Το στάρι πόγινε χώμα
“Στο Μουρστιάνο μια φορά ένας νοικοκύρης μέραζε με το σέμπρο του 'ς τι χωράφι το στάρι της χρονιάς. Ο Καιμένος ο νοικοκύρης ήτανε στραβός κι ο σέμπρος ηύρε καιρό να τον γελάση. Γιόμιζε μια καρδάρα στάρι, το κόβε με την κόφτρα και τ' άδειαζε 'ς το δικό του το σωρό. Ύστερα γύριζε την καρδάρα ανάποδα, σώριαζε όσο στάρι έπιανε, κάνα δάκτυλο, έδινε την κόφτρα του στραβού, για να κόψη ο ιδιος το δικό του και τόλεγε : “να! Μνια γώ και μνιά συ Κύττα να μην λές πωςσε γελάω”. Ο καιμένος ο στραβός έκοβε την καρδάρα του και τόλεγε “δε βλέπω γώ, βλέπ' ο Θεός”. Ο σωρός λοιπόν του σέμπρου πήγ' ως απάνου και του κακομοίρη του στραβού δεν ανέμειναν ούτε δυό κάδοι 'ς την μερια του. Μα ο θεός είδε την αδικία κ' έκαμε στάρι του καλού του σέμπρου χώμα. Κι ακόμα φαίνεται μέσ' ΄ς χωράφι ένας όχτος, και μέσα ΄ς το χώμα μπηγμένο το φκυάρι. [Σημ. Μουρστιάνου : χωριόν του δήμου Ωλενείας (Μεσολογγίου). Παραπλήσιαν παράδοσιν περί απολοθώσεως δύο σωρών σίτου ενός μεγάλου και ετέρου μικρού παρά τα Μέγαρα. βλ. Εν παραδόσ. αρ. 297. - Η δε προκειμένη φέρεται πολλαχού της Ελλάδος, και άνευ του επεισοδείου της απολιθώσεως ως μύθος εξ ου προήλθεν η παροιμία : “Βλέπεις στραβέ; - Βλέπει ο Θεός” (εν επτανησιακή παραλλαγή : “Βλέπεις Σεμπρέ;”) Όμοιαι προς την παροιμίαν ταύτην αρχαίαι γνώμαι και παροιμίαι άλλων εθνών αναγράφονται εις το ανέκδοτον μέρος της συλλογής μου των παροιμιών (λ. Θεός αρ. 60,66,215). Η αυτή παράδοσις της απολιθώσεως του σίτου προς τιμωρίαν του εξαπαντήσαντος τον τυφλόν και παρ' Ιταλοίς (βλ. Archivio per le trad. τ. 17, σελ. 227, 8) Η δ' εξαπάτησις του τυφλού δια τηα αναστροφής του μέτρου και εις παραδόσεις γερμανικάς, όιπου όμως διάφορος αναφέρεται η τιμωρία. (E. Meyer Deutsche Sagen aus Schwaben, Stuttg, 1852, Ι, 33. Πρβλ. Simrock Deutsche Mythologie 4 εκδ. 105, σελ. 241). - Η παράδοσις αυτή καθώς και αι επόμεναι είναι καταγεγραμμέναι εις κοινήν δημώδη γλώσσαν και ούχι εις ανατολικόν ιδίωμα.].
Place recorded
ΑιτωλίαRecording year
1914Source
Γ. Ρουσιάς, Λαογραφία Δ, 1913 – 1914, Παραδόσεις Δ, Εν Αθήναι, σελ. 304 , αρ. 2Collector
Source index and type
Λαογραφία, Δ, ΠεριοδικόItem type
ΠαραδόσειςTEXT