Πλοήγηση Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας ανά Συλλογέα "Πανάρετος, Άνθιμος"
-
Άκουσεν η ελιά τ' αλέτρου τζ 'ενόμισεν έν' αύλακας
Πανάρετος, Άνθιμος (1965)Ένα καλό καί έγκαιρο όργωμα, ισοδυναμεί γιά τά ελαιόδενδρα μέ πότισμα -
Άκουσεν η ελιά τό μυστρίν, τζ' ελούοχην τού κλαμάτου
Πανάρετος, Άνθιμος (1965)Γιά νά ευδοκιμήση η ελιά δέν θέλει μόνον καλό καί κατάλληλο χωράφι, μά καί μπόλικο φώς καί αέρα. Γι' αυτό καί η ελιά “ελούθην τού κλαμάτου” μόλις “άκουσεν τό μυστρίν”, δηλαδή έκλαιεν απαρηγόρητα, μόλις αντελήφθη πώς θά ... -
Άμ πουμπουρίση ο Μάς, μέ ελιές, μέ λαίν
Πανάρετος, Άνθιμος (1965)Υπάρχει η γνώμη πώς άν κατά τόν Μάϊον υπάρξουν βροντές δηλαδή άν ο καιρός είναι ακατάστατος καί βροχερός, ούτε ελιές ούτε λάδι θά παράγουν τά ελαιόδενδρα -
Άμα βάλης κουτσ'ιά πλημαντά είσαι πάνω στον άππαρον καβαλλάρης
Πανάρετος, Άνθιμος (1965)Η επιτυχία των κουκιών, που εσπάρησαν σε χωράφι που εποτίσθη προηγουμένως θεωρείται εξασφαλισμένη. Άππαρος = ίππος -
Άμα βρέξη ο Μάρτης τζιαι πουμπουρίζη, λαλεί: “Μιchά, μιάλα κλουθάτε μου” τζιαι πολοήθην το ρόβιν τζι' είπεν του: “Τζιαι γιω που 'μαι που κάσ' στοβ βώλον;” “Εσού μιτσίν, μα καρπερόν”
Πανάρετος, Άνθιμος (1945)Πολοούμαι= απαντώ, απολογούμαι, Συνοδεύεται από κείμενο... -
Άμα βρες hη τζιαί φυσά βορκάς πούλε σιτάριν τζιαί γόραζε βούδκια (ή ταρκά)
Πανάρετος, Άνθιμος (1945)Σπάνια βρέχει όταν φυσά βόρειος άνεμος. Αν συμβή το αντίθετο προβλέπεται πως ο χρόνος θα είναι ευνοϊκός για τη γεωργία και την κτηνοτροφία -
Άμα γιωρκήση το νιάσμαν του παιδκιού σου μεν το πείς
Πανάρετος, Άνθιμος (1965) -
Άμα γονατίζη το σπερμένον σηκώνει τόμ μάστρον του
Πανάρετος, Άνθιμος (1966)Ή τον αφέντην του. Όταν τα σιτηρά είναι επιτυχεμένα γονατίζουν, κάμπτονται δηλ.προς τα κάτω από το βάρος του καλού ανεπτυγμένου στάχυ και ο κάτοχος τους ευημερεί. -
Άμα εν νοδκιές τα μηναλλάγια ο γρόνος εμ πίσω
Πανάρετος, Άνθιμος (1945)Αν ο καιρός κατά τα μερομήνια είναι με υγρασία η χρονιά προβλέπεται άσχημη -
Άμα θερίζης μέφ΄ φήννεις κουτσούλλες πίσω σου γιατί στάζουν τα νεβρά σου
Πανάρετος, Άνθιμος (1965)Ο απρόσεκτος θεριστής και η παροιμία αναφέρεται όχι στον μισθωτό θεριστή, μα στον ιδιοκτήτη του σπαρτού - “σπάζει τα νεβρά του”, έχοντας να μαζέψη μετά τον θερισμό τα στάχυα (κουτσούλες), που αφήκε να πέσουν στο χωράφι. Η ... -
Άμα κάμη πάος, έςhει νερά κοντά
Πανάρετος, Άνθιμος (1945)Ερμηνεία: Ύστερα από παγωνιά ο καιρός προβλέπεται να είναι βροχερός -
Άμα κάμης τήν ελιά εφτά φορές άλετρα, πού τόν Οχτώβρην ώς τά Μαρτάπριλλα, πού τό λαίν, πόν νά βκάλης εν νά πελλάνης
Πανάρετος, Άνθιμος (1965)Καλή, συστηματική καί έγκαιρη καλλιέργεια τών ελαιοδένδρων εξασφαλίζει πλούσιαν παραγωγήν ελαιοκάρπου καί λαδιού -
Άμα πκιή ο Οκτώβρης ανάγκην του Μάρτη εν έςhει
Πανάρετος, Άνθιμος (1945)Όταν οι βροχές του Οκτώβρη είναι αρκετές και τα χωράφια, ιδίως εκείνα του κάμπου ως και τα πολύ βαθειά και παχειά, ποτιστούν και διαβραχούν σε αρκετόν βάθος καλά (χορτάσουν, όπως λεν οι γεωργοί), τα σπαρτά δεν θα έχουν ... -
Άμα ρίξη στραοπελέchιν κάμνει σαράντα μέρες να βρέξη
Πανάρετος, Άνθιμος (1945)Σαν πέση κεραυνός, σταματά η βροχή και βρέχει μόνοςν μετά σαράντα μέρες -
Άμα ςhιονίση ο Οκτώβρης πούλληνε βούδκια τζιαί γόραζε σιτάριν
Πανάρετος, Άνθιμος (1945)Σαν τύχη και χιονίση ο Οκτώβρης ο καιρός προβλέπεται άσχημος για την γεωργία και την κτηνοτροφία -
Άμα σπείρης π' όψις, αν εύρης εν να κόψης (αναφωτιά)
Πανάρετος, Άνθιμος (1965)Αν σπείρης στην όψη του χωραφιού, χωρίς δηλαδή καμμίαν προετοιμασίαν του χωραφιού, ελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας θα έχης -
Άμα στράφτη του Ακάμα, τα νερά με δίχα στάμα
Πανάρετος, Άνθιμος (1945) -
Άμα στράφτη του Λιμνίτη, γύρεβκε μονήν τζιαί σπίτιν
Πανάρετος, Άνθιμος (1945) -
Άμα το καλοτζαίριν έςhη βορκάες τζιαί βράστες ο ςhειμώνας εν ναν βαρετός με ςhιόνια τζιαί με νερά
Πανάρετος, Άνθιμος (1945)Αν κατά το καλοκαίρι φυσούν Βόρειοι άνεμο και ο καιρός είναι υπερβολικά θερμός, ο χειμώνας προβλέπεται ψυχρός και βροχερός -
Άμα τρεχτουν πρώμα οι κουέλλες ο γρόνος εν όψιμος
Πανάρετος, Άνθιμος (1945)Πρώϊμος οίστρος στα πρόβατα χρονιά όψιμη