Τα στοιχειά του Γράμμου
Στην κορφή στη Σκάλα τημ Πληκαδίτ’κη, εκεί π’αγναντεύονται απ’ οχπίσω τα βουνά τα’ς Γράμμοστας, είναι μια μικρή λίμν’, έτσ’ σα λούτσα, πόχει κάμποσο νερό απ’τα χιόνια που λειών’ν και κατασταλάζ’ν σ’αυτή. Μέσα σ’αυτή τη λίμν’. Όπως μου μολογούσε ο Κώστα Λόης απ’ τ’ς Πληκάδες, ζάει ένα στοιχειό, κι’ όντας πάν’ν τα πρόβατα κι’ αργκελέδες να πιούν νερό το βάχτ’ το γιόμα στην άκρ’ στη λίμν’, βγαίν’το στοιχειό, αρπάζ’ από κένα και το τρώει. Απ’ οχπέρ’ από τη Σκάλα κατά το Γραμμοστιάνκο είναι έν’άλλο στοιχειό μέσα σε μια σπλιά. Αυτά τα δυό στοιχειά έχ’ν έχτρα κι’ αμάχ’, δε θέλ’ να ιδή τ’ένα τ’άλλο και τρώγουνται. Στα χινοπώρια, όντας αρχινάν να φέγ’ν οι βλάχ’ απ’τα βουνά και ρημάζ’ ο τόπος, τότες αυτά τα δυό στοιχειά αρχινούν τομ πόλεμο που βουγγούν τα βουνά κι’ οι ράχες. Ετούτο που είναι στη Σκάλα πολεμάει και ρίχνει κούτσουρα δαδί από το λόγγο το Ντεντσιώτ’κο, τα’άλλο πάλε μάτα το Γραμμοστιάν’κο πολεμάει με κεφάλια κεφαλοτύρια από τ’ς στρούγγες τ’ς Γράμμοστας και τ’ς Νικολίτσας. Για..!.. ο Μίχα Μπέλλος ο αρβανιτόβλαχος, που ζάει ως τα σήμερα κι’ έχ’ εκατόν πέντε χρόνια, το είδε τόσες βολές το στοιχειό τ’ς Σκάλας και θέλ’σε να το σκοτώσ’ για να του πάρ’ τα φλωριά πόχ’ μέσα στην κοιλιά τ’, μόν’ δε μπορούσε να τραβήξ’ τη κουμπούρα απ’ το σιλιάχι του, γιατί τότρεμαν τα χέρια. Κι’ ο Χαλίμ’ς κι’ ο Νότσκας από τα’ς Πληκάδες έχουν ακουστά ‘πό τ’ς παλιούς γι’ αυτά τα στοιχειά. Τέτοια στοιχειά είναι και στη λίμν’ στο Σμόλιγκα, όπως μου ‘λεγε ο Νικόλα Τέλ’ς απ’ το Κεράσοβο που τα είδε κι’ όλας με τα μάτια του !... (Σμόλιγκα= Περί των στοιχειών της λίμνης του Σμόλιγκα και της Δρακόλιμνης της Πίνδου, βλ. σχετικήν παράδοσιν Γ. Αναγνωστοπούλου εις Δελτίον Λαογραφίας Ε’ τόμος σελ. 48 (Ν.Χ.Ρ)
Τόπος Καταγραφής
Ήπειρος, ΚόνιτσαΧρόνος καταγραφής
1953Πηγή
Χαραλ. Ρεμπέλη, Κονιτσιώτικα, 1953, σελ. 152, αρ. 1Συλλογέας
Ευρετήριο και είδος πηγής
Κονιτσιώτικα, ΒιβλίοΤύπος τεκμηρίου
ΠαραδόσειςTEXT