Ο Άρωνας

Στα νοτιοανατολικά της Λευκωσίας περί τα 4 μίλια και κοντά στην έπαυλη της Αθαλάσσας ευρίσκεται ένας λόφος, που λέγεται Άρωνας. Στους πρόποδάς του υπάρχουν πολλά δέντρα και στις πλαγιές του ζουν πολλοί λαγοί. Η κορυφή του είναι επίπεδη σαν να κόπηκε μ’ ένα τεράστιο μαχαίρι. Επάνω σ’ αυτόν τον λόφο μπορεί να δη κανείς πολλά ερείπια. Ανάμεσα σ’ αυτά ευρίσκεται ένα τετραγωνικό κτίριο με παχείς πέτρινους τοίχους περίπου 2 μέτρων πάχους. Υπάρχει πέτρινη κλίμαξ, που οδηγεί στην κορυφή του τοίχου. Έξω από το κτίριο αυτό υπάρχουν ογκώδεις βάσεις κιόνων και καλλίγραμμες πέτρες, που μαρτυρούν ότι εκεί υπήρχαν κι άλλα κτίρια. Σώζονται επίσης εις καλήν κατάστασιν τρεις μεγάλες στέρνες. Οι δύο έχουν βάθος 2 περίπου μέτρων, η άλλη είναι πολύ βαθιά και εις πολύ καλήν κατάστασιν, βάθους 10 περίπου μέτρων. Στο κέντρο του λόφου υπάρχει μια μικρή τρύπα που προχωρεί μέσα στους βράχους. Δεν ξέρουμε που καταλήγει. Αν στρέψωμε τα μάτια μας κάτω από τον λόφο, θα δούμε από τη μια το εξαίσιο θέαμα του δάσους της Αθαλάσσας και από την άλλη πολλούς λόφους. Ανάμεσα σ’ αυτούς ξεχωρίζει ένας μεγαλοπρεπής λόφος κωνικού σχήματος. Σ’ αυτόν έγιναν πριν λίγο καιρό ανασκαφές, οι οποίες έφεραν εις φως πολλά κομμάτια πλακών από ψημένο πηλό, εις τα οποία υπάρχουν γράμματα. Δυστυχώς δεν ευρέθησαν ολόκληρες οι πλάκες και έτσι καθίσταται δύσκολος η ανάγνωσις του περιεχομένου των. Ο λόφος εις τον οποίον ευρέθησαν αυτά, λέγεται «Καφίζιν». Για τους δύο αυτούς λόφους, τον «Άρωνα» και το «Καφίζιν», οι κάτοικοι των γύρων χωριών διηγούνται τα εξής: Κάποτε κάποιος Έλληνας ήλθε στην Κύπρο. Του άρεσε πολύ ο λόφος του Άρωνα και έκτισε εκεί πάνω φρούριο και κάτω απ’ αυτό έκτισε πόλη. Από τότε ο λόφος ονομάστηκε Άρωνας, από το όνομά του, γιατί λεγόταν Άρων. Όσο για το λόφο του «καφιζιού» το μόνο που ξέρουν είναι ότι υπήρχαν μεγάλα κτίρια γεμάτα πλάκες με γράμματα, δηλαδή βιβλιοθήκες. Αυτά άκουσα κι αυτά είδα, όταν επισκέφθηκα τους δύο λόφους.