές είδανε μια γυναίκα με ξέπλεγα μακριά μαλλιά κ’ άσπρο μαντήλι στο λαιμό να κρατάει απ’ το χέρι ένα τέτοιο χαμένο παιδί και να το οδηγεί στη ραχή.

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)

Διαμάντι

Ψηλή, ξεπετιέται απ’ το βουνό Λέουσα του Κουρνεσιού, η ράχη, που οι χωριάτες, νοματίζουν ψηλή Τσιούμα ή Διαμάντι, γιατί εδώ σε πλαγιαστή λάκκα πλαισιωμένη από έλατα και ξηροπλατάνια, είχε την καλύβα της, η Κουρνεσιώτισα Διαμάντω. Λένε πως η Διαμάντω χάθηκε άξαφνα. Οι Κουρνεσιώτες ξηγάνε πως η Διαμάντω αρπάχτηκε από ένα Νάραϊδο.

Χατζηγάκης, Αλέξανδρος Κ. (1948)

Ψυχοκλέφτης, ο χάρος, έρως

Σαμίδης (1912)

Ψυχουμάχι (το), οι επιθανάτιοι ρόγχοι, και ρ. Ψυχουμαχώ, πνέω τα λοίσθια, ωρίσκομαι εις τας τελευταίας του βίου μου στιγμάς.

Αποστολίδης, Δ. (1912)

Browsing Παραδόσεις by Text

Χρηστοί, το λεν γιατί ήταν πολλοί με τ’ όνομα Χρήστος εκεί. Απ’ τσι Χρηστάδες βρήκε τ΄ όνομα. ﻿

Χριστάγκαθο : είδος χόρτου όπερ κεντημένον εξάγει εδώδιμον αίμα ερυθρόν αίμα. ﻿

Χριστάγκαθο. Το= είδος ακάνθης, ούτως λεγόμενον, διότι, κατά τους χωρικούς, εξ αυτού επλέχθη ο ακάνθινος του Χριστού στέφανος. ﻿

Χρισταγκάθκια= echinus spinusas. Ο χυμός των ακανθών τούτων ομοιάζει προς υδαρές αίμαν, η Λέεται δε ότι εκ των ακαθών τούτων επλέχθη ο ακάνθινος του Χριστού στεφάνι. ﻿

Χριστόψαρο = ο σαμπιέρρος, όν ο Χριστός ημέρωνε ﻿

Χριστόψαρο το λέμε Χριστόψαρο, διότι έχει στη μέση του δύο ματρες μπαλάδες (στίγματα) που του γενήκανε,διότι απ'εκεί το είχε πιάσει : Χριστός. ﻿

Χριστόψαρο= ιχθύς φέρων ικατέρωθεν της ραχεας δύο στίγματα, ότινα λέγουν ότι εσχηματίσθησα εκ της πτέσεως των δακτύλων του Χριστού. ﻿

Χριστού η πατούνα: Κατά την παράδοσιν επί βράχου ευρήνται τύπος ποδός. ﻿

Χρ’στάγκαθο, το= Είδος ακάνθης, δι ης λέγεται ότι επλέχθη ο ακάνθινος στέφανος του Χριστού. ﻿

Χωρίον Φιλώτι. Όποιος ήθε περάσει τον επαίρνανε στο σπίτι και τον εξετρομάζανε, τον ετρατέρνανε, και το εβγάλανε Φιλώτι, που ‘τανε φιλόξενοι. ﻿

Ψυχοκλέφτης, ο χάρος, έρως ﻿

Ψυχουμάχι (το), οι επιθανάτιοι ρόγχοι, και ρ. Ψυχουμαχώ, πνέω τα λοίσθια, ωρίσκομαι εις τας τελευταίας του βίου μου στιγμάς. ﻿

Χρηστοί, το λεν γιατί ήταν πολλοί με τ’ όνομα Χρήστος εκεί. Απ’ τσι Χρηστάδες βρήκε τ΄ όνομα.

Χριστάγκαθο : είδος χόρτου όπερ κεντημένον εξάγει εδώδιμον αίμα ερυθρόν αίμα.

Χριστάγκαθο. Το= είδος ακάνθης, ούτως λεγόμενον, διότι, κατά τους χωρικούς, εξ αυτού επλέχθη ο ακάνθινος του Χριστού στέφανος.

Χρισταγκάθκια= echinus spinusas. Ο χυμός των ακανθών τούτων ομοιάζει προς υδαρές αίμαν, η Λέεται δε ότι εκ των ακαθών τούτων επλέχθη ο ακάνθινος του Χριστού στεφάνι.

Χριστόψαρο = ο σαμπιέρρος, όν ο Χριστός ημέρωνε

Χριστόψαρο το λέμε Χριστόψαρο, διότι έχει στη μέση του δύο ματρες μπαλάδες (στίγματα) που του γενήκανε,διότι απ'εκεί το είχε πιάσει : Χριστός.

Χριστόψαρο= ιχθύς φέρων ικατέρωθεν της ραχεας δύο στίγματα, ότινα λέγουν ότι εσχηματίσθησα εκ της πτέσεως των δακτύλων του Χριστού.

Χριστού η πατούνα: Κατά την παράδοσιν επί βράχου ευρήνται τύπος ποδός.

Χρ’στάγκαθο, το= Είδος ακάνθης, δι ης λέγεται ότι επλέχθη ο ακάνθινος στέφανος του Χριστού.

Χωρίον Φιλώτι. Όποιος ήθε περάσει τον επαίρνανε στο σπίτι και τον εξετρομάζανε, τον ετρατέρνανε, και το εβγάλανε Φιλώτι, που ‘τανε φιλόξενοι.

Ψυχοκλέφτης, ο χάρος, έρως

Ψυχουμάχι (το), οι επιθανάτιοι ρόγχοι, και ρ. Ψυχουμαχώ, πνέω τα λοίσθια, ωρίσκομαι εις τας τελευταίας του βίου μου στιγμάς.